ОД кога беа објавени првите слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб (JWST) минатиот јули, многумина беа фасцинирани од неверојатните фотографии од пространоста на вселената: од неверојатно деталните слики на Јупитер, прстените на Уран, Столбовите на создавањето, совршен Ајнштајн прстен до најдалечната позната ѕвезда.
JWST продолжува да работи со полн капацитет, продирајќи во досега невидените сфери на космосот и продолжувајќи да дава одговори за најраните денови на универзумот. Во исто време, тој открива и нови прашања; односно прашалници, поточно. Имено, ESA на 26 јуни објави фотографија на која се прикажани извонредните детали од формирањето на две млади ѕвезди во соѕвездието Једро, кои се оддалечени од нас 1.470 светлосни години.
Ѕвездите (Хербиг-Харо 46/47) се опкружени со диск од материјал од кој ја црпат својата храна за да можат да пораснат до целосна големина во текот на милиони години. Веднаш под нив има интересна вселенска структура чиј облик неодоливо потсетува на џиновски космички прашалник.
Што може да биде ова?
Засега не знаеме што точно претставува овој просторен феномен во форма на правописен знак, но неговата боја и форма даваат одредени информации.
„Веројатно се работи за далечна галаксија или галаксии кои се во интеракција една со друга, и затоа ја има оваа искривена форма што изгледа како прашалник“, претставниците на Научниот институт за вселенски телескоп (STScI) во Балтимор, кој управува со научните операции изјави за Space.com од JWST.
Според STScI, црвеникавата боја покажува дека се работи за прилично далечен објект (што и да е). Дополнително, се чини дека ова е првпат научниците да го забележат овој космички прашалник. „Ова можеби е првпат да го видиме овој конкретен објект. Потребни се дополнителни набљудувања за да се утврди што навистина е“, додаде STScI.
Физичарот Мет Каплан од Државниот универзитет во Илиноис се согласува со експертите од Балтимор: „Да, тоа би можело да се две галаксии во процес на спојување, при што горниот дел од прашалникот всушност е дел од поголема галаксија која е подложена на плимно нарушување“.
„Тоа би можело да биде солидно објаснување со оглед на бојата на некои други позадински галаксии. Иако таквите спојувања се хаотични, тие често произведуваат објекти со две структури и закривени опашки“, објасни тој.
Револуционерен телескоп
Каплан додава дека има и други можни објаснувања за оваа форма, но дека веројатно не е ѕвезда бидејќи недостасува осумкратниот прекршувачки шип што изгледа како да излегува од него.
JWST е револуционерен инфрацрвен вселенски телескоп од девет милијарди долари, кој е 100 пати почувствителен од телескопот Хабл. Го набљудува просторот главно во инфрацрвениот спектар, поради што може да навлезе низ „темните“ облаци од гас и прашина. Хабл работеше првенствено на оптички и ултравиолетови бранови должини.