Косово забрзано се вооружува, пристигнуваат американски Јавелини, се формира официјална косовска војска: „Ова е порака до Белград!“
Вашингтон испраќа јасна порака дека стои зад завршувањето на независноста на Косово и дека можат да сметаат на американската воена помош.
Никогаш поголем буџет за Косовските безбедносни сили (КСС), забрзана набавка на оклопни возила, беспилотни летала, турски противтенковски системи „Омташ“… и сега одобрување на САД за купување на „Јавелин“ од 75 мил. долари.
Приштина ја означи 2028 година како година кога, според планот, КСС официјално ќе се трансформира во војска на Косово, но со ова темпо споменатата трансформација би можела да се случи и порано, а соговорниците на Косово онлајн истакнуваат дека оваа одлука претставува порака кон Белград и Приштина, но и дека може да доведе до влошување на ситуацијата, пишува Косово онлајн.
Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека „одлуката на американскиот Стејт департмент да одобри продажба на противтенковски ракети на Косово е големо разочарување, но дека Србија, заедно со САД, ќе работи на зачувување на српско-американските односи“.
Споменатата одлука на Вашингтон да ја одобри продажбата на „Јавелин“ на Косово предизвика голема загриженост во Белград, но и кај одредени американски политичари, па така конгресменката Клаудија Тени, која претседава со српскиот кокус, рече дека договорот на Стејт департментот за испраќање на „Јавелин“ проектили во Косово е „неверојатно запалив“, особено кога тензиите во Западен Балкан се зголемија, што укажува дека одлуката само долева масло на огнот и ја зголемува веројатноста за нов конфликт.
Од друга страна, од Стејт департментот за Косово онлајн наведоа дека „продажбата на противтенковски ракети Javelin на Косово ги поддржува целите на американската надворешна политика и националната безбедност, преку подобрување на безбедноста на Косово, без промена на основната воена рамнотежа во регион.
Воениот аналитичар Владе Радуловиќ вели дека одлуката на Стејт департментот да го одобри купувањето на ракети „Јавелин“ од Косово не е нова ако се гледа од перспективата на американската поддршка за Приштина, но интересен е моментот во кој тоа се случува.
„Од една страна, не гледам ништо ново, јасно е дека САД ја поддржуваат Приштина на нејзиниот пат кон независноста. Од таа перспектива нема ништо ново, вежбале заедно, учествувале во воени вежби, американски инструктори обучувале членови на КБС им давале поддршка. Од таа перспектива нема новости, но интересен е моментот во кој сето ова се случува“, вели Радуловиќ за Косово онлајн.
Како што додава, поентата е всушност аргументот на Приштина со кој го барала ова оружје.
„Суштината е во аргументот на Приштина САД да се прекршат и да одлучат за тој потег што дојде по настаните во Бањска, односно на северот на Косово, по графитите „кога војската ќе се врати на Косово“ и, како надополнување, по се што се случи во Бања Лука – Ноќни волци, слики од Путин, руски знамиња.
Прашањето е дали во суштина тоа е само еден пакет што Приштина го спакува и го испрати во Америка, и покажувајќи го прстот кон Белград како да е руска стража која се подготвува за некаква агресија, да го нападне и да го загрози на Косово, а додека со собирало доведе до тоа дека чашата се наполни, па тогаш до САД дојде зелено светло“, вели Радуловиќ.
Кога станува збор за ракетите „Јавелин“, како што вели Радуловиќ, тоа е првенствено модерен противоклопен систем со успешен дострел од околу два и пол километри, а има верзии каде тој дострел достигнува нешто повеќе од четири километри.
Станува збор за тандем боева глава со можност за пробивање на оклоп со дебелина од околу 800 милиметри, додава Радуловиќ и напоменува дека на овој начин Америка се рангира со некои други земји кои дале поддршка за зајакнување на косовските безбедносни сили на патот кон транзицијата во она што Приштина сака да го создаде, а тоа е де факто и де јуре војска на Косово.
„САД и даваа поддршка на Приштина во минатото, дури и порано помагаа во набавката на возила Хамви, нешто повеќе од 50 возила, но досега не стануваше збор за вакви, условно речено малку посложени системи, во тој сегмент, кои служат за онеспособување на противникот“, вели тој.
Како што додава, претходно државата која најмногу соработувала со Приштина на тоа поле е Турција, која веќе во Косово има испорачано противоклопните системи и различните платформи на возила, односно оклопни транспортери, лесни тактички возила.
