7 СИМПТОМИ НА ПОДМУКЛАТА БОЛЕСТ ОД КОЈА ПОЧИНА ЛАУШЕВИЌ Докторот апелира: Напредува толку брзо што нема време ниту за примање терапија
Најподмолниот облик на рак, од кој во Србија годишно заболуваат речиси 7.000 луѓе, а од нив умираат 4.600, тврди и големиот српски актер Жарко Лаушевиќ, кој почина денеска на 63-годишна возраст. Пред него од истата болест почина нашиот прославен актер Небојша Глоговац.
Ракот на белите дробови е меѓу четирите најчести малигни тумори, пред ракот на дебелото црево, ракот на дојка кај жените и ракот на простата кај мажите.
– Најчесто тоа е случај кога станува збор за најмалигната форма на рак на белите дробови. Се нарекува микроцелуларна, ситноклеточна, која понекогаш е мала, но кога ќе се дијагностицира, пациентот обично веќе има метастази. Толку брзо напредува што едноставно нема време да прима терапија – објаснува прим. д-р Сци. мед Татјана Радосављевиќ , пнеумофтизиолог.
Ова се најчестите симптоми, но има и нетипичен
Симптомите и знаците на ракот на белите дробови зависат од местото каде што настанал туморот, неговиот обем и, можеби, од присуството на метастази. Ракот на белите дробови обично се открива во напредна фаза на болеста , најчесто при рутински систематски прегледи.
Проблемот е што, вели нашиот соговорник, симптомите кои можат да укажуваат на присуство на рак на белите дробови не се специфични само за таа болест, туку може да се појават и кај други белодробни заболувања.
– Симптоми кои предизвикуваат сомнеж за рак на белите дробови се кашлица, искашлување, крв во спутумот, чувство на отежнато дишење, болки во градите, засипнатост, замор… Еден од симптомите може да биде болка во рамото (т.н. панкоаст тумор ). Кога ќе се појави болка во рамото, луѓето обично не ни помислуваат на рак на белите дробови, туку губат драгоцено време одејќи на физикална терапија.
Ситноклеточниот карцином е најагресивен
Постојат три типа на рак на белите дробови, во зависност од клетките кои се менуваат малигно, аденокарцином, сквамозен карцином и ситноклеточен карцином на белите дробови. Друга поделба на ракот на белите дробови е на микроцелуларен и немикроцелуларен рак на белите дробови.
– Овие видови на рак растат и се шират на различни начини и имаат различни опции за лекување. Микроцелуларниот карцином е најагресивниот и најбрзо растечки тип на рак на белите дробови со висок малигнен потенцијал и многу брзи метастази во околните и далечните органи и ткива. Немикроцелуларните карциноми, кои вклучуваат аденокарцином и сквамозен карцином, како и некои од комбинациите на овие две групи, можат да бидат биолошки помалку агресивни – вели докторката.
Како се поставува дијагнозата?
Деталните податоци и клиничкиот преглед се првите чекори во поставувањето на дијагнозата. Потоа се прави задолжителна рендгенска снимка на белите дробови, на која има промени во вид на засенчување во случај на рак.
– Белите дробови треба да се земаат при секоја кашлица која трае подолго од две недели. Белите дробови скенер, т.н КТ на белите дробови дава информации за големината, положбата и односот на туморот со другите органи. Вообичаено е оваа слика да се слика со контраст и важно е да се знае дали има зголемени лимфни жлезди. Сето ова помага да се процени стадиумот на болеста.
Доколку постои сомневање за постоење на метастази, се врши и скенирање на главата и стомакот.
– Дијагнозата се поставува и со испитување на примерок добиен со биопсија на белите дробови, биопсија на белодробно ткиво или торакоскопија, кој спаѓа во групата на минимално инвазивни хируршки процедури. Се вршат и цитолошки прегледи на спутум, како и лабораториски анализи, рутински и за туморски маркери.
Најдобра прогноза имаат пациентите кои можат да се подложат на операција
По дијагнозата се одредува стадиумот на болеста.
– Неситноклеточните карциноми на белите дробови се оценуваат од прва до четврта фаза. Најдобра прогноза имаат пациентите чиј тумор може да се оперира. Обемот на операциите зависи од нејзиниот обем, па може да се отстрани дел од белите дробови со рак или дури и целото белодробно крило. Во третманот се применуваат и цитостатици кои се администрираат циклусно, а еден од методите на лекување е радиотерапија или зрачење – објаснува прим. Д-р Татјана Радосављевиќ додава дека белите дробови треба да се скенираат за секоја кашлица која трае подолго од две недели, а пушачите по 35-тата година еднаш годишно да ги скенираат белите дробови.
