КАКО ЗЕМЈОТРЕСОТ ОД 7,6 РИХТЕРИ НЕ ГИ СРУШИ НАЈВИСКИТЕ ЗГРАДИ ВО ЈАПОНИЈА? Ова се трите главни причини!

Зиги Лубковски, сеизмички експерт од Лондон, вели дека зградите во Јапонија не можат да се урнат поради една причина.

Околу 1.500 земјотреси ја погодуваат Јапонија секоја година. Од нив забележливи се околу 50, а шест-седум силни, надминувајќи ја магнитудата од 5 степени по Рихтеровата скала.

Бидејќи Јапонија се наоѓа во сеизмички најактивната област во светот, каде што се спојуваат четири тектонски плочи, и има десет проценти од активните вулкани во светот, Јапонците станаа познати по нивната антиземјотресна архитектура и градежна инфраструктура која може да издржи земјотреси со јачина од 7 степени.

По земјотресот со јачина од 7,6 степени според Рихтеровата скала што вчера ја погоди западна Јапонија, најголем проблем, како што пренесуваат медиумите, не била големата материјална штета од земјотресот, која веројатно би го срамнила поголемиот дел од Европа, туку можноста за цунами.

Причината за малите инфраструктурни штети во Јапонија денес, која е една од најгусто населените земји со 125 милиони луѓе, дури и за време на разорни земјотреси, се прописите. По двата разорни земјотреси во поновата јапонска историја, во 1978 и 1995 година, донесен е т.н. Закон за градежни стандарди, со цел да се зголеми безбедноста на дрвените објекти и нивото на антисеизмички перформанси на сите градби изградени во иднина.

Три основни стандарди

Општо земено, двете најважни правила сега се на сила: ако зградата е оштетена во помал земјотрес, таа мора повторно да се изгради од нула според најновите правила за земјотрес. Или, ако објектот е оштетен од посилен земјотрес, степенот на материјална штета е прифатлив, но се додека нема човечки жртви.

Сега, како точно Јапонците прават нивните згради да издржат силни земјотреси? Како што пишува Јасухару Мацуно, експерт за недвижнини во Токио Портфолио, тие го прават тоа со три основни стандарди во структурниот дизајн на нивните згради. Првиот се нарекува Таишин и законскиот стандард е дека сите греди, столбови и ѕидови на зградите мора да имаат минимална дебелина доволна за да апсорбираат интензивно тресење на земјата. Ова е правило за ниските згради и е најосновниот облик на заштита од земјотрес.

Меѓутоа, за високи згради и облакодери над 150 метри, а во Јапонија има повеќе од 270, се применува друг стандард, Сеишин. Тоа подразбира поставување на амортизери, гумени слоеви или сеизмички изолатори помеѓу темелот и рамката на објектот, кои треба да ја апсорбираат енергијата на земјотресот што оди од дното кон врвот. Зиги Лубковски, сеизмички експерт со седиште во Лондон, вели дека јапонските земјотреси предизвикуваат зградите да се поместуваат до 1,5 метри настрана.

Највисоката Skytree Tower во светот

Затоа во некои случаи, како што е 53-катната кула Мори Мори во Токио, на секој кат до врвот се поставуваат вакви амортизери, што драстично го намалува движењето. Или, може да биде комбинација од дизајн и сеизмички изолатори, како што е случајот со Skytree Tower во Токио, која со 634 метри е највисоката во светот. Изграден од елементите на традиционалната јапонска пагода, но вклучува централна колона прикачена на сеизмички изолатори, всушност линеарни водилки кои дејствуваат како „тампон зона“ за основата и врвот на зградата.

Додека третиот стандард, Менсин, најнапредниот и најскапиот, имплицира дека структурата на зградата е изолирана од земја со слоеви од олово, челик и гума. Под темелот или рамката на зградата се поставуваат амортизери или гумени блокови со дебелина од околу 30-50 cm за да се спротивстават на движењата на земјотресот. Всушност, фигуративно кажано, земјотрес ја тресе земјата под зградата додека самата зграда мирува.

Покрај овие стандардизирани и законски пропишани методи, постојат и други. На пример, јапонските затворени згради често се направени од челик наместо од армиран бетон.

Исто така, на многу високи згради и облакодери, тие поставуваат нишала кои се нишаат напред-назад при земјотреси и помагаат да се спречи движењето на зградата од страна на страна. Тие, исто така, ги опремуваат своите куќи со сензори за рано предупредување за сеизмичка активност и инсталираат преклопни врати, кои се отвораат и кон надвор и кон внатре, за брза евакуација во случај на итност.