ВО ФРАНЦИЈА НОВИ ПРОТЕСТИ И НЕРЕДИНИ? По „војната“ за пензискиот систем, Макрон е во неволја поради зголемениот ДРЖАВЕН ДОЛГ

Франција не успева да ги стави под контрола буџетските проблеми. Дефицитот расте до 5,5 отсто, а државниот долг околу 111 отсто и затоа земјава е на прво место во ЕУ. Што да се прави сега?

Ова го прашува Дојче веле, наведувајќи дека Пјер Московиси, поранешниот француски министер за финансии и актуелен претседател на канцеларијата за ревизија на земјата, морал да признае дека состојбата на францускиот буџет е во жална состојба: според последните пресметки од првиот квартал од оваа година, владата во Париз троши 5,5 отсто повеќе пари отколку што всушност има. Истовремено, со 111,9 отсто од државниот долг, Франција ја престигна Шпанија (109,8 отсто).

Додуша, ова се уште не е нивото на Италија (140,6 отсто) или Грција (165,5 отсто), но ако дефицитот на втората по големина економија во Европа се гледа во апсолутни бројки, тогаш тоа е застрашувачка планина на национален долг. Оваа година Франција ќе треба да плати 57 милијарди евра – дури ни за отплата, туку само за камати на наталожени долгови. Тоа е три пати повеќе отколку во 2021 година.

Московици беше гостин на радио „Франс Интер“ и таму се соочи со тешки прашања: како Франција може да инвестира огромни средства во еколошка трансформација, во дигитализација и нови технологии, како може и Франција и Европа да платат, како за одбрана, така и за помогнете и на Украина – кога е празна државната каса?

„Во никој случај не ги зголемувајте даноците!

Но, од него можеа да се слушнат само вообичаените фрази на политичарите: треба да се постапува „мудро“, дефицитот и долговите мора да се намалат без да се загрози економскиот раст. Можеби е неопходно да се размислува и за зголемување на даноците, особено затоа што француската опозиција гласно бара драстично зголемување на даноците – и за меѓународните компании и за супербогатите.

Ова е секогаш мелем за ушите на граѓаните и гласачите, иако, кога ќе се претвори во евра и центи, по правило е далеку од доволно за да се покрие расипништвото на државата. Сепак, дури и ваквото зголемување на даноците го отфрла актуелниот француски министер за финансии Бруно Лемер. Тој вели дека е „апсолутно против зголемување на даноците за нашите граѓани“. Владата, додава, веќе има спремни мерки за штедење: ќе има намалување на помошта за развој, поддршка за еколошки обнова на зградите, ќе се намали помошта за дообразование… Треба да има заштеда од десетина милијарди евра, а веќе , како што најавува министерот, се работи и на нова програма каде ќе се заштедат уште дваесет милијарди.

Француската ревизорска канцеларија проценува дека државата треба да ги намали своите трошоци за најмалку 50 милијарди евра годишно за да ја достигне пропишаната граница на дефицитот во еврозоната од 3 отсто од БДП, барем до 2027 година. Секако, подобро би било да се заштеди уште повеќе, за да се исплати дел од државниот долг.

„Треба конечно да одлучиме кои владини расходи се добри, а кои не. Што ги поттикнува иновациите, инвестициите, економскиот раст и вработувањето, а што може да се скрати без да се загрози развојот на нашата земја“, посочува Московици.

Повторно ќе има протести…

Француската држава во суштина има значително повисоки расходи од речиси сите други земји во Европа: тие сочинуваат 56 отсто од БДП. Има многу врска со веќе борбените барања на синдикатите и вработените: да се потсетиме на вистинската војна што се водеше за реформа на пензискиот систем, иако и со таа „нова пензија“ Французите се далеку подобро од многумина. пензионери во Европа.

Французите со своите мерки за штедење очигледно сакаат да ги намалат другите социјални расходи, како што е поддршката за невработените – и затоа е сосема извесно дека повторно би можело да има протести и нереди на улиците на француските градови.

Францускиот министер Лемер е седум години на чело на Министерството за финансии. Па дали јас сум одговорен за фактот што францускиот буџет е во толку лоша состојба? Се разбира не. Дефицитот и долгот се „приближно“ на нивото што тој го предвиде и тоа е дури „релативно добро“, вели тој. Министерот тврди дека проблемот е на друго место: „Можеби ја потценивме можноста инфлацијата толку брзо да се намали. Така, имаме помалку приходи од данок на додадена вредност, помалку приходи од масата на приходи на граѓаните и помалку данок од фирми. Се на се, тоа е за 21 милијарда евра помалку државни приходи“.

Меѓутоа, проблемот е што „инфлацијата“ во овој случај беше резултат на поскапување, а не на печатење пари. Граѓаните навистина трошат помалку, а компаниите помалку, но ова е процес со кој сите земји од еврозоната мораа да се помират. Франција нема друг избор освен да внимава каде ги троши парите – а тоа ќе биде жешко политичко прашање и за францускиот претседател Емануел Макрон.