Што се случува со заложниците по ослободувањето: “Тешко е да се предвиди, но една работа е клучна!“

Како затворениците кои Хамас почна да ги ослободува ќе се опорават од психолошката траума од заробеништво по нападот на палестинската милитантна група врз Израел на 7. октомври ?

Тоа е тешко прашање за одговор, велат експертите, бидејќи способноста на поранешните заложници да закрепнат варира многу и тоа е непредвидливо.

„Иако многу луѓе ослободени од заробеништво имаат разбирливи симптоми на стрес, не сите ќе развијат ПТСН (пост-трауматско стресно растројство) или други нарушувања на менталното здравје“, објаснува британскиот психијатар Нил Гринберг, кој е специјализиран за психолошка траума и додава: „Сепак, добар дел од нив ќе го развијат тоа“

„Многу ќе зависи од тоа што доживеале за време на киднапирањето и додека биле во заробеништво“, посочува психијатарот.

Тој исто така забележува дека многу е важно каква поддршка ќе имаат по нивното ослободување.

Според договорот меѓу Хамас и Израел, етапно треба да бидат ослободени 50 заложници во замена за ослободување на 150 палестински затвореници од израелските затвори, од кои повеќето се тинејџери.

Тоа треба да се случи за време на четиридневниот прекин на огнот кој завршува денес, но има услови за негово наводно продолжување.

Нил Гринберг вели дека нема конкретни ментални последици за заложниците во споредба со другите трауматски искуства како бомбашките напади.

Сепак, тој вели дека искуството понекогаш може да предизвика психолошки проблеми подоцна – чувство на изолација, понижување или беспомошност.

Други фактори како што е интензивното медиумско внимание, исто така, може да влијаат на способноста на поранешен заложник да се опорави.

Некои имаат сериозни проблеми потоа, како францускиот новинар Брис Флеутио, кој изврши самоубиство во 2001 година набргу откако беше ослободен од заробеништво во Чеченија.

Или Џон Пол Гети III, чиј дедо бил најбогатиот човек на светот кога бил киднапиран како дете во 1973 година. По ослободувањето, тој се борел со зависноста, доживеал мозочен удар предизвикан од дрога и останал парализиран до крајот на својот живот.

Иако не сите искуства имаат толку екстремни психолошки последици, поранешните заложници покажале голем број пост-трауматски симптоми.

Тие вклучуваат тешкотии со концентрирање, губење на меморијата, напади на депресија или напади на паника и повлекување од контакт со други луѓе.

Повеќето од поранешните заложници се обидуваат да ја вратат контролата над нивните животи.

Некои, колку и да изгледа парадоксално, може да завршат дури и да извлечат психолошка корист од искуството.

„Не започнува тоа на првиот ден, но многу поранешни заложници откриваат дека месеци или години подоцна се поспособни да се справат со неволјите бидејќи биле во можност да ги надминат психолошките – и често физички – предизвиците на киднапирањето“, тврди Нил Гринберг.

Еден пример е Тери Вејт, кој бил заложник во Либан од 1987 до 1991 година, а подоцна стана хуманитарен активист и писател.

Психијатрите признаваат дека е тешко однапред да се предвиди дали некое лице е повеќе склоно кон развој на психолошки проблеми поради киднапирање.

„Сè уште нема јасно разграничување на сите фактори кои водат до неповолен исход по киднапирањето“, според студијата од 2009 година објавена во Велика Британија.

Авторите, сепак, идентификуваа голем број фактори на ризик.

„Постојат докази дека жените – особено помладите жени – се изложени на ризик од таков исход, како и оние со ниско ниво на образование и оние кои биле изложени на подолги периоди на затворање“, се вели во студијата.

Сепак, тешко е да се истражи споменатото прашање, така што достапните научни и клинички податоци се ограничени.

Еден од комплицираните фактори е тоа што може да потрае долго време за да се појават симптомите.

„Може да се појават една година, две години, дури и 10 години подоцна и тоа е навистина непредвидливо“, изјавил за AFP психијатарот и специјалист за ПТСН, Кристин Рулиер.

Кристин Рулиер вели дека заложниците мора да бидат поддржани веднаш штом ќе бидат ослободени.

„Од клучно значење е човекот да може со зборови да го опише она низ што поминало“, истакнува Кристин Рулиер и заклучува: „Целта е да им помогнеме да се вратат во светот на живите“.