ИСТОРИСКИ МОМЕНТ ЗА ГЕРМАНИЈА – Ова не е видено од Втората светска војна: “На чекор сме од Русија!“
Руската инвазија на Украина ја принуди Германија да направи нешто без преседан – трајно да смести илјадници свои војници во Литванија, на само 100 километри од границата со Русија и токму на линијата за напад во случај Кремљ да започне акција на таа територија на НАТО. Како што истакна Newsweek, Германија трајно ќе ги распореди своите сили во странство за првпат по Втората светска војна.
Министерот за одбрана на Германија, Борис Писториус, во понеделникот беше во Вилнус за да го потпише договорот, повеќегодишниот т.н. „Акционен Патоказ“, со неговиот литвански колега Арвидас Анушаускас, кој ги утврдува условите под кои 4.800 германски војници и 200 цивили ќе бидат стационирани во таа балтичка земја. Договорот првично беше објавен во јуни, но во тоа време не беше претставена временска рамка.
„Со оваа бригада подготвена за војна, ние ја преземаме одговорноста за лидерство овде во Алијансата и на источното крило на НАТО“, изјави Борис Писториус.
„Брзината со која се реализираше проектот, јасно покажува дека Германија ја разбира новата безбедносна реалност“, нагласува тој.
Војната во Украина го наруши военото размислување во Берлин и ги принуди нејзините генерали и политичари да дејствуваат со необична брзина, пишува угледниот Politico. Во знак на ескалацијата на барањата на Бундесверот (Армијата), една од единиците што ја сочинуваат новата бригада е „Панцербаталјон 203“ од Аугустдорф во покраината Северна Рајна-Вестфалија, но оклопната единица ги предаде сите свои тенкови Leopard 2 на Украина и е сега чекаат новоизградени замени.
Борис Писториус вели дека е направена нарачка за замена на тенкови за оваа бригада и кога ќе бидат готови, тие ќе бидат испратени директно во Литванија.
„Но, без соодветен долгорочен план за финансирање и без нивните главни борбени системи Leopard 2, бригадата во Литванија нема да биде ни подготвена за одбрана“, предупредува Родерих Кизеветер, политичар од опозициските демохристијани и пензиониран полковник на Бундесверот со 27 години стаж.
„Заклучокот е дека замената на Leopard 2 се брза пред распоредувањето“, според Ајлин Матле, соработник во Германскиот совет за надворешни односи, или „Панцербаталјон 203“ може да биде испратен во Литванија без нејзиниот главен борбен систем.
Исто така, постои загриженост за тоа како ова распоредување се вклопува во затегнатата ситуација на германските јавни финансии.
Борис Писториус вели дека единицата како онаа испратена во Литванија – чини помеѓу 25 и 30 милиони евра месечно за одржување. Првите сили ќе бидат распоредени следната година, а целосна бригада треба да биде распоредена до 2027 година. Литванија ќе изгради физичка и воена инфраструктура за базите, на кои ќе потроши околу 0,3 отсто од својот БДП во наредните години.
Засега Бундесверот може барем делумно да се потпре на еднократниот специјален фонд од 100 милијарди евра за дополнување на редовниот буџет за одбрана. Сепак, експертите се загрижени дека парите ќе „пресушат“ порано од очекуваното поради инфлацијата што ќе го изедат фондот.
„Ќе мораме да разјасниме од 2027 година, кога ќе се исцрпи специјалниот фонд, како ќе се достигнат 2 проценти – целта на трошоците за одбрана на НАТО“, вели Борис Писториус и додава: „Одржливоста е одлучувачки фактор ако сакаме да останеме способни за одвраќање и одбрана во следните неколку години, што мора да бидеме“.
Но, без оглед на загриженоста за опремата и парите, Берлин е решен да ја распореди силата, која германската Влада ја нарекува како проект – „светилник“, сигнализирајќи ја својата подготвеност да ги заштити сојузниците на НАТО и да го трансформира Бундесверот во, како што вели, подготвена сила за војна.
„Источното крило сега се пресели на исток и должност на Германија е да го заштити“, нагласува Борис Писториус.
Сегашното распоредување на германските сили во Литванија е една од осумте ротациони борбени групи со напредно присуство што НАТО ги распореди во земјите долж нејзината источна граница – Германија е водечка земја во Литванија, со Белгија, Чешка, Луксембург, Холандија, Норвешка и САД кои исто така испраќаат сили. Новата единица ќе биде лоцирана на две локации – Рукла во близина на вториот по големина град во Литванија, Каунас и Руднинкаи во близина на главниот град Вилнус.
Базите значат приближување на германските трупи до коридорот Сувалки, тесна стратешки важна област што ја поврзува руската ексклава Калининград и нејзиниот близок сојузник Белорусија, за која западните воени планери предупредуваат дека веројатно ќе биде една од првите цели на Русија доколку Владимир Путин одлучи да се сврти од војната во Украина во конфликт со НАТО.
„Треба да ги очекуваме не само најдобрите, туку и најлошите сценарија. Затоа мора да бидеме подготвени… Русија останува главната закана за нас и за НАТО“, предупреди Арвидас Анушаускас и додаде: „Посветеноста на Германија трајно да стационира бригада во Литванија е историски чекор и за Германија и за Литванија“, посочи литванскиот министер за одбрана, а пренесува Newsweek.
