CNN објави: Војна од колосални размери е на повидок! Го вовлекуваат Трамп во сè, Америка нема да има избор
Соединетите Американски Држави добија нови разузнавачки информации што укажуваат дека Израел интензивно разгледува воен напад врз иранските нуклеарни постројки, токму кога администрацијата на претседателот Доналд Трамп се обидува да постигне нов дипломатски договор со Техеран, изјавија повеќе американски претставници за Си-Ен-Ен.
Евентуален израелски напад би бил отворено спротивставување на политиките на Трамп , предупредуваат американските претставници, и би можел да предизвика широко распространета дестабилизација на Блискиот Исток – регион веќе потресен од конфликтот во Газа што трае од 2023 година, според Си-Ен-Ен .
Иако сè уште не е јасно дали израелското раководство донело конечна одлука , повеќе извори тврдат дека во американската администрација се водат длабоки дискусии за веројатноста за израелски напад. Сè, велат тие, ќе зависи од тоа како Тел Авив ќе го процени текот и содржината на преговорите меѓу Вашингтон и Техеран.
– Веројатноста за израелски напад врз иранските нуклеарни постројки значително се зголеми во последните месеци. И ако Трамп постигне договор што нема да го елиминира збогатениот ураниум на Иран, ризикот од напад дополнително ќе се зголеми, рече еден од изворите запознаени со разузнавачките информации.
Пресретнати пораки и воени движења
Американските разузнавачки претставници истакнуваат дека стравувањата се засноваат не само на јавни и приватни изјави на израелски претставници, туку и на пресретнати комуникации и набљудувани воени подготовки. Тука спаѓаат преместувањето на воздушните бомби и завршувањето на голема воздушна вежба.
Сепак, некои аналитичари веруваат дека Тел Авив можеби користи воени маневри како психолошки притисок врз Иран, за да го принуди да прави отстапки без вистински напад.
Израелската амбасада во Вашингтон одби да коментира, додека Советот за национална безбедност на САД и Канцеларијата на израелскиот премиер беа контактирани за соопштение.
Трамп му даде рок на Иран од 60 дена
Претседателот Трамп претходно се закани со воена акција доколку дипломатските напори за нуклеарен договор не успеат. Според информации од извори блиски до администрацијата, Трамп кон средината на март испратил писмо до врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, во кое дал рок од 60 дена за постигнување договор.
Тој рок е поминат, а сè уште нема резултати – што го зголемува притисокот. Висок западен дипломат, кој се сретна со Трамп претходно овој месец, рече дека американскиот претседател јасно ставил до знаење дека ќе им даде на преговорите само уште неколку недели.
Израел во јаз помеѓу интересите и лојалноста
„Израел е помеѓу карпа и наковална земја“, вели поранешниот висок функционер на американската разузнавачка служба, Џонатан Паникоф. Премиерот Бенјамин Нетанјаху се обидува да блокира каков било договор со Иран што Израел би го сметал за штетен, но во исто време не сака да ги наруши односите со Трамп, кој веќе изрази несогласување со израелските позиции во минатото.
Паникоф додава дека Нетанјаху веројатно нема да започне напад без барем премолчена американска поддршка.
Иран ослабен – Израел гледа можност
Иран моментално е во најслабата воена позиција во последниве децении, по израелските напади врз неговите ракетни објекти и системи за воздушна одбрана во октомври. Санкциите дополнително ја исцрпеа иранската економија, а многу од најмоќните регионални сојузници на Техеран беа неутрализирани. Американските претставници тврдат дека Израел гледа „прозорец на можности“ за решителна акција.
Сепак, израелската војска не би можела да изврши ефикасен напад без американска поддршка – особено поради потребата од полнење гориво во лет и бомби што можат да продрат во подземни објекти, што претходните извештаи на ЦИА и Пентагон го истакнаа како клучен фактор.
Израелски функционер за Си-Ен-Ен изјави дека Израел ќе биде подготвен да дејствува независно доколку САД потпишат „лош договор“ со Иран.
– Доколку Израел процени дека Трамп прифаќа неприфатлив договор, тие би можеле намерно да извршат напад за да предизвикаат негов колапс. „Тие веќе го кажуваат ова отворено и приватно“, рече друг извор од американската разузнавачка заедница.
Спорот околу збогатувањето на ураниумот и шансите за нов договор
Главната пречка во преговорите останува збогатувањето на ураниумот од страна на Иран, кое може да има и цивилни и воени цели. Американскиот специјален претставник Стив Виткоф изјави дека Вашингтон не може да прифати „дури ни 1%“ од опцијата за збогатување, но дека тие им предложиле на Иранците компромисна верзија.
Ајатолахот Хамнеи во вторникот изјави дека не очекува преговорите со САД да вродат со плод, опишувајќи го американското барање како „голема грешка“. Техеран инсистира на своето право на збогатување според Договорот за неширење на нуклеарно оружје и најавува дека нема да се откаже од него под никакви услови.
Следната рунда преговори би можела да се одржи оваа недела во Европа, но во моментов ниту една верзија од американскиот предлог сè уште не го добила потписот на Трамп, според извори во Вашингтон.
Извештаите на американските разузнавачки служби од февруари предупредија дека Израел би можел да се обиде да уништи клучни ирански објекти уште оваа година, користејќи воздушни напади или ракети со долг дострел.
„Ставот на Израел одамна е јасен – воената опција е единствената реална опција за запирање на нуклеарната програма на Иран“, заклучи еден американски функционер.
