Предозирање со суплементи: Кој е ризикот од вишок железо, калциум, витамин Д…

Не можеме да добиеме токсични дози на хранливи материи како витамини преку храната, но апсолутно е точно дека можеме да добиеме токсични количини преку суплементи, предупредуваат експертите.

Можно е предозирање со суплементи, особено ако не знаеме или нè советуваат колку витамини можеме да внесуваме дневно. Исто така, дали премногу суплементи дневно може да имаат лош ефект врз нашето здравје е прашање на кое одговор бараат луѓето кои земаат повеќе од еден додаток во исхраната секој ден. Нивниот проблем е – дали е можно да се внесуваат премногу витамини во текот на денот.

Предозирањето со додатоци носи ризик, особено затоа што не постои гаранција за безбедност и ефикасност

Колку витамини можеме да консумираме дневно зависи од суплементите и од тоа колку витамини веќе внесуваме во нашата исхрана. Експертите истакнуваат дека премногу суплементи или земање поголема доза од препорачаната може да го зголеми ризикот од предозирање . Ова особено треба да се земе предвид бидејќи, според постојните прописи, од производителите на суплементи не се бара да собираат докази за ефективноста или безбедноста пред да се појават на пазарот.

Додатоци може да се најдат во различни форми – како таблети, капсули, гуми за џвакање, прашоци… а некои производители додаваат хранливи материи во пијалоците и енергетските пијалоци. Совет е дека пред да започнете да земате каков било додаток, прво треба да разговарате за тоа со вашиот лекар. Додатоци може да им бидат потребни на луѓе кои не можат да го задоволат дневниот внес на одредени минерали и витамини само преку исхрана.

– За просечниот, здрав човек веројатно не е потребен мултивитамински, мултиминерален додаток, а секако не и се потребни многу дополнителни додатоци – смета професорката д-р Бет Кичин од Универзитетот во Алабама во Бирмингем.

Некои суплементи можат да бидат корисни за здравјето на коските, очите и кожата

Има недостиг на докази за да се покаже дали додатоците помагаат во спречување или лекување на здравствени состојби. На пример, една студија објавена во 2018 година покажа дека редовната употреба на додатоци нема нето ефект врз здравјето на срцето или ризикот од рана смрт. Наодите на истражувачкиот тим беа конзистентни за мултивитамините, калциумот и витамините Ц и Д, кои луѓето ги пофалија како добри за здравјето на срцето.

– Најдовме изненадувачка „неутралност на ефектите“. Со други зборови, се чинеше како суплементите да не прават ништо – истакна д-р Дејвид Џенкинс, водечки автор на споменатата студија од 2018 година, која ги разгледуваше само проблемите со срцето и раната смрт.

Некои додатоци може да бидат корисни за здравјето на коските, очите и кожата . На пример, калциумот и витаминот Д помагаат да се спречи губење на коскената маса, особено кај луѓето со висок ризик од остеопороза. Бремените жени, на пример, имаат корист од земање фолна киселина, која помага да се минимизира ризикот од вродени дефекти.

Колку е опасно предозирањето со суплементи на железо и калциум

Лекарите наведуваат дека може да се појават несакани ефекти ако се земаат премногу додатоци. Некои минерали и витамини може да се акумулираат во крвта со текот на времето и да го зголемат ризикот од предозирање. Предозирањето, на пример, може да се случи и случајно бидејќи некои производители ја збогатуваат храната и пијалоците со хранливи материи, па не сме свесни колку витамини консумираме.

– Навистина не можеме да добиеме токсични дози на хранливи материи преку храната, но апсолутно можеме да добиеме токсични количини преку суплементи. Научивме една многу важна лекција, дека кога ќе ги изолираме овие хранливи материи од храната и ќе ги ставиме во супер високи дози, може да имаме некои несакани последици – нагласува професорката Кичин.

Секоја хранлива материја, вели тој, може да биде токсична во вишок, иако витамините Б и витаминот К обично не предизвикуваат токсичност. Некои од најсериозните ризици од предозирање доаѓаат од додатоците на калциум и железо. На пример, премногу калциум во крвта или урината може да го зголеми ризикот од срцеви заболувања и рак на простата. Предозирање со железо може да предизвика кома или низок крвен притисок и да ги оштети цревата и црниот дроб.

Предозирање со додатоци е можно и со други витамини

Меѓу другите витамини, односно нивните додатоци, кои носат потенцијален ризик од предозирање се:

Витамин А: Земањето премногу витамин А може да доведе до кома и смрт во тешки случаи и да им наштети на бремените и доилките. Вишокот на витамин А исто така може да му наштети на фетусот за време на бременоста и да предизвика абнормален развој на очите, срцето, белите дробови и черепот.
Витамин Д: Витаминот Д го зголемува колку калциум апсорбираат нашите црева. Како резултат на тоа, може да се забележи премногу калциум во крвта или урината.
Витамин Е: Вишокот на витамин Е може да го зголеми ризикот од хеморагичен мозочен удар или ненадејно крварење во мозокот