Само во текот на 2022 година, 356 жени го загубиле животот од рак на дојка во Македонија, информираат од Институтот за јавно здравје.
Овие бројки се повисоки во последните 12 години.
Во 2021 година, 337 жени го загубиле животот од рак на дојка. Додека десет години претходно во 2011 година, 272 жени ја загубија битката со оваа болест.
И покрај алармантните бројки, останува предизвикот да се најде термин за контрола, имено за мамографско снимање (метод кој главно се користи за дијагноза на рак на дојка) и ултразвук на дојка (испитување на структурата на ткивото на дојката) не само за случаи како превентивна мерка за жени на возраст од 45 години, но и за жени на кои веќе им е дијагностициран рак на дојка.
Гезимја (52), мајка на две деца, откако забележала тврди грутки во градите, на 26 септември се пријавила на лекарот на мајка си за да закаже мамограф.
Сепак, електронскиот систем „мој термин“ за извршување на мамографијата го постави 23 ноември како краен рок.
„Три месеци чекање се вознемиреност бидејќи се плашам дека ако е нешто сериозно, како и дали ќе доцнам со дијагнозата и за тоа време болеста ќе ми напредува“, ни вели Гезимја додека го покажува упатството за мамографот. снимање.
Дури и Лидија Јованчевска (64), наставничка во пензија, која веќе извршила операција на дојката откако и бил дијагностициран рак, вели дека едвај може да прави редовни контроли поради немањето термин.
Гезимја (52), мајка на две деца, откако забележала тврди грутки во градите, на 26 септември се пријавила на лекарот на мајка си за да закаже мамограф.
Сепак, електронскиот систем „мој термин“ за извршување на мамографијата го постави 23 ноември како краен рок.
„Три месеци чекање се вознемиреност бидејќи се плашам дека ако е нешто сериозно, како и дали ќе доцнам со дијагнозата и за тоа време болеста ќе ми напредува“, ни вели Гезимја додека го покажува упатството за мамографот. снимање.
Дури и Лидија Јованчевска (64), наставничка во пензија, која веќе извршила операција на дојката откако и бил дијагностициран рак, вели дека едвај може да прави редовни контроли поради немањето термин.
„Едвај закажав преглед во државните болници затоа што како пензионер е тешко да се изврши прегледот во приватните болници. На 1 ноември конечно ќе направам преглед, иако морав да чекам повеќе од три месеци“, вели Лидија за Радио Слободна Европа.
Лекарот препорачал два ултразвук на дојка [преглед на структурата на ткивото на дојката] и мамографија во рок од една година за да се држи под контрола здравствената состојба.
Недостатокот на термини во државните здравствени установи често ја принудува Лидија да се раздели од егзистенцијата за да врши контроли во приватните болници.
Во меѓувреме, медицинската сестра Филиз Ндочи, која беше оперирана од рак на дојка, вели дека поради недостигот на мамографија доцна ѝ се дијагностицира оваа болест, а недовербата во државните институции ја натера да се лекува на клиниките во странство.
„Мамографски рез за прв пат откако почувствував затегнување во градите, го направив во приватна клиника во април 2022 година, бидејќи немаше закажан термин. Во тоа време добив негативен резултат. Вториот преглед го направив после 8 месеци, но во приватна болница, затоа што немаше закажан термин иако и самата сум медицинска сестра во болницата. Но, мајката лекар ми рече: гледаш ли дека има десетици жени со дијагностициран рак кои чекаат мамограф? Снимањето повторно го направив приватно“, вели таа за РЕЛ, подвлекувајќи дека осуммесечното чекање за снимање оставило последици за неа, бидејќи болеста напредувала до таа мера што морала да ја извади дојката.
Мамограм во приватни болници во Македонија чини 4.500 денари (околу 73 евра).
Оваа вредност може да достигне и до 9.000 денари (околу 150 евра) доколку се направи и ултразвук на дојка, како и секој дополнителен преглед, кој е повеќе од потребен за жените со дијагностициран рак на дојка.
Министерството за здравство на Македонија информира дека во текот на 2022-2023 година се направени низа измени за сите пациенти да можат да го остварат правото на навремен преглед во здравствениот систем на државата, без надомест.
Од секторот за здравство посочуваат дека е намалена старосната граница за преглед на дојките кај жените на возраст од 50 до 45 години. Исто така, приоритет останува за жените кај кои член од семејството бил дијагностициран рак, а во исто време се создаде можност радиологот да креира упати, да го скрати времето за дијагностицирање.
Според Министерството за здравство, ултразвук на дојка и мамографија се врши во 24 јавни болнички центри во земјава.
Но, лекарите со кои Радио Слободна Европа контактираше во болничките центри во Македонија велат дека термините остануваат заложници на немањето доволен број апарати за мамограф, а особено на недостигот на лекари за читање на резултатите.
Апаратот за мамограф не е во функција во штипската болница, каде услуги добиваат пациенти од многу градови на Македонија како Берова, Пехчева Виница итн.
Пациентите од овие градови се упатуваат на скопската клиника, што уште повеќе го зголемува времето на чекање.
„Мамографијата не функционира. Во меѓувреме на пациентите или им закажуваме термин за во иднина, или ги испраќаме на други места“, информира за РЕЛ директорот на штипската болница Ален Георгијев.
Се чека да се санира и мамографијата во Ѓевѓели.
Додека од болницата Велешта информираат дека проверките не можат да се направат бидејќи радиологот е отсутен.