Режисерот на Клеопатра на Нетфликс проговори по бурните реакции за кастингот – Како може “Македонката”да е црна ако е од династијата на генерал на Александар Македонски?
Тина Гарави, режисерката на многу контроверзната претстојна документарна серија на Нетфликс, Кралицата Клеопатра, одговори на критиките дека изборот за кастингот направен во серијата биле намерни чинови на историски ревизионизам.
Реакцијата против серијата беше поттикната од одлуката титуларната Клеопатра VII Филопатор да се прикаже како црна. Многу критичари во Египет, кои се чувствуваат како нивната историја да е погрешно претставена, беа особено гласни, поради лозата на Клеопатра како член на династијата на Птоломеј.
Сепак, Гарави ги отфрли критиките дека претстојната документарна серија брзо и лабаво се поигрува со историските факти, па дури и го занемари академскиот консензус дека Клеопатра била со потекло од Македонија.
Режисерот на Кралицата Клеопатра на Нетфликс зборува јавно
„Се сеќавам како дете кога ја видов Елизабет Тејлор како Клеопатра. Бев воодушевена, но дури и тогаш почувствував дека сликата не е исправна. Дали нејзината кожа беше навистина толку бела? Дали со оваа нова продукција можев да ги најдам одговорите за наследството на Клеопатра и да ја ослободам од товарот што Холивуд го стави на нејзиниот имиџ, изјави Тина Гарави за Variety.
Зборувајќи опширно за образложението зад одлуките за кастингот на Нетфликс, Гарави рече: „Имајќи го истражувањето, сфатив каков политички чин би бил да се види Клеопатра портретирана од црна актерка. Се бараше да се најде вистинскиот изведувач што ќе ја доведе Клеопатра во 21 век“.
„Зошто Клеопатра да не биде меланирана сестра? Режисерката вели: „А зошто на некои луѓе им треба Клеопатра да биде бела? Се чини дека нејзината близина до белината ѝ дава вредност, а за некои Египќани се чини дека тоа навистина е важно“.
Египетска реакција
Откако минатата недела беше објавен трејлерот за новата документарна серија на Нетфликс за Клеопатра, тој беше подложен на тешки критики за историскиот ревизионизам. Всушност, самиот трејлер е еден од најнедопаднатите трејлери на Нетфликс во историјата на платформата.
Во Египет, реакцијата против серијата беше особено жестока. Беше започната петиција со барање Нетфликс да ја откаже серијата. Таа достигна над 85.000 потписи додека не беше отстранета од Change.org.
Најпознатиот египетски археолог и поранешен министер за култура, Захи Хавас, исто така беше многу критичен за портретирањето на Клеопатра на Нетфликс.
„Филмот што доаѓа на Нетфликс не е точен и дава погрешни информации за древниот Египет“, рече Хавас. „Клеопатра била Гркинка и била слична на кралиците и принцезите во Македонија“.
Еден египетски адвокат, Махмуд ал Семари, дури покрена правна постапка против Нетфликс, барајќи да се преземат „сериозни правни мерки“ против платформата за стриминг.
На друго место на африканскиот континент, документарецот е исто така критикуван. Френк Стивен, водителот на „A Nigerian Perspective“ на YouTube рече: „Се обидувате да ја прославите африканската историја бришејќи ја и заменувајќи ја со желби, а како Африканец едноставно го сметам ова многу навредливо. Видете, не ни требаат лаги за да ја истакнеме нашата историја, имаме безброј значајни историски личности чии приказни допрва треба да ги истражувате“.
Сепак, Гарви ја отфрли реакцијата на Египќаните. „Можеби не е само тоа што режирав серија што ја прикажува Клеопатра како Црна, туку барав од Египќаните да се гледаат себеси како Африканци, и тие се бесни на мене поради тоа. Јас сум ОК со ова“, рече таа.
„Треба да разговараме со себе за нашиот колоризам и интернализираната бела надмоќ со која нè индоктринира Холивуд“, додаде таа.
