Жолта зграда во предградието на Москва крие морничава тајна: „Тишина ве убива, од неа ви ѕвони во ушите“
Затворениците често се во самица. Целта е целосно да се изолира лицето, за да се извлече признание од него
Изградена е на крајот на 19 век, во времето на цар Николај , на источниот раб на Москва. Жолтата четирикатна зграда со дебели ѕидови е дизајнирана да влева страв и да турне во очај, пишува Вашингтон пост. Тоа е затворот Лефортово, каде што руските власти го затворија американскиот новинар Еван Гершкович. Репортерот на Вол Стрит Журнал е во притвор и го чека судењето за шпионажа, откако беше уапсен на 29 март во градот Екатеринбург на Урал. Тој е обвинет за собирање државни тајни за тамошниот воено-индустриски комплекс.
Тоа е всушност затвор на КГБ. За време на Советскиот Сојуз, во затворскиот комплекс било додадено крило на КГБ, советската тајна служба. По падот на СССР, сега има канцеларии на ФСБ, Руската федерална служба за безбедност, но портретите на Феликс Ѓержински, рускиот револуционер и основач на Чека, претходникот на КГБ, сè уште висат на ѕидови кои биле насликани со маслена боја.
На инсистирање на Советот на Европа, Лефортово на почетокот на 2000 година беше предадено од ФСБ на Министерството за правда, па сега е редовен затвор. Според европските стандарди, тајните служби не смеат да управуваат со затворите. Но, во реалноста, само една врата го дели затворот од канцелариите на ФСБ, како што е прикажано во документарен филм на државната телевизија.
Коридорите на комплексот се обложени со теписи, стари и истрошени, но доволно дебели за да го пригушат звукот на чекорите. „Тие не се таму заради убавината, туку чекорите да не ја нарушат целосната тишина, слична на онаа во криптата. Тоа е тишина што ве притиска, што ви ѕвони во ушите“, напиша Валентин Мојсеев, руски дипломат обвинет за шпионажа во 1998 година. Моисејев помина три и пол години во Лефортово, а за тоа пишува во книгата „Како бев јужнокорејски шпион“.
Затворениците често се во самица. Целта е лицето целосно да се изолира, за да се извлече признание од него, вели рускиот новинар Иван Сафронов , кој отслужува 22-годишна затворска казна за предавство. Сафронов поминал повеќе од две години во Лефортово, од 2020 до 2022 година, за што пишуваше Вашингтон пост.
Кога ќе пристигнат, прво треба да поминат 10-дневен карантин, по што се префрлени во ќелии, каде се сами или со еден или двајца цимери. Притворениците имаат право на еден час пешачење по покривот на зградата секој ден. Често се вклучува централен звучник, со музика низ комплексот – уште еден начин да се осигура дека затворениците не можат да се слушнат, како што рекол еден чувар во документарецот за Лефортов. Ќелиите се речиси идентични, со големина од околу осум квадратни метри. Тоалетната школка е одвоена од првиот кревет со полуѕид. Ќелијата има мал прозорец низ кој затворениците можат да видат дел од небото. Има мијалник, фрижидер и ѕиден ормар за чување храна, кои затворениците ги купиле во затворската продавница, или им ги доставувале членовите на семејството. Масата и столот се прикачени на подот. Имаат телевизија, која емитува само државни канали. На затворениците им е дозволено да ги напуштат ќелиите само на прошетка, испрашување, медицински преглед или судење. Дозволено им е да се тушираат еднаш неделно.
„Вашингтон пост“ разговарал со повеќе адвокати, поранешни затвореници, активисти за човекови права и вработени во затворот. Никој не ги обвинува властите за физичко насилство врз приведените. Но, тие се изложени на психолошки притисок. Уште од првиот момент јасно ви ставаат до знаење дека сте никој и ништо, дека сте сами и целосно на милост и немилост на се, а на излез можете да се надевате само со целосна потчинетост на системот“, напишал Мојсејев.
Рускиот писател Едуард Лимонов во своите мемоари опишува како затворениците се придружуваат на испрашување: затворските чувари чукаат со прстите или користат кликери за да ги предупредат сите околу нив да се оддалечат. На затвореникот не смее да му се дозволи да се види со друг затвореник. „Иако не се тепани, затворениците живеат во тешки услови, без можност за каква било комуникација меѓу ќелиите“, рече Мелников . Друг поранешен станар на Лефортово, Сафронов, пишува дека му требало половина година да се прилагоди на таквиот затворски режим. Истакнатиот руски адвокат Вадим Прохоров вели дека правилата за влез во овој затвор се најстроги од сите затвори во Москва. Целиот затвор има само шест соби наменети за средби со затворениците, што е едвај доволно за просечно 200-300 луѓе кои се чуваат таму. А повеќето од нив се сериозно обвинети лица, на кои им е потребна честа комуникација со нивните правни тимови.
Затворениците можат да примаат и испраќаат писма и имаат право на телефонски повици, под услов управата на затворот да ги одобри. Сафронов вели дека не сакал да се изјасни за виновен, па затоа му бил дозволен само еден телефонски повик во текот на неговите две години во Лефортово.
По појавувањето на суд во средината на април, адвокатката Татјана Ножкина изјави дека притворениот американски новинар Гершкович и понатаму е оптимист и е во добра здравствена состојба. Своето време го поминува гледајќи кулинарски програми на ТВ, вежбајќи и читајќи руски класици. Моментално ја чита „Војна и мир“ од Лав Толстој. Лефортово, велат, има добра библиотека.
