„СОЛАРНО НЕВРЕМЕ ПРИСТИГНА НА БАЛКАНОТ“ Зад магичниот феномен се крие НЕВИДЛИВА ОПАСНОСТ: Една група луѓе изложени на страшно зрачење, а главниот удар се уште чека
Силната геомагнетна соларна бура што ја погоди Земјата доведе до појава на поларната светлина на Земјата. Во текот на изминатата ноќ поларната светлина е забележана во Европа и во јужните делови на континентот, на Балканот, каде што не е вообичаено.
Иако поларната светлина е феномен поврзан со северот на Европа, синоќа го осветли небото над Босна и Херцеговина, како и Хрватска, според регионалните медиуми, а можеше да се види и во северните делови на Србија .
Невремето ќе трае до понеделник
Оваа бура е првата геомагнетна бура Г4 од 2005 година , а ќе трае до 13 мај, а освен што може да ја наруши работата на сателитите и авионите во орбитата и навигациските и комуникациските системи на Земјата, геотермалната бура предизвикува и опасност за високонапонските далноводи и електрани.
Екстремната геомагнетна бура Г5 последен пат беше забележана во октомври 2003 година и предизвика прекини на струја во Шведска и оштетување на енергетските трансформатори во Јужна Африка.
Аурора бореалис е забележана на подрачјето на Ирска и Велика Британија, како и на Чешка и Германија, а може да се види и на подрачјето на Балканот. Забележано е и во северните делови на Србија , над Босна и Херцеговина, како и во делови на Хрватска.
Последици во текот на викендот, можеби следната недела
Аурора бореалис беше видлива долж источниот брег и јужниот дел на Соединетите држави во петокот, објави Си-Ен-Ен, а во петокот попладне беше издадено предупредување за силна геомагнетна бура.
Американската Национална управа за океани и атмосфера (НОАА) соопшти дека ефектите од невремето може да се почувствуваат во текот на викендот, а можеби и следната недела. Појавата на бури може да ја наруши работата на сателитите во орбитата и навигациските и комуникациските системи на Земјата.
Опасноста се заканува и во 2025 година
Иако не се видливи со голо око, геомагнетните бранови создаваат соларни бури кои можат да ја нарушат работата на електричната мрежа, а особено да ги попречат радио комуникациите. Најважното нешто што треба да се напомене е дека екипажот во авионите за време на летот се изложени на високо ниво на радијација во тие моменти, додека пречките влијаат и на работата на сателитите.
Минатата година Сонцето започна нов единаесетгодишен циклус на зрачење кој ќе го достигне својот врв во 2025 година. Зрачењето кое ќе стигне до Земјата многу ќе влијае на функционирањето на електронските уреди, што им носи големи проблеми на луѓето кои се повеќе се потпираат на технологијата. Последната голема соларна бура беше пред 17 години.
Магнетна бура се создава поради сончевите блесоци, кои се електромагнетни експлозии кои се случуваат во сончевата атмосфера, а тоа има одредени ефекти на планетата, на нашата планета.
Феномен кој се случува еднаш на 20 години
– Еднаш на секои 20 години на Сонцето се случува ваква силна експлозија. Беше виден низ целата планета, пред се во северната половина, до географска ширина до 30 степени. На југот на Соединетите Американски Држави, поголемиот дел од Европа, делови од Азија. Завчера имаше експлозија која погоди поголем дел од Индискиот океан, а утринава го погоди Тихиот океан, па во тие региони беше изразен ефектот на зголемена електромагнетна енергија што има одредени последици по животот на Земјата – вели Тодоровиќ.
Енергетските врвови беа краткотрајни, што, како што објаснува Тодоровиќ, не треба да остави сериозни последици.
– Тоа е исто како да одите на рендген на орган, при лекарски прегледи. Но, овие енергии влијаат врз човековото здравје во смисла дека има одредени, како што велиме, метеоролози, главоболки, ревматски реакции, сите оние кои имаат скршени коски можат да почувствуваат слични проблеми, печење итн. Од друга страна, оваа енергија предизвикува нарушување на електромагнетните бранови на медиумите, радио и телевизиските сигнали, па на сателитите, значи се, и на Интернет, условно кажано, на сите телекомуникациски енергетски преноси. Во последниот случај, за неколку дена ќе ги видиме последиците на временските прилики – изјавил Тодоровиќ за Танјуг.
Според него, постојат две форми на таа енергија.
– Кога ќе се појави геомагнетна бура, таа влијае на преносот на електрична енергија, на линиите, го нарушува напонот на трансформаторската станица, потоа влијае на преносот во вид на пречки со радио и телевизиски сигнали. Влијае и на здравјето на чувствителните луѓе, се јавуваат главоболки или срцева аритмија, на него реагираат некои други нарушувања и ревматизам. Така што сите други животински и растителни видови го чувствуваат горе-долу ова нарушување – рефлектираше порано познатиот метеоролог.
Тодоровиќ објасни дека што се однесува до временските услови, констатирано е дека овие бури директно влијаат на создавање на високи облачни слоеви, појава на поларни светла и некои други метеоролошки појави.
Пречки со радио сигнали, прекини на струја…
Во 2017 година, сончева бура ги прекина радиосигналите и ги замолкна токму кога ураган од петта категорија беснееше низ Карипското Море. Две години претходно, соларните бури го исфрлија Глобалниот систем за позиционирање во североисточниот дел на САД, што би довело до голема опасност денес бидејќи на улиците има голем број автономни возила.
Пилотите се во особена опасност бидејќи во моментот на удар на сончевата бура може да добијат катаракта, додека женскиот дел од екипажот е во голема опасност бидејќи последиците може да бидат спонтан абортус.
Во март 1989 година, соларната бура што помина низ Квебек предизвика деветчасовно затемнување. Извештајот објавен од Геофизичкиот сојуз во 2017 година предвидува дека дури 66 отсто од населението на САД би можело да ги претрпи последиците од влијанието на сончевата бура, вклучително и економските загуби кои би можеле да изнесуваат повеќе од 41 милијарда долари.
Администрацијата на Барак Обама почна да развива стратегија за избегнување на опасностите од соларни бури. Минатата година, Доналд Трамп потпиша закон со кој започна развојот на технологијата за подобрување на системите за прогнозирање на времето и влијанијата од вселената.
Можеме ли да се заштитиме?
Постои дебата меѓу научниците за тоа колку всушност можеме да направиме за да ги заштитиме ранливите делови на нашата планета од радијацијата што доаѓа од Сонцето. Еден од предлозите е употреба на демагнетизиран челик за изградба на струјни трансформатори како и поставување на систем за заштита од пренапони, но најдобра одбрана би била, се согласуваат научниците, подобрата временска прогноза.
Наскоро треба да биде претставен нов систем развиен од Универзитетот во Мичиген, кој ќе обезбеди значителна помош во предвидувањето на временските проблеми од вселената.
Во текот на петнаесет години, САД и Англија развија систем за прогноза на времето во вселената. Сепак, иако тие можат да предупредат за опасности, денешните системи не можат да предвидат колку силни ќе бидат влијанијата од вселената додека не дојдат на милиони милји од нашата планета. Во тој момент, сончевата бура има уште околу 60 до 90 минути да стигне до Земјата.
Најсилната регистрирана геомагнетна бура се случи во 1859 година кога телеграфските системи престанаа да работат и ја прекинаа врската помеѓу Северна Америка и Европа. Ако невреме од таа големина би ја погоди Земјата денес, милиони, можеби дури и милијарди луѓе би останале без струја.