Животот е непредвидливо патување полно со лекции. Но, зарем не е фрустрирачки кога ќе сфатите некои работи предоцна? Постојат некои животни лекции кои повеќето луѓе се обидуваат да ги научат на потешкиот начин, а за жал, честопати предоцна. Во овој текст носиме лекции кои би можеле да направат голема разлика доколку се научат порано.
Што ако можеме да ги препознаеме овие лекции сега и да се поштедиме од жалењето? Па, според психолозите, навистина постојат некои универзални вистини кои ние имаме тенденција да ги сфаќаме малку доцна.
Да се разбереме – животот не доаѓа со прирачник. Но, со некои психолошки сознанија, секако можеме да го олесниме.
Важноста на самосочувството
Честопати сме наши најлоши критичари. Ова е лекција што многу луѓе ја учат премногу доцна во животот. Остриот внатрешен глас што нè казнува за секоја грешка, секој неуспех, може да биде неверојатно штетен. Многу поединци се борат со проблеми со самодовербата затоа што едноставно се премногу тешки за себе. Забораваат да си ја покажат истата љубезност и разбирање што ја покажуваат и на другите.
Важно е да се запамети дека сите ние сме луѓе и дека грешките се дел од нашиот процес на раст. Прифаќањето на нашите недостатоци и љубезноста кон себе може да направи значителна разлика во нашата ментална благосостојба.
Д-р Кристин Неф, познат психолог кој има направено обемна работа на самосочувство, еднаш рече: „Со самосочувство, ако се грижиш за себе, го правиш она што е добро за тебе, а не она што е лошо за тебе“. Сочувството со себе не е луксуз, туку неопходност. Однесувајте се кон себе со добрина и трпеливост – никогаш не е доцна да започнете.
Вредноста на живеењето во сегашноста
– Отсекогаш сум бил планер, постојано размислувајќи за иднината – кариерата, семејството, пензијата. Но, научив дека иако е важно да се планира иднината, исто толку е важно да се живее во сегашноста“, пишува авторот на Hack Spirit Лахлан Браун. „Многу луѓе, вклучително и јас, поминаа толку многу време грижејќи се за утре, заборавајќи што го живееме денес. Ни недостасува убавината на моментот, радоста во секојдневните интеракции и возбудата на неочекуваното.
Пред неколку години решив да вложам свесен напор да уживам во секој ден како што доаѓа. И можам да ви кажам, тоа направи значителна разлика во мојот живот.
Како што еднаш рече познатиот психолог Абрахам Маслоу: „Способноста да се биде во сегашниот момент е главна компонента на менталното здравје“. Овој едноставен, но длабок цитат беше водечки принцип за мене.
Никогаш не е доцна да започнете да живеете во сегашноста. Сегашниот момент е се што навистина имаме.
Неопходноста да се отпушти
– Не можеме се да контролираме. Ова е лекција која мора да се признае дека ми требаше долго време да ја научам. Со години се трудев да управувам со секој аспект од мојот живот, од моите емотивни врски до кариерата, па дури и резултатите од моите омилени спортски тимови. Но, вистината е дека животот е непредвидлив. Работите се менуваат, луѓето си заминуваат, а околностите се менуваат. И колку повеќе се обидуваме да ги контролираме овие работи, толку повеќе се поставуваме себеси за разочарување и стрес.
Познатиот психолог Карл Јунг еднаш рекол: „Она на што се спротивставуваш останува“.
Овој цитат многу ме погоди кога првпат го прочитав. Ме натера да сфатам дека со отпорот на промените и обидот да ја задржам контролата, само го продолжувам моето страдање.
Учењето да се отпушти беше ослободувачко. Ова не значи дека не се грижиме за исходот, туку дека прифаќаме дека има работи кои се надвор од наша контрола.
Тоа е лекција за која многумина од нас можеби доцнат, но никогаш не е доцна да ја прифатиме“.
Моќта на ранливоста
– Како психолог, и искрено, како човек, открив дека да се биде ранлив не е слабост, туку сила. Сепак, повеќето од нас го учат ова премногу доцна во животот. Поминуваме толку многу време обидувајќи се да проектираме слика на совршенство и сила што забораваме дека нашите ранливости се она што нè прави луѓе и блиски. Кога се отвораме за нашите борби, им дозволуваме на другите да го сторат истото, создавајќи подлабоки врски.
