Нема “циле миле” со Путин – Западните банки заглавени во Русија, му плаќаат огромни суми на Кремљ, а не можат ништо да направат!?

Најголемите западни банки кои останаа во Русија минатата година платија повеќе од 800 милиони евра даноци на Кремљ, четири пати повеќе од предвоеното ниво, и покрај ветувањата дека ќе ја намалат нивната изложеност кон Русија по руската инвазија на Украина.

Седумте најголеми европски банки по актива во Русија – Рајфајзен Банк Интернешнл, Уникредит, ИНГ, Комерцбанк, Дојче банк, Интеса Санпаоло и ОТП – објавија комбиниран профит од повеќе од 3 милијарди евра во 2023 година.

Овие профити беа три пати повисоки отколку во 2021 година и делумно беа генерирани од средства што банките не можат да ги повлечат од Русија.

Скокот на профитабилноста резултираше со тоа што европските банки платија околу 800 милиони евра даноци, во споредба со 200 милиони евра во 2021 година, според анализата на Financial Times. Тоа доаѓа заедно со добивките од американските заемодавачи како Ситигруп и Џеј-Пи Морган.

Даноците што ги плаќаат европските банки, што е еквивалентно на приближно 0,4 отсто од очекуваниот буџет на Русија за 2024 година надвор од енергетскиот сектор, се пример за тоа како странските компании кои остануваат во Русија му помагаат на Кремљ да ја одржи финансиската стабилност и покрај западните санкции.

Странските кредитори имаа корист не само од повисоките каматни стапки, туку и од меѓународните санкции против руските банки. Ваквите мерки ги лишија нивните конкуренти од пристапот до меѓународните платежни системи и ја зголемија привлечноста на западните банки за домашните клиенти. Повеќе од половина од даночните плаќања од 800 милиони евра од европските банки се однесуваат на австриската Рајфајзен банка интернешенел, која има најголемо присуство во Русија меѓу странските кредитори.

Профитот на РБИ во Русија се зголеми за три пати на 1,8 милијарди евра меѓу 2021 и 2023 година, што претставува половина од вкупниот профит на австриската групација, во споредба со околу една третина пред војната.

Покрај редовните даночни придонеси во 2023 година, Рајфајзен плати 47 милиони евра како резултат на неочекуваниот данок што Кремљ го наметна на некои компании минатата година.

По почетокот на руската агресија врз Украина во февруари 2022 година, РБИ постојано го изразуваше својот план да ги намали своите операции во Русија. Таа се соочуваше со постојани критики од Европската централна банка и американското Министерство за финансии поради тоа што сè уште не го заврши своето повлекување.

Иако РБИ направи одредени напори да ја намали својата руска изложеност, некои мерки сугерираат поинаку.

Неодамна објавените огласи за работа на РБИ во Русија сугерираат дека банката има амбициозни планови „да ја прошири својата активна база на клиенти многукратно“, објави ФТ.

Дојче банк, унгарската ОТП и Комерцбанк значително го намалија своето присуство во Русија, што и онака е мало во споредба со РБИ, изјавија нивните претставници. Intesa е најблиску до излез, но сè уште не го продаде својот бизнис во Русија. Уникредит одби да коментира за Фајненшл тајмс.

И покрај затворањето на корпоративните и малопродажните операции, Ситигруп, четвртиот најголем американски заемодавател, кој имаше 149 милиони долари профит и плати 53 милиони долари во Русија во 2023 година, стана четврти по големина даночен обврзник меѓу западните банки во Русија, според пресметките на Киевската школа за економија добиена врз основа на податоците од Руската централна банка.

Друг американски гигант, JPMorgan, заработил 35 милиони долари и платил 6,8 милиони долари данок, според оваа институција.

JPMorgan, некогаш главниот изведувач на руските банки за отворање на дописни сметки во американски долари, се обидува да излезе од 2022 година. Напорите се во застој, а банката се соочува со повеќемилионска тужба од нејзиниот поранешен партнер во Русија, ВТБ.

Во вкупната сума од 800 милиони евра не се вклучени бројките од американските банки.

Западните кредитори профитираа од наметнувањето санкции за поголемиот дел од рускиот финансиски сектор, кој не дозволува пристап до меѓународниот платен систем Свифт. Ова за меѓународните банки значеше финансиски спас меѓу Москва и Западот.

Ваквите фактори придонесоа за зголемување на нето приходите од надоместоци и провизии на RBI во Русија од 420 милиони евра во 2021 година на 1,2 милијарди евра во 2023 година.

„Не е само во интерес на RBI да остане во Русија. Централната банка на Русија ќе направи се што може за да ги задржи надвор бидејќи има неколку несанкционирани банки преку кои Русија може да прима и испраќа плаќања на Свифт“, изјави висок руски извршен директор во банката.

Според извршната власт, руските и странските договорни страни сега често ги подмируваат прекуграничните плаќања во рубљи, но руската валута поминува и преку сметките во РБИ и слични банки „за да се намали ризикот од санкции“ и „да се забрза процесот“.

Комбинираните бројки за приходите, добивката и даноците за меѓународните банки паднаа од 2022 година, но сепак се многу повисоки од резултатите од пред војната.

Банките, исто така, имаат корист од зголемувањето на каматните стапки со основната стапка на руската централна банка која сега е 16 отсто, што е речиси двојно повеќе од нивото од пред војната.

Зголемувањето на каматните стапки им помогна на заемодавците да остварат големи профити од нивните заеми со променлива стапка и да акумулираат дополнителен приход од средствата заробени на руските депозитни сметки.

Банките не можат да пристапат до готовина заработена во Русија поради регулаторните ограничувања наметнати во 2022 година кои забранија исплата на дивиденди од руските подружници на компании од „непријателските“ западни земји.

– Со руските депозити не можеме ништо друго освен да ги задржиме во централната банка. Така, како што растеа каматните стапки, растеше и нашиот профит, изјави висок извршен директор во европска банка со руска филијала.

Околу 20 отсто од даночните плаќања во рускиот буџет во 2023 година, направени од ОТП се состоеја од данок на дивиденди, соопшти банката. Голем дел од неговите средства остануваат заглавени на депозитни сметки во Русија, се додава.

Заклучената готовина претставува значајна пречка за напуштање на Русија. Од почетокот на 2022 година, банките исто така бараат лично одобрение од претседателот Владимир Путин да ги продадат своите операции во Русија.

Само седум западни банки – од 45 вклучени во списокот на оние на кои им е потребно претседателско одобрение за излез – добија такво одобрение, вклучително и Мерцедес-Бенц Банката и Интеса.