Историска конфузија
Гарави нашироко зборуваше за нејзиното разбирање на историјата околу Клеопатра како историска личност.
„Наследството на Клеопатра едно или друго време им се припишува на Грците, Македонците и Персијците. Познатите факти се дека нејзиното грчко семејство – птоломејската лоза – се венчала со западноазиската династија Селевкид и била во Египет 300 години“, тврди режисерот.
„Клеопатра беше осум генерации подалеку од овие птолемејски предци, што ја правеше веројатноста да биде бела. После 300 години, со сигурност можеме да кажеме дека Клеопатра била Египќанка. Таа не беше повеќе од Грчко или Македонко потекло од Рита Вилсон или Џенифер Анистон. И двате се една генерација од Грција“, вели Гарви.
За да се процени историската валидност на овие тврдења, неопходно е разбирање и на Птоломејското Кралство и на Селевкидската империја.
Клеопатра VII Филопатор, насловната тема на новиот документарен филм на Нетфликс, била член на династијата Птоломеј која владеела со Египет. Некои од нејзините предци се омажиле за членови на династијата Селевкиди кои владееле со огромна империја на Блискиот Исток.
И Птоломејското Кралство и Селевкидското Царство биле основани од генерали кои му служеле на Александар Велики, колективно познати како Дијадоси („Наследници“). Дијадосите, како и Александар, биле од кралството Македонија.
Птоломејското кралство го основал Птоломеј I Сотер, а Селевкидската империја ја основал Селевк I Никатор.
И Птоломејците и Селевкидите го задржале својот македонски карактер во текот на генерациите на нивното владеење. Всушност, овој период од историјата на Медитеранот, кој се протега околу три века, се нарекува хеленистички период, поради фактот што најмоќните политички субјекти во регионот биле управувани од такви кралски семејства.
Онаму каде што историскиот аргумент на Гарави попушта е тврдењето дека Клеопатра била премногу оддалечена од нејзината птоломејска лоза за да има македонско потекло, и дека тоа всушност ја направило етнички Египќанка.
Како што забележала историчарката Шејла Л. Нема конкретни докази дека Птоломејците се венчале со староседелци Египќани. Кога Птоломејците навистина се венчале надвор од своето семејство, имало многу поголема политичка корист во барањето заедница со моќни странски владејачки семејства отколку со членови на освоено население.
Историчарот Вилијам Вудторп Тарн сугерира дека Птоломеј I можеби се оженил со роднина на Нектанебо II, последниот роден фараон на древниот Египет. Меѓутоа, оваа шпекулативна заедница не дала наследници и главната линија на птоломејското кралско потекло била помеѓу Птоломеј I и една од неговите други сопруги, Береника I, грчка благородничка од Еордаја во северна Грција. Според тоа, Клеопатра VII не била потомок на Триесеттата династија на Египет.
Понекогаш Птоломејците и Селевкидите се венчале, често за да обезбедат сојузи или мировни договори. На пример, Клеопатра I Сира била селевкидска принцеза која станала кралица на Египет преку бракот со Птоломеј V од Египет.
Селевкидските владетели главно се женеле со Грци од други елитни семејства, но понекогаш се венчале со кралски членови од други места. На пример, сопругата на Селевк I Никатор, Апама, била согдијанска благородничка. Двојката се венчала во Суза во 324 година п.н.е., за време на браковите што ги договорил Александар Македонски меѓу неговите македонски офицери и елитните локални семејства што ги внел во своите империи. Како и да е, Селевк бил необичен од другите генерали кои се оженил со други жени по смртта на Александар.
До моментот кога Клеопатра VII била родена во 70 или 69 п.н.е., династијата Птолемеј останала главно владејачко семејство. Всушност, Плутарх тврдел дека Клеопатра била првиот член на династијата Птоломеј што го научила мајчиниот египетски јазик, и покрај тоа што тие владееле со земјата со векови.