ВОЗНЕМИРУВАЧКИ СЦЕНИ – Стотици делфини и морски лавови лежат на брегот, умираат во агонија, познат и виновникот за чумата
Рамнотежата може да ја нарушат многу работи – од вулкани под морето, недостаток на хранливи материи кои им се потребни на алгите, но и отпадна вода
Неодамна, барем еднаш месечно, добиваме информации од некој дел од светот за смртта на животните, главно морски. Илјадници риби чии тела испливаа на површината, мртви делфини на идилични песочни плажи, морски лавови кои не се сончаат на карпите, туку таму умираат… Последниот случај доаѓа од Калифорнија, каде морето ги исфрла телата на мрвите морски лавови и делфини на брегот. Не се работи за некое мртво животно, туку за нешто многу, многу посериозно.
– Секој ден е се полошо. Секој час добиваме од 30 до 60 извештаи за повредени или мртви животни и повеќе од 300 пријави дневно – изјави за Гардијан Рут Довер, ко-основач на Институтот за морски и диви животни на Каналските острови.
Овој пат, за среќа, виновникот не сме ние, туку една алга. Додуша, можно е со нашето однесување да и помогнавме да се однесува вака. Нејзиното име е псевдо-ницшија и произведува амино киселина која може да дејствува како невротоксин. Тој е безопасен во нормални услови, но океанските води може да предизвикаат да стане фатален.
Минатата година оваа алга криеше болест меѓу многу морски суштества, но оваа година ситуацијата е полоша од било кога. Се верува дека Санта Барбара е во фокусот на овогодинешната епидемија, а проблемот е што повеќе од 70.000 женки доаѓаат на островите во таа област за да раѓаат млади. Во нормални услови, тоа не е опасно, но промените во океанската вода може да доведат до многу мала нерамнотежа во односот на супстанциите во морето, а потоа се јавува оваа ситуација. Рамнотежата може да ја нарушат многу работи – од вулкани под морето, феномени како Ел Нино, недостаток на хранливи материи кои им се потребни на алгите, но и отпадна вода.
Цветањето веќе го направи својот данок оваа година: знаеме за околу илјада умрени, болни и мртви морски лавови, како и 110 делфини. Сепак, овие бројки не се целосно точни бидејќи многу животни никогаш не се ни дознаваат дека умреле. Оваа бројка се однесува на оние што луѓето ги пронашле, а кој знае колку се уште се во морето.
И додека некои животни не се загрозени, други страдаат затоа што се хранат со оние кои се погодени од амино киселини. Тоа е синџир на исхрана: алгите ги јадат рибите, морските лавови ги јадат, а тие, пак, лачат невротоксини преку млекото кај нивните млади. Не се работи само за нив – оваа алга ги погодува и рибите, делфините и луѓето.
– Морските лавови се всушност канаринци во рудник за јаглен. Ни ги покажуваат сите нарушувања во нашата средина – изјави Ден Коста, директор на Институтот за морска наука и угледен професор на Универзитетот во Санта Круз.
За среќа, смртта на морските суштества доведе до реакции. Од една страна, луѓето ги посетуваат плажите и го пребаруваат морето, барајќи животни кои се уште се живи, за да им помогнат. Научниците истражуваат зошто и кога почнуваат цутот на штетните алги, за да го избегнат тоа, а неодамна во Сан Франциско започна програма за рециклирање на отпадните води, за да не завршат во морето.
