Зошто приближувањето на Грција и Туркије може да биде победа за сите

Прагматичниот пристап на Ердоган и Мицотакис дава надеж за трајна нормализација на односите меѓу соседите со заедничка историја

Последната средба меѓу турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган и грчкиот премиер Киријакос Мицотакис во Атина сигнализираше историска пресвртница во долгогодишниот ќорсокак меѓу Туркије и Грција.

Позитивните забелешки од двајцата лидери за време на заедничката прес-конференција означија промена кон покооперативни и поконструктивни односи по години напнатост меѓу соседите.

Визијата на Ердоган да го претвори Егејот во „море на мир и соработка“ и повикот на Мицотакис за „иднина на мир, напредок и соработка“ поставија оптимистички тон, отворајќи ја вратата за потенцијални билатерални резолуции и регионална стабилност во источниот Медитеран.

Конструктивната државничка способност и изјавите на Ердоган пред неговата посета на Атина беа основа за оваа нова ситуација.

Дипломатски пробив

Енергетскиот конфликт во источниот Медитеран лежи во срцето на тензиите меѓу Анкара и Атина – комплексно прашање вкоренето во споровите за поморските граници и енергетските ресурси.

Неодамнешната средба меѓу Ердоган и Мицотакис навестува посветеност на изнаоѓање заемно корисни решенија.

Решавањето на овој спор не е само за итно намалување на тензиите, туку има и пошироки импликации за стабилноста и просперитетот на целиот регион.

Во тој поглед, Туркије може да игра клучна улога во обезбедувањето решение за сите страни за енергетската дилема на источниот Медитеран.

Сместена на раскрсницата на Европа и Азија, Туркије служи како интерконтинентален мост и пан-регионален енергетски центар за транспорт на гас од Источен Медитеран до европските пазари.

На пример, меѓународните проекти како Турски тек и ТАНАП, дизајнирани за ефикасен транспорт на природен гас преку Анадолија, ја ставаат Туркије како најисплатлива и најпаметна дестинација и партнер за поттикнување на заемно корисни соработки во транспортните потфати до западната страна на светот.

Кога станува збор за објектите, добро воспоставениот капацитет на Анкара во истражување, дупчење и екстракција на гас може да придонесе за потенцијална заедничка кампања предводена од Грција и Туркије, со вклучување на други регионални актери, наместо да плаќа за нерегионални актери.

Понатаму, откривањето на резервите на природен гас од страна на Туркије со пазарна вредност од 1 трилион долари во Црното Море го означи почетокот на новата ера за земјата во самодоволност во исполнувањето на нејзините потреби за природен гас.

Ваквите потенцијални кампањи не само што ѝ користат на Анкара, туку создаваат и заемно поволно сценарио за целиот регион, поттикнувајќи економски раст и стабилност со регионалната „соработка“ како единствен излез од енергетската дилема.

Платформа за регионална соработка

Зајакнатото партнерство меѓу Туркије и Грција ги надминува економските придобивки.

Регионот на Источниот Медитеран беше сведок на зголемена милитаризација во изминатите неколку години. И кооперативниот пристап не само што ќе ја намали веројатноста за вооружени конфронтации, туку и ќе обезбеди рамка за изработка на план за решавање на енергетската дилема под водство на Грција и Туркије, поттикнувајќи постабилен и просперитетен регион.

Затоа, императив е да се воспостави платформа за соработка за проектирање на инклузивен патоказ, охрабрувајќи ги сите засегнати страни да усвојат сеопфатен поморски договор и обезбедување правичност и усогласеност со меѓународното право, како што е регионалниот договор меѓу Туркије и Либија потпишан во 2019 година.

Дополнително, позитивниот моментум генериран од ова дипломатско затоплување може да ја отвори вратата за зголемена културна размена и меѓу-човечка размена во реалноста на заедничката историја, културните врски и географската близина меѓу народот на Грција и Туркије.

Глобални импликации

Во поширокиот контекст на меѓународните односи, растечките дипломатски врски меѓу Туркије и Грција испраќаат позитивна порака за ефикасноста на дипломатските решенија за долгогодишните конфликти.

Во ера во која доминираат геополитички тензии, успехот на дијалогот и преговорите за конфронтација поставува преседан за решавање на споровите преку политички средства. Обновеното пријателство меѓу Грција и Туркије е пример за другите нации кои се соочуваат со долготрајни конфликти, нагласувајќи ја моќта на дипломатијата во надминувањето на навидум непремостливите предизвици.

Помирувањето, заедно со бројните договори, исто така го нагласува меѓународниот оптимизам околу посветеноста на лидерите за решавање на долгогодишните прашања и унапредување на соработката.

Иако овој дипломатски пробив е причина за оптимизам, од суштинско значење е да се препознаат предизвиците што претстојат.

Градењето доверба и одржувањето на позитивен моментум бара континуирани напори од двете страни. Имплементацијата на мерките за градење доверба, тековниот дијалог и посветеноста на компромисот ќе бидат клучни бидејќи светот гледа со надеж дека овој позитивен моментум не само што ќе опстои, туку и ќе ги инспирира другите нации да бараат дипломатски решенија за нивните долгогодишни прашања.

Следствено, неодамнешната средба може да биде одлучувачки момент за ставање крај на турбулентната ситуација во Источниот Медитеран. Потенцијалните придобивки од подобрените односи се протегаат надвор од билатералниот опсег, влијаејќи на економскиот, безбедносниот и културниот пејзаж на целиот регион.

Додека двете нации тргнуваат на пат кон пријателство, императивот сега лежи во искористувањето на меѓународното посредување за да се воспостави заедничка платформа за задачи за управување со ресурсите.

Оваа платформа, посветена на транспарентно ракување со истражувањето и дистрибуцијата на енергетските ресурси, има потенцијал да капитализира од експертизата и капацитетите на Туркије во истражувањето, дупчењето и транспортот.

За промовирање на визијата за победа на сите, ова помирување треба да бара трајно решение што може да го подигне целиот регион. Тоа не само што ја зајакнува стабилноста, туку и поставува значаен преседан за продуктивна соработка во сложената геополитика на источниот Медитеран.

TRT Balkan