ВИДЕО | ОТВОРЕНА ВОЈНА ЗА ВСЕЛЕНАТА – Започнува безмилосна битка за бесценетиот ресурс на Месечината! Индија е веќе таму, а Кина и САД веќе ги планираат нивните – “15 минути на терор“!

Во срцето на оваа мисија лежи клучната цел: потрагата по мраз и вода во кратерите и пукнатините на јужниот пол на Месечината.

Огромното научно значење на ова откритие лежи во неговиот потенцијал да ја претвори Месечината во остварлива дестинација за идно човечко истражување и населување. Мисијата, позната како Чандрајаан-3 (Chandrayaan-3), ја сместува Индија во ексклузивен клуб на нации кои постигнале меко слетување на Месечината, чија листа моментално ги вклучува САД, поранешниот Советски Сојуз и Кина. Вселенските летала на овие земји слетале во близина на екваторот на Месечината, но сè уште никој не слетал на јужниот пол.

Погледнете го видеото од успешното слетување на Индијците на Месечината:

Аспирациите на Индија се зајакнати со неодамнешните случувања, вклучувајќи ја и руската мисија Луна-25, која за жал заврши со несреќа и дебакал при обид за сличен подвиг во истиот лунарен регион.

Јужниот поларен регион на Месечината, обвиткан во вечна сенка, долго време ја привлекува љубопитноста на научниците поради нејзиниот потенцијал да содржи огромни резервоари со воден мраз. За разлика од екваторот, овие области добиваат малку или воопшто не добиваат директна сончева светлина, што резултира со трајно студени услови кои придонесуваат за зачувување на мразот. Претходникот на Чандрајаан-3 (Chandrayaan-3), мисијата Чандрајаан-2 (Chandrayaan-2), претрпе неуспех во 2019 година, кога нејзиниот слетувач се урна при обид да слета во близина на јужниот пол на Месечината. Сега сите очи се вперени во новата мисија, што го претставува третиот дел од патувањето на Индија до Месечината.

Лансиран на 14. јули од вселенскиот центар Срихарикота во јужна Индија, вселенското летало Чандрајаан-3 се состои од орбитер, лендер по име Викрам (во чест на основачот на Индиската организација за вселенско истражување Викрам Сарабхаи) и ровер по име Прагјан, што на санскрит значи „мудрост”.

Најкритичната фаза се неколкуте минути пред слетувањето, често наречени „15 минути на терор“, додека лендерот се движи по предизвикувачки терен, прошаран со кратери и карпести формации. Но, Чандрајаан-3 успеа и нема сомнеж дека ќе обезбеди невиден увид во површината на Месечината и нејзиниот состав, отворајќи ја вратата за нови научни откритија.

Опремен со научни инструменти, мисијата на роверот ќе биде да ги проучува физичките карактеристики на Месечината, нејзината атмосфера, па дури и тектонските активности под нејзината површина.

Слетувањето на Чандрајан-3 ја обви Индија во бран на возбуда и надеж. Со директни телевизиски преноси, милиони гледачи, вклучително и децата во училиштата, го следеа тензичното спуштање на лендерот. Тркалата на роверот, кои го носат амблемот на Индиската организација за вселенско истражување (ИСРО), ќе остават свој белег на лунарната почва, што е неизбришлив доказ за напорот на Индија.

Зошто вселенските агенции брзаат кон јужниот пол на Месечината ?

Месечевиот мраз е потенцијално еден од највредните ресурси на Месечината.

Уште во 1960-тите години, пред првото слетување на Аполо, научниците шпекулираа дека можеби постои вода на Месечината. Примероците вратени на анализа од страна на екипажот на Аполо во доцните 1960-ти и раните 1970-ти години се појавија суви.

Во 2008 година, истражувачите од Универзитетот Браун ги преиспитаа тие лунарни примероци со нова технологија и пронајдоа водород во ситни зрна вулканско стакло. Во 2009 година, инструментот на НАСА на сондата Чандрајан-1 на Индиската организација за вселенски истражувања откри вода на површината на Месечината.

Истата година, друга сонда на НАСА што го погоди јужниот пол најде воден мраз под површината на Месечината. Претходната мисија на НАСА, Лунарниот проспектор во 1998 година, најде докази дека најголемата концентрација на воден мраз е во засенчените кратери на јужниот пол.

Научниците се заинтересирани за џебовите на древниот воден мраз бидејќи тие би можеле да дадат информации за лунарните вулкани, материјалот доставен до Земјата од комети и астероиди, како и за потеклото на океаните.

Ако воден мраз постои во доволни количини, тој би можел да биде извор на вода за пиење за истражување на Месечината и би можел да помогне да се излади опремата.

Исто така, може да се разложи за да произведе водород за гориво и кислород за дишење, поддршка на мисии на Марс или рударство на Месечината.

Договорот за вселената на Обединетите нации од 1967 година забранува која било нација да тврди дека е сопственост на Месечината. Не постои одредба за запирање на комерцијалните операции.

Напорот предводен од САД да се воспостави збир на принципи за истражување на Месечината и користење на нејзините ресурси, договорот „Артемида“, има 27 потписници. Кина и Русија не потпишаа. Претходните обиди за слетување на јужниот пол на Месечината беа неуспешни. Рускиот вселенски брод Луна-25 требаше да слета на јужниот пол оваа недела, но излезе од контрола при приближувањето и се урна во неделата. Јужниот пол – далеку од екваторијалниот регион цел на претходните мисии, вклучувајќи го и слетувањето на Аполо со екипаж – е полн со кратери и длабоки ровови.

И САД и Кина планираа мисии на јужниот пол во блиска иднина.