Американците за првпат дадоа пари за оружје на земја која официјално не ја признаваат. И тоа е само почеток…

Кога американскиот претседател Џо Бајден неодамна потпиша грант од 80 милиони долари за Тајван за купување американска воена опрема, Кина се спротистави.

Тајван веќе нарачал американско оружје во вредност од повеќе од 14 милијарди долари, пишува Би-Би-Си, па 80 милиони не изгледаат како голема сума. Но, ова е првпат САД да дадат свои пари за оружје на земја што официјално не ја признава.

Во 1979 година, САД го пренесоа дипломатското признавање на Тајван на Кина, но продолжија да продаваат оружје на островот, кој Кина го смета за свој. Целта на САД беше да испратат доволно оружје во Тајван за да се одбрани од евентуален кинески напад, но не толку што би ги дестабилизирало односите меѓу Вашингтон и Пекинг. Со децении, САД возеа на две колосеци, соработувајќи со Кина и останаа најверниот сојузник на Тајван.

Пресврт во корист на Кина

Но, во последната деценија, воената рамнотежа драматично се сврте во корист на Кина, така што САД во моментов интензивно работат на вооружување на Тајван. 

„САД ја нагласуваат очајната потреба за зајакнување на нашите воени способности. Тоа испраќа јасна порака до Пекинг дека тие се со нас“, вели Ванг Тинг-ју, претставник на владејачката партија на Тајван, близок до претседателот Цаи Инг-вен . Последните 80 милиони долари се врвот на ледениот брег, во јули претседателот Бајден одобри продажба на оружје и опрема во вредност од 500 милиони долари на Тајван. Ванг вели дека Тајван се подготвува да испрати два баталјони копнени трупи во САД на обука, првпат од 1970-тите. 

Вашингтон испраќа оружје во Тајван по иста процедура како Украина, значително побрзо отколку според редовната процедура.

На што Тајван ќе ги потроши одобрените пари? Би-Би-Си наведува дека тоа би можело да бидат противвоздушни ракети Џавелин и противвоздушни ракети Стингер. Странските набљудувачи предупредуваат: островот е жално неподготвен за кинески напад.

Војската на Тајван има стотици застарени борбени тенкови, но премалку модерни, лесни ракетни системи. Командната структура, воената тактика и доктрината не се модернизирани веќе половина век.

Во Вашингтон веруваат дека Тајван нема повеќе време и решија да им помогнат да се модернизираат. Тајванските трупи одат на обука во САД, а американските инструктори доаѓаат во Тајпеј.

Лажно обезбедување

Со децении, политичките и воените лидери на островот беа задоволни да веруваат дека инвазијата е премногу тешка и ризична за Кина. Но, сега Кина ја има најголемата морнарица во светот и далеку супериорна воздушна сила. Според една симулација, во конфликт со Кина, тајванската морнарица и воздухопловните сили ќе бидат избришани во првите 96 часа.

Под силен притисок од Вашингтон, Тајпеј се движи кон стратегијата „тврдина Тајван“ која би го направила островот исклучително тежок за освојување. Сега во Вашингтон се води жестока дебата за тоа колку далеку треба да одат во поддршката на Тајван, наведува Би-Би-Си. Американците би сакале да испратат застрашувачка порака до Кина, а не да ги провоцираат.

Но, Вилијам Чунг , научен соработник во Националниот институт за истражување за одбрана и безбедност во Тајпеј, вели дека меѓународната заедница мора да одлучи дали Тајван е важен. 

,,Ако Г7 или НАТО решат дека Тајван е важен за нивните интереси, ние треба да го интернационализираме тајванското прашање – затоа што тоа е она што ќе ја натера Кина да размисли двапати“.