ШТО Е ТОА ‘ПУТИНИЗАМ’ !? Западот многу погрешно ја толкува Русија: “Владимир Путин пред точно 11 години покажа на што е подготвен!“

„Кој е Владимир Путин ? За некои набљудувачи, одговорот беше едноставен: Владимир Путин е она што отсекогаш бил – корумпиран, алчен и жеден за моќ – авторитарен лидер“, започнува книгата објавена во 2014 година од влијателниот американски институт Brookings. Книгата е потпишана од Фиона Хил, една од најдобрите експерти за рускиот претседател и Клифорд Г. Гади.

ШТО Е „ПУТИНИЗАМ“ ?

Владимир Путин е најопасниот државник во светот во овој момент, човек со опасни намери кој не е стратег, туку опортунист, лидер кој се согласува само на исходи кои одговараат на неговата игра, за секогаш да победува, а другата страна секогаш да губи. 

Повеќе од 20 години на власт беа доволни за да се дефинира „Путинизмот“, модел на владеење кој се карактеризира со силна корпоративна држава со култ на суверенитет. Се потпира на умерен популизам заснован на силна социјална и патриотска реторика во која озлогласените традиционални вредности – семејство, ред, духовност – ќе го направат морално неприфатливо да се биде во малцинство или надвор од воспоставените основи.

Томас Фридман, колумнист за New York Times, ја сумираше основната оценка за личноста на Владимир Путин по првата инвазија на Украина во 2014 година: „Тој се стреми да ја врати руската историска империја и да ја воспостави истата сфера на влијание што ја имаше Русија во Централна Европа за време на царевите“.

„Русија не може да се сфати со умот“

Фиона Хил и Клифорд Г. Гади мудро наведуваат во книгата дека – „Самиот Владимир Путин сугерира дека е како Русија како што го опиша поетот Фјодор Тјутчев во познатиот стих: Русија не може да се сфати со умот“.

Во овој дух, познатиот историчар Тимоти Снајдер, еден од најдобрите експерти за Централна и Источна Европа, изјави за Financial Times за Владимир Путин и Русија.

„Нашето погрешно читање за Русија е длабоко. Многу длабоко“, им рекол Тимоти Снајдер на новинарите за време на ручек во Виена, каде што го поминува поголемиот дел од своето време.

„Недостатокот на историска јасност кога станува збор за Русија е фатална грешка и продолжува да биде во сржта на нашето погрешно толкување на Владимир Путин“, вели историчарот Сем Џонс. Тимоти Снајдер го осудува нашиот континуиран фокус на „прагматични“ решенија за конфликтот и концептуализирање на Владимир Путин како некој вид циничен, но на крајот релативно моќен политичар во западниот калап. „Радикалните идеи на Владимир Путин се катастрофално минимизирани во нашата анализа“, тврди Тимоти Снајдер.

Американскиот историчар смета дека пресвртна точка е враќањето на Владимир Путин на претседателската функција во 2012 година, откако тој беше премиер четири години, а Дмитриј Медведев беше претседател кој водеше разговори со светските лидери.

„Тогаш тој веќе покажа јасен светоглед кој конечно го разбравме од февруари 2022 година и според кој не се работи за држави, туку за цивилизации, не се работи за интереси, но за мисии“, вели историчарот.

Тезата е интригантна затоа што и унгарскиот премиер Виктор Орбан стана радикален десничар по враќањето на власт во 2010 година. Тој исто така може да биде критикуван затоа што Владимир Путин се најде целосно неподготвен кога избувнаа немирите во Украина во 2013 година, а потезите што ги направи беа резултат на шансата што се појави – вакуум на моќ создаден откако тогашниот украински претседател Виктор Јанукович, побегна во Русија пред демонстрантите. Дури по пандемијата Владимир Путин ќе се појави со тези за непостоење на Украина. Лесно е да се согласи со тезата за мисијата затоа што Владимир Путин реши да се стави во редот на големите руски лидери, Петар Велики, Иван Грозни и Катерина Велика.

ОВА НЕ Е САМО ВОЈНА НА ВЛАДИМИР ПУТИН

Американскиот историчар смета дека ова не е војна на Владимир Путин, туку на Русија.

„Оваа војна ја водат многу луѓе кои не се именувани како Владимир Путин. Лицето кое го притисна копчето за да го испука проектилот во Краматорск што ја уби Викторија Амелин и тие деца… илјадници руски војници кои сега се борат и убиваат во Украина… Тоа е морална, но и емпириска поента“, додава тој.

„Владимир Путин ќе умре, а кога ќе умре, дали е тоа моментот кога се друго му се простува ? Сите злосторства ? Депортации, киднапирања на деца, силувања на жени, кастрации на мажи, убиства на украинската елита ? Како може да се обработи нешто од ова под идејата дека ова е само негова војна ?“, прашува историчарот.

Треба да се додаде дека имало протести против војната во Русија, дека биле потиснати со сила, но дека мнозинството од населението сè уште го поддржува Владимир Путин и војната, што е потврдено со независно истражување на центарот „Левада“, кое Кремљ го прогласи за странска агенција. 

Истражувањата на почетокот на овој век потврдија дека за поголемиот дел од населението е поважно Русија да биде голема сила отколку да имаат загарантирани човекови права и демократски систем, што е трајно обележје на јавноста.

Тимоти Снајдер го завршува разговорот со новинарите на Financial Times со изјавата дека Западот не е свесен дека не гледа огледална слика на својата национална држава во Русија.

„Тоа е различна парадигма на моќ, водена од поимите за харизматично лидерство“, вели Тимоти Снајдер.

„Елитата украде пари, законите се корумпирани, а во животот на повеќето Руси речиси и да нема општествена мобилност или можност за промени, па затоа надворешната политика мора да компензира и да обезбеди суровина, сценографија, управување“, заклучува Тимоти Снајдер.