Што е AIPAC? Моќна политичка организација која „купува“ американски политичари во име на Израел?

Војната меѓу Израел и Иран, во контекст на ставот на Америка кон овој конфликт, повторно го стави во фокус интензивното израелско лобирање во САД, а во самиот центар на оваа тема е организацијата AIPAC.

Неговото целосно име е Американско-израелски комитет за јавни работи (англиски), тоа е политичка организација позната по интензивно лобирање за израелските интереси во САД.

Најмоќната лобистичка група во Америка

AIPAC е основана во 1954 година како реакција на израелскиот масакр врз Палестинците во Кибија, на Западниот Брег. Оваа политичка организација е основана од Исаија Кенен, лобист на израелската влада.

Од своето основање до 2021 година, AIPAC функционираше претежно како лоби група, но пред четири години основа своја политичка организација, која има право да дава директни донации на американски политичари.

Патем, AIPAC е најпознат по активното лобирање за војната во Ирак во текот на раните 2000-ти, но и по скандалот од 2005 година, кога службеникот на Министерството за одбрана на САД, Лоренс Френклин, призна дека ѝ дал на оваа организација тајни информации за политиката на САД кон Иран.

Без оглед на овој скандал, AIPAC продолжува да работи како убедливо најмоќната лобистичка група во САД, а оваа теза е потврдена со податоците за парите донирани за изборни кампањи.

Покрај тоа, вреди да се истакне дека AIPAC одбива да се регистрира во FARA, односно во регистарот на странски лобисти во САД. Нивното официјално објаснување е дека тие „не се агенти на Израел, туку независна американска група“, иако постојат „длабоки“ врски меѓу AIPAC и владата на Израел.

Тие го „купија“ мнозинството во Претставничкиот дом и една третина од Сенатот

Кога ќе ја погледнеме 2024 година, според јавно достапните податоци, AIPAC е убедливо најмоќната организација во оваа сфера. Тие донираа дури 54 милиони долари, а нивните пари ги финансираа кампањите на дури 335 од 445-те актуелни претставници во Претставничкиот дом на американскиот Конгрес и 31 од 100-те сенатори во Сенатот.

Просечната донација за претставниците во Претставничкиот дом изнесуваше нешто повеќе од 80 илјади долари, додека во Сенатот оваа бројка е дури 227 илјади долари.

Секако, вреди да се истакне овде дека донациите од политички организации и лоби групи во САД се целосно легални, според законите за финансирање на кампањи што беа потврдени во одлуката на Врховниот суд на САД во случајот „Граѓани обединети“.

Неформалната борба против AIPAC ја води републиканец

Во контекст на актуелните настани, односно војната меѓу Израел и Иран, во фокусот дојдоа американските политичари кои не добија пари од AIPAC, а на прво место е Томас Маси, член на Претставничкиот дом од Кентаки.

Иако повеќето негови колеги, јавно или приватно, ја поддржуваат вмешаноста на Америка во војната против Иран, Маси покрена иницијатива за спречување на потенцијалната одлука на американскиот претседател Доналд Трамп да ја вклучи земјата во конфликтот.

Имено, Маси, со поддршка на други претставници кои исто така не добија пари од AIPAC во претходниот период, бара од Конгресот на САД, двата негови дома, да одобрат каква било одлука за вклучување на Америка во војната против Иран.

Иако Маси и неговите колеги, претежно од Демократската партија, немаат многу точки на контакт и дури може да се каже дека се различни политички противници по многу прашања, нивната заедничка иницијатива може да се смета и за неформална објава на војна на израелското лобирање во Конгресот на САД, што се манифестира преку активностите на AIPAC.

Јасно е дека AIPAC, како персонификација на моќното израелско лоби во САД, има неверојатна моќ, што го покажаа јавните изјави на американските политичари по нападот на оваа земја врз Иран.

Сепак, по прашањето за војната против Иран, што е исклучително непопуларно меѓу американското население, оваа моќна организација би можела да „скрши заби“.

Со други зборови, парите од AIPAC можеби се мала утеха за оние политичари кои би можеле да ги изгубат изборите поради нивната поддршка за вмешаноста на Америка во овој конфликт.