Предности и недостатоци на лутата храна: Дали само „гори“ или е штетна по здравјето?
Дали единствениот недостаток на лутата храна е болката што ја предизвикува или има посериозни последици за кои треба да бидеме свесни?
Во многу делови од светот лутата храна е еден од главните симболи на културата и кујната, секојдневно ја консумираат и ја сакаат милиони луѓе, иако најчесто доведува до непријатно чувство на печење и болка во устата и грлото. Дали единствениот недостаток на зачинетата храна е болката што ја предизвикува или има посериозни последици за кои треба да бидеме свесни? Дали може да биде корисно за нашето здравје?
Некој сака зачинета храна, додека некој воопшто не може да ја толерира. Постојат многу видови на различни лути зачини и храна, но она што е заедничко е капсаицинот, хемиско соединение кое најчесто се наоѓа во лутите пиперки.
Капсаицинот активира одредени биолошки патишта кај цицачите (истите патишта кои се активираат кога сме изложени на високи температури). Потоа, болката предизвикана од зачинетата храна може да го стимулира телото да ослободува ендорфин и допамин, што предизвикува чувство на олеснување или дури одреден степен на еуфорија, што може да објасни зошто многу луѓе сакаат зачинета храна, иако физиолошкото искуство не е пријатно. (болка, потење, солзи во очите… .). Оние со повеќе капсаицински рецептори генерално имаат помала толеранција на топло, бидејќи реакциите можат да бидат поинтензивни.
Кои се потенцијалните опасности?
Краткорочните ефекти од јадењето исклучително зачинета храна се движат од пријатно чувство на топлина до болно чувство на печење на усните, јазикот и устата. Зачинетата храна може да предизвика различни форми на непријатност во дигестивниот тракт, главоболка или дури и повраќање.
Ако зачинетата храна е непријатна за јадење или предизвикува непријатни симптоми како мигрена, стомачни болки и дијареа, тогаш веројатно е најдобро да ја избегнувате, особено ако имате воспалителна болест на цревата или чувствителен стомак. Покрај тоа, труењето со капсаицинот може да биде многу опасно. Доколку дојде во допир со кожата и очите, може да предизвика силна реакција, болка, лачење солзи, па дури и да предизвика проблеми со дишењето (затоа е една од состојките на солзите).
Капсаицинот може да биде фатален кога се консумира во прекумерни количини, но луѓето генерално не можат да ја надминат таквата граница. Според списанието „Кливленд клиника“, доколку телесната тежина на човекот е околу седумдесет килограми, тој би морал да изеде повеќе од еден килограм лути пиперки за да биде во опасност.
Затоа, се препорачува оние кои имаат чувствителен желудник/црево и кои немаат изградено толеранција, постепено да внесуваат зачинета храна во исхраната, за да не се преоптоварува огранизмот.
Иако предизвикуваат печење, потење и насолзени очи, зачинетата храна всушност може да има неколку позитивни здравствени ефекти. Едно истражување од списанието „Oxford Academic“ покажало дека тие можат да спречат појава на чир на желудникот, бидејќи го спречуваат ширењето на бактериите кои можат да бидат причина за оваа болест. Исто така, бројни истражувања покажале дека луѓето кои консумираат зачинета храна имаат подобар метаболизам, што помага при слабеење.
Зачинетата храна, исто така, му помага на телото да ги вари мастите, што може да го намали ризикот од висок крвен притисок, холестерол и дијабетес тип 2. Една студија од Универзитетот во Вермонт дури покажала дека луѓето кои редовно јаделе лути пиперки имале тринаесет проценти помал ризик од прерана смрт ., бидејќи зачинетата храна ја подобрува работата на срцето преку поефикасно согорување на мастите.
Можеме да заклучиме дека, ако сакаме зачинета храна и не се туркаме надвор од границите на толеранцијата, тогаш од тоа секако можеме повеќе да имаме корист отколку штета, а можеме слободно да уживаме во „пецкањето“.
