Хелсиншки комитет: Во затворот Идризова само еден лекар и две медицински сестри згрижуваат над 1000 затвореници
Хелсиншкиот комитет за човекови права ги објави главните точки од областите во кои делува: правда, мониторинг и застапување во затворите и психијатриските установи, говор на омраза, криминал, родова еднаквост, заштита од дискриминација, како и обезбедување бесплатна правна помош .
Врз основа на наодите од работата на Хелсиншкиот комитет во 2023 година, може да се заклучи дека не е постигнат значителен напредок во правниот и институционалниот систем за заштита и унапредување на човековите права.
Хелсиншкиот комитет, како член на Блупринт групата за реформи во правосудството, се повлече од понатамошното учество во изработката на новиот Кривичен законик, откако по неговите измени во септември 2023 година, учеството на граѓанските организации стана бесмислено во постапка која суштински ја легитимира незаконитоста.
Намалувањето на казните на три клучни дела за борба против високиот криминал и корупцијата го озакони неказнивоста на високите функционери и јавните функционери.
Хелсиншкиот комитет поднесе иницијатива до Уставниот суд на Република Македонија за оцена на уставноста на членовите од Законот за изменување и дополнување на Законот за градење и Законот за работните односи (ЗОП), во однос на спроведувањето од Договорот со Бехтел&Енка“ за изградба на четири автопатски делници од коридорите 8 и 10д. Со користење на терминот стратешки национален интерес како основа за воспоставување паралелни правила, можно е постоење на напредни законски решенија за работните односи. Резултат на тоа е правна несигурност и нееднаквост на граѓаните пред Уставот и законите.
На почетокот на 2024 година, судијата на Уставниот суд, Осман Кадриу, во своето издвоено мислење тврди дека уредбата за објекти од стратешки интерес е спротивна на Уставот и е спротивна на владеењето на правото.
По тужбата actio popularis (тужба од јавен интерес) на Хелсиншкиот комитет, во 2023 година судовите во земјата утврдија дека Владата на Република Македонија и Државната изборна комисија (ДИК) извршиле директна дискриминација на лицата со попреченост при вршење на нивното право на глас.
Една од најголемите закани за заштитата на човековите права и борбата против дискриминацијата е недовербата на граѓаните кон институциите.
Хелсиншкиот комитет реализираше вкупно 10 посети на казнено-поправните установи во затворите Идризова, Штип, Прилеп и Затвор Куманово. Осудените лица немаат соодветен пристап до здравствена заштита, материјалните услови за живот се лоши, додека програмите за ресоцијализација, условите за нивно спроведување и помошта по осудата се уште се недоволни и неприменливи.
Здравствената заштита во затворот Идризова ја обезбедуваат 1 лекар и 2 медицински сестри, кои само по неколку часа дневно ја посетуваат установата со над 1.000 затвореници.
Осудените лица редовно не информираат за корупција во затворите, но поради страв да не ги загубат своите права и удобности, не сакаат официјално да ги пријават овие случаи.
