ГОЛЕМ УСПЕХ ЗА НЕВРОЛОГИЈАТА – Американски научници успеаја да пресадат делови од човек во мозокот на стаорец
Револуционерна студија покажа дека „човечки мозочни органоиди“, топчиња од неврони со големина на семе од сусам, можеа да се интегрираат во мозокот на стаорците, поврзувајќи се со нивното снабдување со крв и комуницирајќи со невроните на стаорците.
Тимот кој стои зад работата сугерира дека во иднина, лекарите би можеле да одгледуваат парчиња мозочно ткиво од сопствените клетки на пациентот во лабораторија и да ги користат за поправка на повреди на мозокот предизвикани од мозочен удар или траума.
„Ова е неверојатно возбудливо за мене како лекар“, вели Исак Чен, лекар и доцент по неврохирургија на Универзитетот во Пенсилванија.
Научниците покажаа дека кога се одгледуваат во правилни услови, невроните почнуваат да формираат ситни структури слични на мозокот, што им овозможува на научниците да ги истражат развојните состојби како што е аутизмот.
Новото дело е прва демонстрација дека мозочното ткиво израснато во лабораторија може успешно да се имплантира на местото на повредата за да се поправи мозокот на возрасен, што сугерира дека може да има клинички апликации во иднина.
Чен и неговите колеги одгледувале органоиди од човечки мозок во чинија додека не достигнале дијаметар од околу 1,5 мм. Ткивните пелети потоа биле трансплантирани во мозокот на возрасни стаорци кои претрпеле оштетување на визуелниот кортекс. Во рок од три месеци, трансплантираните органоиди се интегрирале во мозокот на нивниот домаќин, поврзувајќи се со снабдувањето со крв, проширувајќи го неколку пати нивниот првичен волумен и испраќајќи проекции кои се поврзуваат со невроните на стаорецот.
„Не го очекувавме овој степен на функционална интеграција толку рано. Ова сугерира дека трансплантацијата на нервно ткиво во мозокот на возрасен цицач, особено оној што е нарушен од некаква повреда, е навистина остварлив начин напред за поправка на нервите“. – додаде Чен.
Научниците не процениле дали имплантите ја подобруваат способноста на стаорците да функционираат, но тестовите покажале дека човечките неврони „испукале“ електрични сигнали кога стаорците биле изложени на трепкачки светла. Чен рече дека ова ја поддржува идејата дека органоидите можат да дејствуваат како „празни единици за обработка“ кои мозокот може да ги апсорбира и да ги користи за обнова по повредата.
Д-р. Серена Барал, предавач по развојна неврологија на UCL, која не била вклучена во работата, ја опиша како „неверојатна“ демонстрација на чистата приспособливост на невроните.
„Има многу информации кои се во самата ДНК што им овозможува на невроните да работат каде и да се, без разлика дали се во пластична кутија во лабораторија или во мозокот“, рече таа.
Таа додаде дека во идните клинички апликации, степенот до кој мозокот може да се поправи најверојатно ќе зависи од тоа кои функции се изгубени.
„Визуелниот кортекс е поедноставен, но ако размислувате за замена на области кои се важни за говор, математички пресметки, размислување, можеби ќе биде малку потешко бидејќи има многу мозочни способности кои се развиваат со искуство“, додаде Барал.