Се зголемуваат трошоците за живот во Македонија

Податоците за месец јули покажуваат дека трошоците за живот на граѓаните на Северна Македонија за една година се зголемени за 8,4%, додека индексот на цените на мало е зголемен за 4,9%. Владата се пофали дека успеале уште повеќе да ја намалат инфлацијата кога трошоците на живот пораснале за само 1,1%, додека цените на мало пораснале за 1,6%.

Премиерот Ковачевски во интервју за МИА изјави дека се очекува да продолжи трендот на намалување, додавајќи дека економските мерки ги даваат посакуваните резултати.

„И оваа година, како и претходната, ја доживеавме најголемата економска и енергетска криза што светот ја познава во поновата историја. Како држава се изборивме да го ублажиме влијанието на цените и во исто време не дозволивме никакво ценовно влијание врз граѓаните“, рече премиерот.

Истото мислење како премиерот го искажа и вицепремиерот за економски прашања, Фатмир Битиќи, кој преку објава на социјалната мрежа Фејсбук напиша дека овие бројки се во согласност со очекувањата на Владата, кои предвидуваат дека просечната инфлација за 2023 година ќе да биде 8,9%.

„Овие бројки се во согласност и со очекувањата на Владата, кои предвидуваат дека просечната инфлација за 2023 година ќе биде 8,9%. Од друга страна, оваа влада придава големо значење на создавањето позитивна бизнис клима, каде компаниите ќе се мотивираат да плаќаат конкурентни плати, чие зголемување ќе биде многу повисоко од зголемувањето на трошоците за живот“, напиша Битиќи. .

Сепак, економистите не го делат оптимизмот на владата во однос на падот на инфлацијата, а некои од нив дури сегашното „закрепнување“ го гледаат како резултат на глобалните движења, а не како резултат на владините мерки. Бранимир Јовановиќ од Економскиот институт во Виена, оценува дека нема основа инфлацијата да се нарече поразена, па дури и ставена под контрола, бидејќи според него фактот што во јули таа се намалила на 8,4% целосно се должи на она што економистите го нарекуваат основен ефект.

„Ако се гледа месечната инфлација во јуни и јули, таа е 1% месечно што е еднакво на 12% годишно. Во претходните 5 месеци од јануари до мај, месечната инфлација изнесуваше 0,3%, што е значително пониска од сегашната. Така што ценовните притисоци не само што не се намалуваат туку и се забрзуваат во последните два месеци. Ова се должи на укинувањето на рестрикциите од страна на Владата“, рече Јовановиќ, додавајќи дека биле потребни неколку месеци за да се преземе таков чекор.

Поскапувањето ги загрижува и граѓаните кои се жалат дека едвај врзуваат крај со крај. Покрај нив, своето незадоволство го изразуваат и синдикатите дали да се прифати или не договорот со Владата за зголемување на платите за 10 отсто од септември. „Платите ќе се зголемат, но чекајте да ги добиеме во септември, односно до октомври. Но како се одвиваа работите дотогаш, којзнае колку ќе одат цените. Без разлика, кај нас ќе има корекција, но што е со приватниот сектор. Таму никој не протестира и не може да протестира. Не знам дали се свесни дека 80 илјади граѓани им ги блокирале сметките. Тоа е лоша работа“, рече Марјан Ристески од Конфедерацијата на синдикални организации, додавајќи дека популизмот за кој зборуваат не е добар и дека се потребни конкретни мерки кои ќе се почувствуваат, а не со сегашните плати да ги плаќаат цените како во земјите на ЕУ. Трошоците за живот уште повеќе ќе пораснат со планот за поскап данок на додадена вредност на некои прехранбени производи. Предложениот закон и покрај критиките на експертите и опозицијата е во собраниска процедура.

Податоците од ESHS покажаа дека цената на храната за една година (јули 2022-јули 2023) е зголемена за 12%. Според овие податоци, поголем пораст има кај зеленчукот 21,5%, кај овошјето 17,7%, кај месото, сирењето и јајцата 13%, кај житариците и лебот 10,9%. Во истиот период пораст е забележан и кај алкохолните и безалкохолните пијалоци, облеката и обувките, хотелските услуги и општите трошоци. Во однос на месечното ниво, во однос на јуни во јули, највисока цена е забележана кај овошјето (12,6%) и кај житариците и лебот (3,8%). Сепак, овие движења се далеку од оние од минатата година кога инфлацијата достигна 20%. Постепеното намалување започна на почетокот на годината и во јуни инфлацијата достигна едноцифрена (9,3%), додека сега е 8,4%, шт