Мило Ѓукановиќ смета дека Црна Гора има најдобри предиспозиции да биде следната членка на ЕУ. Во позадина на војната во Украина, тој нагласува дека потенцијалниот конфликт мора да се прошири и во други земји.
На 19 март се претседателските избори во Црна Гора. Дали повторно ќе се кандидираш?
Сè уште немам одлука за тоа, но ќе направам во наредните денови.
Вашата партија ве поддржа во овој момент и некои политички околности, на пр. афера со Спајиќ, ти одговара. Зошто треба да размислувате толку долго?
Тоа не се елементите за кои размислувам, има некои кои за мене се неспоредливи по важност. Во политичкиот живот на Црна Гора сум веќе 30 години. Можеби некој што работи на работа три децении има право да се чувствува уморен и има право да расудува дека можеби би било добро општеството да има нов кандидат. Она што го бараме е кој најдобро може да помогне, по две и пол години ткаење, да се врати Црна Гора на стабилниот колосек на евроатлантскиот развој. Бараме во нашиот политички блок кој е кандидатот, кој може поцелосно да го обезбеди тоа. Се надевам дека ќе имаме и други кандидати и од овие понуди ќе ги избереме најдобрите во наредните денови.
Која е главната политичка цел на Црна Гора во моментов?
Мило Ѓукановиќ: Се разбира, членството во Европската Унија останува наша главна стратешка цел. Со обновувањето на независноста, Црна Гора јасно дефинираше дека сака да стане дел од НАТО и дел од Европската Унија. Ја постигнавме првата цел. На патот до втората цел, постигнавме два многу важни резултати. Првата е дека 100 отсто ја усогласивме надворешната и безбедносната политика со Европската Унија и тоа го правиме неколку години. Дополнително, ги отворивме сите поглавја од преговорите и во фазата кога требаше да започне интензивното затворање, падна интензитетот на европската политика на проширување, а за жал, како резултат на тоа, ентузијазмот за реформи во сите наши држави. регион.
Украина го привлече вниманието на геополитичката важност на интеграцијата на Западен Балкан. Ми се чини дека Европската унија се враќа на активната политика на проширување. Верувам дека тоа ќе послужи како инспирација за новата влада, која очекувам во текот на оваа година во Црна Гора, целосно да се посвети на реформите и да ја постигне целта во најкус можен рок. Мислам дека ова е реално. Мислам дека Црна Гора има најдобри предиспозиции да биде првата идна членка на Европската унија.
ДВ: Поминаа 15 години откако Косово прогласи независност, што Србија никогаш не ја прифати. Во моментов интензивно се работи на изнаоѓање решение и продолжување на дијалогот. Како искусен политичар, што би ги советувале да направат претседателот Вучиќ и премиерот Курти?
Мило Ѓукановиќ: На оваа многу важна тема за регионалната стабилност, контактирам со сите кои се заинтересирани за контакт. Неодамна имавме интензивни разговори со претставниците на косовската страна и често одржувам контакти со луѓе кои се дел од европските и американските меѓународни мисии да им помогнат на Србија и Косово да постигнат договор.
Мојот став е одамна познат: нема друг пат освен договор. Секоја друга идеја, како идејата за замрзнување на конфликтот, е всушност функција на деструктивна доктрина кон Европа и кон Западен Балкан како европски регион. Значи, ова секако не е еднонасочна улица која нема да донесе добри работи ниту за Србија, ниту за Косово, ниту за Западен Балкан, ниту за Европа. Мислам дека со прифаќањето на основниот текст на договорот од двете страни е направен потег. Ова е шанса која не се пропушта. Знам дека во следните денови во Брисел ќе продолжат разговорите за последователниот документ, планот за имплементација. Се надевам дека и за ова ќе се постигне договор. Искрено сакам Србија и Косово да го потпишат договорот.
ДВ: На безбедносната конференција во Минхен се беше поврзано со војната во Украина. Црна Гора е во НАТО и воведе санкции кон Русија. Сепак, сè уште има некои сомнежи до кој степен Црна Гора навистина и го сврте грбот на Русија. Дали Русија сè уште има политичко влијание во Црна Гора и колку е тоа силно?
Мило Ѓукановиќ: Мислам дека овие сомнежи за искреноста на односите на Црна Гора со нејзините европски и НАТО партнери всушност се обидуваат да ги посеат противниците на Црна Гора. Црна Гора дефинитивно не дава никаква причина за ова. Тој 100% ја усогласи надворешната политика и безбедносната политика, воведе санкции. Затоа нема простор за дилеми. Русија ја прогласи Црна Гора за непријателска земја, ние сме на врвот на листата на нивни непријателски земји, иако неодамна прославивме три века од нашите меѓудржавни и дипломатски односи. Сакам да кажам секако дека Црна Гора не сака да си создава непријатели, ниту да уништува некои историски и традиционални односи. Црна Гора не е непријател на Русија. Црна Гора е непријател на агресијата. Црна Гора е исто така непријател на кршењето на меѓународното право. Црна Гора е непријател на сите идеи кои сакаат да го ограничат суверениот избор на иднината на независни држави, во овој случај Украина. Таков напад врз нас имавме во 2016 година, обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. Црна Гора е непријател на сите идеи кои сакаат да го ограничат суверениот избор на иднината на независни држави, во овој случај Украина. Таков напад врз нас имавме во 2016 година, обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. Црна Гора е непријател на сите идеи кои сакаат да го ограничат суверениот избор на иднината на независни држави, во овој случај Украина. Таков напад врз нас имавме во 2016 година, обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. кои сакаат да го ограничат суверениот избор на иднината на независни држави, во овој случај Украина. Таков напад врз нас имавме во 2016 година, обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. кои сакаат да го ограничат суверениот избор на иднината на независни држави, во овој случај Украина. Таков напад врз нас имавме во 2016 година, обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. обид за државен удар на Русија во Црна Гора со истиот мотив, со кој сега е организирана многу побруталната агресија врз Украина. Црна Гора тогаш беше пред вратата на НАТО. Тоа беше обид да се спречи Црна Гора да влезе во НАТО, обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава. обид да се ограничи сувереното право на независната држава Црна Гора да ја избере својата иднина. Како што сега се обидува да ја ограничи Украина со ваква агресија. Значи ние сме противници на ова и не сме никакви непријатели и априори противници никому во Европа и никому на планетава.
