Ужас во Белград! Ученик ја изгубил свеста поради предизвик на TikTok, училиштето ИТНО свикало состанок: Ова доведува и до оштетување на мозокот
Во едно училиште во Белград пред неколку дена се случи несреќа кога ученик од седмо одделение се онесвести поради предизвик на TikTok познат како „предизвик за затемнување“ . Училиштето итно закажа Родителски совет и ги предупреди сите дека овој многу опасен тренд повторно владее меѓу децата. Загрижените родители го проследија предупредувањето до порталот Телеграф, нагласувајќи дека е клучно да се привлече вниманието на јавноста кон оваа опасност.
Момчето сега е добро, освен што е исплашено, како и родителите кои се загрижени кој би можел да биде следната жртва и дали ќе помине без посериозни последици како овој ученик.
Овој инцидент, иако шокантен, за жал не е изолиран случај. Со почетокот на секоја нова учебна година, предизвиците на TikTok се оживуваат, а нивните последици можат да бидат исклучително опасни. Слична ситуација, која се случи на крајот од минатата година, е пример дека оваа опасна „игра“ се случила и претходно. Ученик од основното училиште „Десанка Максимовиќ“ во Нови Пазар се онесвести додека го задржуваше здивот пред камера и група момчиња , кои прво го држеа за градите во обид да го спречат да дише, а кога се онесвести, го пуштија да падне и се обидоа да го оживеат.
Со години, овој предизвик е популарен низ целиот свет, и трагично е што голем број тинејџери ги загубија животите поради него . Во Србија нема трагични случаи предизвикани од овој предизвик, но загриженоста на родителите расте од ден на ден.
Како функционира „играта на задушување“?
Најмалку три деца учествуваат во оваа опасна „игра“, која обично се одвива во училишните тоалети или во близина на училиштето. Еден ученик, познат како „гушувач“, е притиснат на градите или грлото, а целта е да издржи што е можно подолго без воздух додека не се онесвести. Друг ученик врши притисок, додека третиот снима сè за социјалните медиуми. За жал, оваа „игра“ не е само безопасна забава, туку носи сериозен ризик од задушување, оштетување на мозокот, па дури и смрт.
Зошто предизвикот е толку опасен?
Катарина Јонев, експерт во областа на интернет безбедноста, предупредува дека децата кои учествуваат во овие предизвици не размислуваат за последиците . Причината за ова лежи во неколку клучни фактори:
- Недостаток на критичко размислување: Децата на оваа возраст не се способни да проценат ризик и не разбираат дека може да им се случи нешто лошо .
- Притисок од врсници: Желбата за припадност и вклопување во група честопати е над здравиот разум .
- Потрага по внимание и лајкови: Светот на социјалните мрежи, со своите алгоритми и систем за наградување во форма на лајкови и следбеници, создава притисок за учество во трендовите, без оглед на опасноста .
– Децата плачат за внимание, а ако не го добијат во сопствениот дом, ќе го бараат на погрешен начин и на интернет – истакнува Јонев.
За жал, „предизвикот со затемнување“ веќе одзеде неколку животи низ целиот свет. Јонев се сеќава на трагични случаи.
Пред 3 години, 10-годишно момче го загуби животот во предизвикот „затемнување“ затоа што го стегна ременот околу вратот, пред неколку месеци момчето заврши во болница затоа што побара од пријател да му држи кеса преку главата за да се ослободи од воздух. Во две белградски училишта каде што држев предавања минатата недела, кога децата беа прашани дали знаат за некои предизвици на TikTok, мнозинството од нив одговорија дека знаат за оние каде што се задржува здивот или се задушувате! училишни тоалети, затоа бидете внимателни! – наведе таа во својот апел минатата година.
Оваа опасна „игра“ не е само локален проблем, туку глобален феномен кој е лесно достапен за секој што има пристап до интернет, а прашањето што се поставува е – Како да се бориме против неа?
– Зависи од возраста. Детето се воспитува од мала возраст. Во текот на растењето се гради однос на доверба во родителите и самодоверба, што му овозможува на детето самостојно да донесува одлуки и да биде свесно за последиците од одредени однесувања. Дете кое им верува на своите родители, чии вредности се цврсти и кое има самодоверба, не само што нема да учествува во такви предизвици, туку понекогаш ќе успее да ги убеди другите да не прават такви работи на асертивен начин – изјави психологот Марина Надејин за порталот Telegraf.rs .
Како што истакнува Надеџин, тинејџерските години се време кога мозокот сè уште не е функционално развиен. Ова значи дека децата не можат секогаш да ги предвидат и разберат последиците од своето однесување. Тие чувствуваат дека ништо не може да им се случи, дека ништо не може да им се закани. Тие интимно знаат дека таков предизвик е опасен, но веруваат дека ништо не може да им се случи.
– Не можеме да им забраниме на децата да учествуваат во предизвици, живееме во ерата на мрежи, но треба да се научат дека постои употреба и злоупотреба. Родителите треба да контролираат сè за време на бременоста, а како што детето расте и созрева, треба да ја намалат контролата, но никако целосно да ја спречат – објасни психологот.
– Превенција, разговор, објаснување што е дозволено, што е безбедно, што не е, многу разговор и објаснување, обид да се најде некоја друга опција детето да докаже, покаже, на пример спорт, музика, пишување, глума. Секое дете е добро во нешто – додава тој.
Таа истакнува дека овој вид предизвик не е донесен во нашите животи преку социјалните мрежи.
– Отсекогаш имало разни предизвици. Порано тоа било палење на првата цигара, консумирање психоактивни супстанции, улични трки. Пред дваесет години улицата Устаничка беше омилено место за организирање на многу сериозни ноќни улични трки – објасни таа.
Она што се промени е што сега се впуштаат и помладите деца. Во минатото, највисокиот ризик започнуваше на дванаесетгодишна возраст, сега таа граница е намалена на десет години.
– Прифаќањето во групата е многу важно за децата. Никаква казна или забрана нема да спречи такви грешки. Се случува децата многу рано да направат таков инцидент, и тоа е одлична можност да разговараат со детето и да видат што друго можело да се направи, како можело да им каже „не“ на своите пријатели, како можело да ги заштити своите пријатели и дали имало поинаков начин да се докаже. Ми се чини дека претходните институции повеќе работеле на тоа. Сега сè зависи од родителот, а грешките лесно се прават. Ако детето дојде и ви признае што сака да направи, а вие му кажете дека е „глупаво и дека само тој може да смисли нешто такво“, тоа ќе се повлече и повеќе нема да има потреба да доаѓа кај вас – објаснува психологот.
Сепак, таа истакнува дека постои начин да се заштити детето од тоа.
– Градењето самодоверба, добар систем на вредности, малку контрола и временски ограничувања на социјалните мрежи и, пред сè, добриот однос со родителите ќе доведат до тоа детето да биде зрело и да прави помалку „грешки“. Добрата вест за родителите е дека сè поминува. Веќе на околу 17-18 години, детето е способно да донесе зрела одлука, понекогаш е подоцна, но родителите веќе можат малку да здивнат во тој период – заклучи таа.
