Што се случува со клетките на ракот откако ќе бидат убиени со различни терапии?
Лековите за рак како хемотерапијата ги убиваат клетките на туморот така што, на пример, предизвикуваат нивно самоуништување, збрчкање и тивко умирање во процес наречен апоптоза или, поретко, со активирање на поексплозивна форма на клеточна смрт наречена некроптоза, пишува LiveScience.
Но, што се случува со тие канцерогени клетки откако терапијата ќе ги убие?
Кога клетките на ракот умираат, нивните мембрани обично се компромитирани, како што е случајот со апоптозата, форма на програмирана клеточна смрт која ги отстранува непотребните или оштетените клетки од телото. Кога ќе се „вклучат“ молекуларните прекинувачи кои предизвикуваат апоптоза, клетката што умира се намалува и делови од нејзината мембрана се распаѓаат. Ова предизвикува истекување на внатрешните делови на клетката што ги привлекува фагоцитите или имуните клетки одговорни за конзумирање на клеточниот отпад.
Повиканите фагоцити ги голтаат мртвите канцерогени клетки и ги разложуваат на помали компоненти како што се шеќери и нуклеински киселини. Преку овој процес, мртвите клетки на ракот се рециклираат во компоненти кои можат да ги користат другите клетки.
Во случај на апоптоза, клеточните компоненти генерално се рециклираат на овој начин наместо да бидат исфрлени од телото. Лековите за рак понекогаш предизвикуваат други видови на клеточна смрт, како што е некроптозата, кога клетките отекуваат и пукаат наместо да се намалуваат. Фагоцитите ефикасно ги голтаат и овие типови на клетки кои умираат.
Сепак, клетките на ракот кои умираат не секогаш исчезнуваат тивко. Истражувањата покажаа дека со ослободување на отпадот што предизвикува воспаление, клетките на ракот кои умираат понекогаш го стимулираат растот на преживеаните клетки на ракот. Овој феномен, познат како ефект на Ревс, може да објасни како некои видови на рак се враќаат по третманот. Ова за првпат беше забележано во педесеттите години кај глувци со тумори. Неодамна, во една студија од 2018 година, тим од научници покажа дека зрачењето и хемотерапијата може да предизвикаат ослободување на цитокини, молекули кои промовираат воспаление и понекогаш го поддржуваат растот на туморот.
Макрофагите, еден вид фагоцити, ги ослободуваат овие молекули за да се борат против ракот. Во студија од 2023 година, група научници открија дека јадрото на клетка на рак што умира понекогаш може да отече и да пукне, ослободувајќи ДНК и други молекули во нивната околина. Кај глувците, овие расфрлани молекули можат да ја забрзаат метастазата, ширењето на клетките на ракот надвор од оригиналниот тумор. Овие студии фрлаат ново светло на улогата на смртта на туморските клетки во прогресијата и повторувањето на ракот, но ова истражување сè уште е во рана фаза и научниците не разбираат целосно какви сигнали испраќа клетка на рак на умирање до остатокот од телото.