Еден психолог кој интензивно ја проучувал ранливоста е Др. Брене Браун. Таа рече:
„Ранливоста не е ниту победа ниту пораз; тоа е да се има храброст да се појавиме и да бидеме видени кога немаме контрола врз исходот“.
Овој цитат длабоко ми одекна. Ме потсети дека покажувањето ранливост не значи дека сум слаб; наместо тоа, ја покажува мојата храброст да го прегрнам и да го изразам своето вистинско јас.
Не плашете се да бидете ранливи. Тоа е лекција што ја научив подоцна во животот и се надевам дека ќе ја сфатиш порано отколку подоцна“.
Парадоксот на потрагата по среќа
– Еве една контраинтуитивна лекција што многумина од нас ја учат предоцна во животот – потрагата по среќа понекогаш може да не направи помалку среќни. Звучи збунувачки, нели? Но, дозволете ми да објаснам. Кога среќата ја правиме наша примарна цел, може да се чувствуваме фрустрирани и незадоволни кога секој момент не е исполнет со радост. Животот е мешавина од емоции и нереално е да се очекува постојана среќа.
Угледниот психолог Виктор Франкл еднаш рекол: „Среќата не може да се бара; мора да следи“. Овој цитат укажува на идејата дека среќата е нуспроизвод на добро проживеан живот, а не цел сама по себе.
Наместо немилосрдно да ја бркаме среќата, можеби треба да се фокусираме на автентично живеење и создавање значајни врски.
Една нова студија го разби митот за „спротивните привлекувања“, откривајќи дека паровите се неверојатно слични во дури 89% од особините.
Среќата, според тоа, природно ќе следи. Тоа е лекција што на почетокот можеби изгледа контраинтуитивна, но содржи длабока мудрост“.
Егото може да биде нашиот најголем непријател
– На моето лично патување и низ истражувањето на будизмот, сфатив дека нашето его често може да биде нашиот најголем непријател. Тоа е егото што создава лажно чувство за себе, нè одвојува од другите и нè тера да дејствуваме од личен интерес. Егото не убедува дека сме одвоени од светот околу нас, што доведува до чувство на изолација и осаменост. Тоа ја поттикнува нашата желба за моќ и признание, често на сметка на нашите односи и внатрешниот мир.
Во мојата книга, Скриени тајни на будизмот: Како да се живее со максимално влијание и минимално его, навлегувам подлабоко во концептот на егото во будизмот. Книгата истражува како можеме да живееме влијателни животи додека го држиме под контрола нашето его.
Споменатиот Јунг еднаш рекол: „Вашите визии ќе станат јасни само кога ќе можете да погледнете во своето срце. Кој гледа надвор, сонува; кој ќе погледне внатре, се буди.’
Оваа моќна изјава нè потсетува на важноста на саморефлексијата над надворешната валидација, нè охрабрува да се соочиме и да го разбереме нашето его наместо да бидеме водени од него.
Преку внимателност и медитација можеме да научиме да го набљудуваме нашето его без осудување или отпор. Можеме да препознаеме кога нашето его ги води нашите постапки и да избереме поинаков пат.
Важноста на емоционалната интелигенција
Во нашето патување низ животот, често ги нагласуваме интелектуалните способности, оставајќи ја нашата емоционална интелигенција во втор план. Но, како што забележав во мојата пракса и личен живот, емоционалната интелигенција е суштинска вештина која многу луѓе за жал ја учат предоцна. Емоционалната интелигенција, способноста за разбирање и управување со чувствата и чувствата на другите, може значително да влијае на нашите лични и професионални односи. Ни помага да се движиме низ општествените сложености, да управуваме со однесувањето и да донесуваме лични одлуки кои постигнуваат позитивни резултати.
Познатиот психолог Даниел Големан, познат по популаризирањето на концептот на емоционална интелигенција, рече: „Во работните групи со висок коефициент на интелигенција, меките вештини како дисциплина, нагон и емпатија ги означуваат оние кои се појавуваат како извонредни“.
