“РАСКОЛ“ ВО СРЦЕТО НА ЕУ – Еден од најмоќните луѓе во Европа бесен на Французите поради проект вреден 100 милијарди евра !?

Германија размислува да се откаже од својот клучен иден проект за борбени авиони од 100 милијарди евра со Франција и наместо тоа да се приклучи на конкурентната програма со Велика Британија. И како еден вид увертира за потенцијален договор, како што пишува The Times, германскиот канцелар Олаф Шолц исто така е во преговори за укинување на ветото на Берлин за испорака на авионите Eurofighter Typhoon во Саудиска Арабија, што Велика Британија го смета за важен стратешки приоритет.

Пактот ќе биде значајна победа за Лондон во таа смисла и ќе го одрази растечкиот јаз меѓу Франција и Германија, кои се во расправија околу прашања кои се движат од енергија и воздушна одбрана до дипломатски протокол. Прашањето за развој на нов борбен борец го става германскиот канцелар пред низа тешки одлуки кои ќе го одредат позиционирањето на неговата земја во Европа и пошироко.

Првиот е дали Германија треба да се придржува до концептот на Future Combat Air System (FCAS), огромна француско-германско-шпанска програма за развој и изградба на следната генерација на воздушни сили, што некои аналитичари го нарекуваат најважниот одбранбен проект во Европа.

Централната идеја е дигитално да се поврзе новиот пакет на ловец со дронови, автоматизирани роеви мини-ловци, постари борбени авиони, па дури и поморски или копнени средства преку една високотехнолошка платформа.

Само Берлин веќе одвои 40 милијарди евра инвестиции во FCAS, кои треба да бидат „таму“ до 2040 година. Но, програмата е заглавена во одложувања и спорови околу дизајнот и финансирањето. Извори запознаени со размислувањето на Олаф Шолц велат дека тој е загрижен дека проектот е во опасност да се претвори во екстравагантно скапо големо ништо и да заостане зад конкурентните програми.

Воздухопловните сили и морнарицата на САД очекуваат да ги испорачаат своите нови варијанти на борбен авион од шестата генерација до 2030 година, а во Велика Британија, BAE Systems и Rolls Royce водат програма за развој на ловец познат како Tempest, кој треба да биде готов до 2035 година и ќе го формира столбот на пошироката британско-италијанско-јапонска воздушна алијанса.

Висок германски функционер рекол дека Олаф Шолц не гледал смисла да се натпреварува FCAS со Tempest и сакал или да ги спои двете или, доколку тоа не успее, да го отфрли FCAS и да се приклучи на програмата Tempest. Канцеларот, исто така, се вели дека е огорчен од преференцијалниот третман што Франција го даде на своите авиокомпании во почетните фази на проектот FCAS.

Лошото чувство е надополнето со поширокото влошување на односите меѓу Франција и Германија на повеќе различни политички фронтови. Париз, на пример, ја отфрли иницијативата „Небесен штит“ на Олаф Шолц за комбинирање на набавката на воздушна и ракетна одбрана на европските земји бидејќи смета дека претпочитањето на Берлин за „готови“ системи од земји како САД и Израел е навреда за сопственото истражување и развој во овој домен.

„Кога Франција вели европска одбранбена политика, тоа значи француски индустриски интереси“, изјавил висок извор од германската владејачка коалиција. 

Олаф Шолц чувствува дека има многу повеќе заедничко со Британците отколку со Французите за овие прашања, пишува The Times.