ДВ: Дали мислите дека конфликтот во Украина може да се прошири и на други области, да речеме на пример во Молдавија или во Косово?
Мило Ѓукановиќ: Всушност овој конфликт го има овој потенцијал. Од првиот ден велам дека ова е конфликт, каде Украина е на линијата на огнот. Знам дека постои идеја дека преку форматот „Руски свет“ се прави историска ревизија и се прават напори на Русија да и се даде геополитичко значење што некогаш го имаше Советскиот Сојуз. Но, она што повеќе не интересира како Европејци е дека ова е дефинитивно агресија против европското единство и европскиот систем на вредности. Ме радува што вака гласи во сите важни европски политички обраќања. Драго ми е што Европа реагираше како што реагираше и што навистина разбира дека во Украина се брани европскиот систем на вредности. Мислам дека се додека трае војната, постои ризик од такви размислувања, како што истакнавте во вашето прашање.
Мислам дека со сите честитки, со сета почит за храброста, за решителноста да се жртвуваат Украина и украинскиот народ, време е истовремено да се активираат иницијативите за мир и да се вложат напори за да се постигне таа формула, со која секоја војна секогаш завршува: оваа војна мора да заврши со мировен договор. Затоа, потребно е да се активираме на овој план, да имаме помалку жртви, бидејќи за жал имаме голем број жртви.
ДВ: Кога мислите дека може да заврши војната во Украина?
Мило Ѓукановиќ: За жал, никој не може да даде никакви предвидувања. Мислам дека ни главните актери, почнувајќи од Владимир Путин, не го знаат ова. Би било несовесно од мене да давам предвидувања. Мислам дека во овој момент се уште не работиме со потребната сериозност и потребните напори за мировната иницијатива. Во исто време, сакам ова да биде апел за обединување на целата конструктивна меѓународна политика за да и помогнеме на Украина, па дури и на Русија, иако е во друга позиција, позиција на агресор, да излезе од овој вооружен конфликт и да спречи убивање на уште луѓе.
ДВ: Како е проблемот со Кина? Дали мислите дека Кина се обидува да го прошири своето влијание во Европа преку Западен Балкан, односно првенствено преку Србија и Црна Гора? Колку е ова опасно во овој геополитички момент?
Мило Ѓукановиќ: Нема сомнеж дека Кина се обидува да го зајакне своето геополитичко влијание. Би рекол дека тоа е легитимно за секоја земја, а особено за голема и многу населена земја како што е Кина – која исто така во последно време економски се развива многу интензивно. Во време кога немаше доволно подготвеност за соработка во Европската Унија, таа бараше начин за остварување на европските амбиции преку соработка со земјите од Централна и Југоисточна Европа. Тој го направи ова, морам да кажам, на амбициозен начин. Го направи она што не го направија европските институции. Понудени поволни кредити за развој на инфраструктурата. Тоа беше она за што сите плачевме. Пред да се обидеме десет или 15 години,
Потоа се појави Кина со понуда која беше, прво непосредна и второ, многу поевтина од сите други понуди. Сите треба да бидеме свесни колку кинеските деловни правила ја загрозуваат пазарната економија на Европа. Мислам дека тука главниот збор треба да го има Европската комисија. Во име на сите нас во Европа, таа мора да постави јасни правила за трговијата и бизнисот воопшто со Кина. Но ќе ви кажам од црногорско искуство. Првиот дел од автопатот е завршен, автопатот е во употреба. За автопатот се плаќа данок и од оваа такса се плаќа заемот. Нема никаков ризик. Во нашиот случај не постои ризик. Затоа мислам дека треба да бидеме внимателни, да ги заштитиме основните европски вредности, вклучително и основните европски правила, кои придонесуваат за развој на нашата пазарна економија, но не треба да се претерува. Ако зборуваме за процесот на глобализација, не можеме да не го видиме тоа дури и надвор од нашиот простор и надвор од нашиот евроатлантски вредносен систем – на кој сум многу горд и мислам дека мора да го чуваме со голема љубомора и интелигенција, бидејќи ова Евроатланскиот систем на вредности дава многу предности – има и други делови од светот. Мора да работите со нив, се разбира со строги правила. Овие правила, кога станува збор за Европа, мора да бидат дефинирани и заштитени од Европската комисија. дека дури и надвор од нашиот простор и надвор од нашиот евроатлански вредносен систем – на кој сум многу горд и мислам дека треба да го чуваме со голема љубомора и интелигенција, бидејќи овој евроатлански вредносен систем дава многу предности – има и други делови од светот. Мора да работите со нив, се разбира со строги правила. Овие правила, кога станува збор за Европа, мора да бидат дефинирани и заштитени од Европската комисија. дека дури и надвор од нашиот простор и надвор од нашиот евроатлански вредносен систем – на кој сум многу горд и мислам дека треба да го чуваме со голема љубомора и интелигенција, бидејќи овој евроатлански вредносен систем дава многу предности – има и други делови од светот. Мора да работите со нив, се разбира со строги правила. Овие правила, кога станува збор за Европа, мора да бидат дефинирани и заштитени од Европската комисија.