„Мислам тука и за минофрлачи – митралези, снајперски пушки, секакви работи беа испорачани во претходниот период, Германија и Велика Британија помогнаа, а сега со овој Javelin систем, САД го прават тој чекор напред и покрај возилата сега на Приштина и го испраќаат овој тип на оружје“, рече тој.
Зборувајќи за процедурата и евентуално за времето кога ова оружје би можело да пристигне на Косово, Радуловиќ вели дека не сака да шпекулира за тоа.
„Засега зелено светло е дадено од САД и го чекаме Конгресот. Откако Конгресот ќе одобри, можеме да очекуваме поконкретни чекори, односно почеток на испораките во Приштина, а кога ќе се случи тоа останува да видиме. Оваа е изборна година во САД, гледам дека во Приштина се надеваат дека тоа ќе се случи во блиска иднина, но дали ќе биде така или не, не би сакал да шпекулирал. Не е комплицирана процедура, останува да се реши на ниво на Конгресот и потоа да почнат механизмите на конкретизација и испорака на овие системи“, рече Радуловиќ.
Претседателот на Комисијата за надворешна политика на парламентарната група Алтернатива за Германија (АфД) во Бундестагот, Петр Бајстрон, за Косово онлајн посочува дека одлуката на Соединетите Американски Држави да му продадат на Косово противтенковски ракети „Јавелин“ претставува ново ниво на влошување на ситуацијата, нагласувајќи дека Украина е најдобар пример за тоа како всушност функционира „оружје за мир“.
„Јас се прашувам, искрено, зошто Американците испорачуваат толку тешко оружје на творба како што е Косово. Тоа е кризен регион. Творба создадена во спротивност со меѓународното право и интегритетот на поранешна Југославија. Сметам дека ова е дополнителен чекор кон ескалација”, изјави Бајстрон за Косово онлајн на прашањето дали одлуката на САД, како што е претставена, придонесува за стабилноста.
Како одговор на изјавата дека Западот тврди дека рускиот претседател Владимир Путин сака да го дестабилизира Западен Балкан, Бајстрон иронично забележа дека „Путин е толку злобен и го дестабилизира Балканот со тоа што ги убедува Американците да испорачаат оружје, а дека рускиот претседател стои зад сè.”
На прашањето зошто Германија молчи за вооружувањето на Косово, тој одговара дека тоа е одраз на непочитување на меѓународните договори.
„Веќе сега полицијата на таканареченото Косово е опремена да се шета со долги цевки. Тоа е веќе (пара)воена формација. Тоа што беше ветено во договорите, дека тоа се само силите за зачувување на безбедноста и полиција, не се почитува, туку се оди чекор понатаму во вооружувањето“, критикува Бајстрон.
Предраг Петровиќ од белградскиот Центар за безбедносна политика за Косово онлајн изјави дека со одлуката да го одобри барањето на Приштина за купување на противтенковски ракети Javelin, Вашингтон испраќа јасна порака дека стои зад завршувањето на независноста на Косово и дека можат да сметаат за американската воена помош.
Експертот наведува дека системот „Џевелин“ е тип на современа противтенковска опрема, оценувајќи дека во голема мера ќе ги подобри капацитетите на КСС.
„Тоа се многу модерни противтенковски ракетни системи и со тоа секако би се подобриле капацитетите на војската на Косово. Армијата на Косово веќе се снабдила со дронови Бајрактар од Турција и истата со овој пакет опрема ќе има многу силна застрашувачка сила која е пред се насочени кон Србија и потенцијалното, како што велат, враќањето на српската војска на Косово и обидот за анексија на дел од Косово“, истакна Петровиќ.
Според него, на идната испорака на воена опрема на Косово треба да се гледа исклучиво како предупредување за Белград „да не се игра игри и да се размислува за какви било можни идни воени операции“.
„Вашингтон, пред се, испраќа порака до Белград, да не се обиде воено да интервенира, особено на северот на Косово, бидејќи против него ќе има распоредо многу модерни системи кои се ефикасни во борбата против тенковите. Вашингтон и испраќа порака на Приштина дека многу цврсто стои зад завршувањето на независноста на Косово и дека може да смета на воена помош“, заклучи Петровиќ.
Американската агенција за одбранбена безбедносна соработка објави дека покрај 246 ракети Javelin FGM-148F и 24 фрлачи кои ќе му бидат испорачани на Косово, ќе бидат обезбедени и различни видови обука, со проценка дека вкупната цена ќе биде 75 милиони долари, пишува Косово онлајн.