Овој цитат ја нагласува важноста на емоционалната интелигенција во нашите животи. Тоа е лекција што посакувам повеќе од нас да ја научиле порано во животот. Запомнете – никогаш не е доцна да започнете да ја развивате вашата емоционална интелигенција.
Реалноста на неуспехот
Еве една лекција што ја научив од сопственото искуство: Неуспехот не е крај; тоа е само дел од патувањето. Сепак, многумина од нас се плашат од неуспех и го гледаат како знак на нашата несоодветност. Живееме во општество каде што успехот се слави, а неуспехот често се негира. Но, вистината е дека учиме повеќе од нашите неуспеси отколку од нашите успеси. Преку неуспехот откриваме издржливост, приспособливост и истрајност.
Еден психолог кој зборуваше за важноста да се прифати неуспехот е др. Гај Винч. Тој рече: „Кога доживуваме неуспех, нашата самодоверба е засегната и честопати почнуваме да се сомневаме во нашите способности“. Но, тој исто така нагласи дека „неуспехот не е показател за идните перформанси“.
Овој цитат ми помогна да го видам неуспехот во ново светло – не како назадување, туку како отскочна штица кон растот и успехот. Тоа е лекција што посакувам да ја научам порано во животот, но сега сум благодарен што ја прифатив“.
Илузијата на совршенство
Еве една сурова и искрена вистина: совршенството е илузија. Сепак, тоа е лекција што многумина од нас ја учат предоцна во животот. Живееме во свет кој често го велича совршенството, правејќи нè да веруваме дека треба да се стремиме кон совршенство за да бидеме достојни или успешни. Оваа постојана потрага може да доведе до стрес, незадоволство и чувство дека никогаш не сте „доволно добри“.
Психологот Томас А. Ричардс еднаш рекол: „Перфекционизмот е самоуништувачки и заразен систем на верувања што ја поттикнува оваа исконска мисла: ако изгледам совршено и правам сè совршено, можам да ги избегнам или минимизирам болните чувства на срам, осуда и вина“.
Овој цитат ме погоди. Ме натера да сфатам дека стремежот кон совршенство не само што е недостижен, туку и штетен за моето ментално здравје.
Ајде да ги прифатиме нашите несовршености и да сфатиме дека е во ред да се биде несовршен. На крајот на краиштата, нашите маани и грешки не прават луѓе и ни дозволуваат да растеме. Тоа е тешка лекција за учење, но непроценлива лекција.’
Замката на споредувањето
Ова можеби звучи контраинтуитивно, но споредувањето со другите всушност може да го попречи нашиот напредок. Многумина од нас паѓаат во споредбената стапица, честопати без да се свесни за тоа. Без разлика дали се работи за нашата кариера, физички изглед или социјален живот, секогаш има некој на кој се чини дека му оди подобро. Оваа постојана споредба може да доведе до чувство на несоодветност и разочарување.
Психологот Леон Фестингер ја предложи теоријата за социјална споредба, наведувајќи дека ги проценуваме нашите способности и мислења споредувајќи се со другите. Сите ние имаме желба да се процениме себеси, а најосновниот начин на кој го правиме тоа е споредувањето.
Додека умерената споредба може да обезбеди мотивација и одредници, таа станува нездрава кога поттикнува сомнеж во себе и лично незадоволство.
Лекцијата овде е да се фокусираме на сопственото патување и раст наместо да бидеме преокупирани со другите. Тоа е лекција што можеби на почетокот изгледа контраинтуитивна, но е клучна за нашата самодоверба и менталното здравје“.
Мудрост во простувањето
Лично, една од лекциите што ги научив, иако доцна во животот, е моќта и мудроста во простувањето. Држењето на гнев и незадоволство може да биде емоционално исцрпувачко и може да не спречи да продолжиме напред. Простувањето не значи заборавање или одобрување на негативните постапки на другите. Наместо тоа, се работи за ослободување од негативни емоции кои нè врзуваат за минатите настани. Се работи за наоѓање мир и ослободување од минатите настани.
Кога простуваш, го бришеш шкрилот, така да се каже. Личноста која ве повредила повеќе не ви должи ништо.
Простувањето е повеќе за мене отколку за личноста која ми згрешила.
Тоа е лекција за која требаше време да се научам, но лекција која донесе огромен мир и слобода во мојот живот.