Што се случува – Доналд е вмешан во сè?

Во исклучително отворена критика, поранешни инсајдери во НАТО тврдат дека алијансата се реорганизира за да ги одрази приоритетите на Трамп. Сепак, официјалните лица тврдат дека ова е независна и долго потребна реформа.

Со успешното постигнување консензус за масовно зголемување на трошоците за одбрана, додека истовремено му ласкаше на американскиот претседател, генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, им даде на многумина чувство на олеснување во врска со новооткриеното почитување на Трамп кон Северноатлантската алијанса.

Но, Руте не се врати од Хаг како херој за сите: генералниот секретар на алијансата се соочува со бран критики, некои од нив многу остри, за она што неговиот тим го нарекува „оптимизација“ на ресурсите на НАТО .

Она што под нормални околности би се сметало за обично бирократско реструктуирање на луѓето и функциите, во сегашниот трансатлантски контекст, некои набљудувачи го гледаат како реструктуирање на НАТО насочено кон задоволување на Белата куќа – на начин што не им користи на долгорочните интереси на Северноатлантската алијанса.

Моделиран по Елон Маск?

Д-р Герлинде Нијус , која 26 години држеше бројни позиции во НАТО, зазеде водечка улога меѓу критичарите на сегашните промени. Таа отиде дотаму што ги спореди постапките на Руте со контроверзната „ оптимизација “ спроведена од Елон Маск во „ Одделот за владина ефикасност “ ( DOGE ).

„ Потезите, кои беа инспирирани од лошо осмислената иницијатива на DOGE на САД (реорганизација), во суштина се кампања за клевета во согласност со политиката „Да ја направиме Америка повторно голема “, напиша Нијус на LinkedIn. Таа ги потврди своите ставови во изјава за DW.

„ Под маската и изговорот на „ефикасност“, функциите во седиштето на НАТО, кои би можеле да бидат цел на гневот на Трамп поради нивната наводна „будна агенда“ или „ирелевантност“, се деградираат, минимизираат или укинуваат “.

Криење на климатските промени под тепих?

Нијхус конкретно се осврнува на две промени што ги смета за особено проблематични: одвојувањето и преместувањето на канцеларијата на специјалниот претставник на НАТО за жени, мир и безбедност (WPS) од канцеларијата на генералниот секретар, како и спојувањето на Одделот за климатска и енергетска безбедност со Одделот за одбранбена политика и планирање . Таа верува дека овие промени се направени со цел да се „ намали видливоста “ на овие теми. 

Во Вашингтон, министерот за одбрана Пит Хегсет речиси целосно ги укина програмите за WPS во Пентагон, додека Доналд Трамп е познат по својот презир кон климатската политика.

Дали е случајност што некои реформи во седиштето на НАТО во Брисел ги одразуваат приоритетите на Белата куќа? 

Висок функционер на алијансата , кој разговараше со ДВ под услов да остане анонимен, рече дека реорганизацијата на персоналот е поттикната од влошената безбедносна средина, а не од желба да се задоволи сојузник.

„Генералниот секретар, како и неговите претходници, сака седиштето на НАТО да биде организирано така што ќе може ефикасно да функционира “, изјави тој за ДВ.

„ Тоа е главниот мотив на структурната реформа, која не е насочена кон намалување на трошоците или бројот на вработени, туку кон подобро усогласување на работните области “.

Прекинат Оддел за јавна дипломатија

Можеби највидливата промена ќе биде затворањето на Одделот за јавна дипломатија (PDD), кој традиционално се занимаваше со односи со медиумите, кофинансирање на проекти како што се социјална отпорност, интеракција со студенти и други групи и информирање на граѓаните. Многумина од PDD ќе мора да бараат нови работни места. 

Некои функции ќе бидат преместени во други оддели. Прес-службата ќе биде директно подредена на генералниот секретар и неговиот портпарол.

Се укинува и Одделот за извршен менаџмент , кој извршуваше разни задачи: од програми за вработување и пракса до архивирање .

Извори од НАТО тврдат дека бројот на откажани работни места не е голем, можеби околу 40, но дека во исто време ќе бидат отворени и нови. Моментално има околу 300 слободни работни места.

Јавната дипломатија се претвора во стратешка комуникација

Но, Герлинде Нијус , која со години работеше во Одделот за јавна дипломатија, верува дека укинувањето на PDD и прераспределбата на персоналот од тој оддел е тешко разбирливо, особено во време кога таа верува дека алијансата треба да вложи дополнителни напори за „ поттикнување информативни дискусии за НАТО и пошироките безбедносни прашања во општеството “.

Таа, исто така, стравува дека кофинансирањето и програмите за грантови за тинк-тенкови, универзитети и други иницијативи на граѓанското општество ќе „дојдат во целосен застој“. 

Овие програми добија на важност со оглед на тоа што американската влада ја укина хуманитарната организација УСАИД , која работеше глобално и финансираше многу од овие активности.

Висок функционер на НАТО, сепак, вели дека нема да има намалување на активностите во однос на комуникацијата со јавноста, туку дека PDD е само „ трансформиран во Канцеларија за стратешка комуникација “ и ќе работи „ пофокусирано “.

Тој додава дека другите промени „ одат во иста насока кон подобро усогласување, за да можеме ефикасно да ги извршуваме клучните задачи на алијансата “.

Програмата за спонзорство на грантови нема да биде укината, вели НАТО – иако може да има привремена пауза додека не се спроведат административни промени.

Реорганизацијата како „ризик“

Еден поранешен дипломат на американскиот Стејт департмент , кој сакаше да остане анонимен, се согласува со критичарите кои веруваат дека реорганизацијата би можела да носи ризици доколку се намалат средствата или персоналот за комуникации и односи со јавноста. Пензионираниот функционер предупредува дека промените во САД и НАТО би можеле дополнително да го зголемат отуѓувањето од граѓаните, како во земјите-членки на алијансата, така и надвор од неа.

Ова се покажува во пракса, вели пензионираниот дипломат, кој, како ментор, еднаш неделно разговара со американски колега кој работи во азиска земја.

„ Во последниот разговор, таа ми кажа дека американскиот амбасадор ја прогласил за „ неуспешна “ , бидејќи весниците во таа земја пишувале повеќе за помошта од Австралија и Кина отколку за американската помош .“

Сепак, тоа е поврзано со прекинувањето на работата на УСАИД во таа земја . „Таа беше целосно обвинета за тоа. Сега кажете ми, како можете да ги победите Кинезите кога немате со што да се споредите “, прашува тој поранешен американски дипломат .

Германскиот европратеник од редовите на зелените: „Супер фрустрирачки“

Во седиштето на НАТО, без разлика дали станува збор за официјална наредба или не, некои службеници вработени во одделенијата „ Жени, мир и безбедност “ и „ Клима “ се охрабруваат да не ги изложуваат премногу овие сегменти од нивната работа на јавноста. Неколку од нив лично го споделија тоа со ДВ.

Една од добро познатите застапнички на таа тема е Хана Нојман , германска пратеничка од Партијата на Зелените во Европскиот парламент .

Таа, исто така, слушнала слични сведоштва од нејзините извори од НАТО. Нојман вели дека за неа тоа е „ супер фрустрирачко, бидејќи таквата (заговорничка) акција нема никаква смисла, ниту од професионална, ниту од безбедносна, ниту од политичка перспектива “.

Таа нагласува дека најважно е „ работата во тие области да продолжи “.

Таа наведува дека ја увериле дека тоа ќе биде случај, иако некои луѓе сега мора да менуваат канцеларии и да работат „ под радарот “.