Полскиот, германскиот и израелскиот претседател ја одбележаа 80-годишнината од востанието на варшавското еврејско гето
Претседателот на Израел Исак Херцог го нарече востанието „амблем на херојството во најтемниот час на човештвото“.
Полскиот претседател Анджеј Дуда , по домаќинот на израелскиот и германскиот претседател во Варшава за време на комеморацијата на 80-годишнината од востанието во Варшавското гето, рече дека сите треба да ги наведнат главите пред хероите од гетото кои се бореле за нивното достоинство и против омразата.
„Тие секогаш ќе останат како пример за храброст и херојство и симболи на храброст и достоинство кои се бореа како лавови“, им рече тој на присутните.
Претседателот Дуда додаде дека тие се еврејски и полски херои. Тој потсети дека Полска во меѓувоениот период била мултинационална држава и дека Варшава имала, по Њујорк, најголемото собрание на Евреи со 350.000 Евреи кои живееле во градот. Многу Евреи живееле во Полска речиси 1.000 години, но Втората светска војна и холокаустот го промениле тоа, изјави полскиот претседател.
Во својот говор, израелскиот претседател Исак Херцог му се заблагодари на Дуда за неговите „колосални напори и посветеност на трудот за сеќавање и комеморација, вклучително и токму овде, на ова место“.
„Мораме да запомниме: нема ништо постмодерно или релативистичко во сеќавањето на Холокаустот. Постоеше апсолутно зло, во форма на нацистите и нивните соучесници, а постоеше апсолутно добро, во форма на жртви и бунтовници, од секоја нација.
„Пренесувајќи го ова наследство на потомството, тоа мора да ја одрази оваа неоспорна аксиома; нема ако, нема ама“, додаде Херцог, подоцна опишувајќи го востанието како „амблем на херојството во најтемниот час на човештвото“.
Полскиот историчар со еврејско потекло Маријан Турски повика на единство против антисемитизмот, фалсификувањето на историјата, негирањето на човековите права и агресијата кон соседите. Тој се присети дека го спасиле руски војници, но не можел да молчи за она што Русија го прави во Украина, тврдејќи дека тоа го потсетува на ужасите од Втората светска војна. Тој рече дека човечкиот живот и слободата се најважните вредности и предупреди на омраза.
Германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер призна дека како Германец се чувствува засрамен од злосторствата што ги извршила неговата земја. Тој рече дека е благодарен, почестен и понизен поради фактот што тој е првиот шеф на германска држава кому му беше дозволено да учествува на комеморацијата на местото на гетото.
Франк-Валтер Штајнмаер нагласи дека Германија е свесна за својата одговорност за извршените злосторства. Тој рече дека не е направено доволно за да се повикаат на одговорност одговорните; тој побара прошка за направеното и рече дека е посветен на негување на чудото на помирување што се случило. Тој заклучи велејќи дека лекцијата од историјата е дека такво злосторство никогаш повеќе не смее да се повтори. „Никогаш повеќе не треба да трпиме расизам, екстремен национализам и агресија врз нациите“.
Востанието во Варшавското гето започна на 19 април 1943 година. Тоа беше чин на очај, бидејќи немаше шанси за победа. Сепак, ги изненади Германците и стана симбол на отпорот против германското угнетување. Тоа беше првото урбано востание на териториите окупирани од Германија за време на Втората светска војна и траеше речиси еден месец, завршувајќи на 16 мај 1943 година. Се смета за пресвртница во еврејската историја, бидејќи помогна повторно да се разбуди желбата за еврејска држава да се бори за опстанок на еврејскиот народ.
