Дали Бугарија ќе постави нови услови за Македонија?

За првпат, лидерите на институциите на Македонија не ја отфрлија можноста Бугарија да изнесе нови барања во процесот на нејзината интеграција во Европската унија.

Министерот за надворешни работи Бујар Османи вели дека „бугарската политика е толку неизвесна што не се знае што ќе донесе утре“.

„За жал, честопати бевме разочарани бидејќи динамиката во бугарската политика е толку неизвесна што никогаш не се знае што ќе донесе утре. Многу сум сигурен дека Бугарија ќе продолжи да формулира нови барања. Но, за мене е важно што е на агендата на ЕУ, ништо друго“, рече Османи во интервју за германскиот весник „Франкфуртер алгемајне цајтунг“ на 28 септември.

Во Македонија, во процес е измена на Уставот, кој има за цел да го вклучи бугарското малцинство во својата преамбула како државотворен народ. Такво нешто се предвидува со договорот со Софија врз основа на францускиот предлог за деблокирање на интегративниот процес што беше одобрен од македонското Собрание во јули 2022 година.

Бугарските функционери континуирано изнесуваат различни ставови за односите со Македонија во зависност од нивната позиција на бугарската политичка сцена.

Помеѓу двете земји сè уште нема договор за историските прашања, бидејќи долго време меѓувладина експертска комисија расправа за идентитетот и активностите од минатото на многу личности чиј идентитет го тврдат двете земји.

„Сакаме многу јасно да и покажеме на Македонија дека само кога ќе ги исполни своите обврски што се согласи да ги исполни, тогаш европската интеграција повеќе нема да биде сон“, изјави министерката за надворешни работи на Бугарија. Марија Габриел, на седницата на бугарскиот парламент, на 1 септември.

Официјална Софија во неколку случаи го загрозуваше процесот на интеграција на Скопје со бугарските клубови во Македонија, кои се забранети со закон на македонското Собрание поради, како што се вели, нивната „антимакедонска активност“.

Најгласни во политиката на условување беа бугарските европратеници, Анѓел Џамбаски и Андреј Ковачев, на кои им беше забранет влез во Северна Македонија за да учествуваат на демонстрациите за годишнината од Гоце Делчев, кој го предводеше македонско-бугарскиот отпор против Отоманската империја. 1900-тите.

Но, изјавата на министерот за надворешни работи Бујар Османи дека Софија „може да формулира нови барања“ предизвика реакција на опозициската партија ВМРО-ДПМНЕ, која го блокираше гласањето за уставните измени со образложение дека „со вклучувањето на Бугарите во Уставот ќе завршат бугарските условености“.

„Бујар Османи ги потврди позициите на ВМРО-ДПМНЕ дека Бугарија постојано ќе формулира нови барања во однос на Македонија. Ковачевски пред само еден месец, кога гласаа за иницијативата за уставни измени, рече дека нема да има нови барања. Ковачевски на 18 август свесно ги измами своите пратеници, со лаги и конструкции“, се вели во реакцијата на ВМРО-ДПМНЕ.

Првиот човек на оваа партија Христијан Мицкоски вели дека не е против внесување на Бугарите во Уставот, но бара гаранција од ЕУ дека нема да има нови услови.

Тој смета дека бугарската страна во текот на целиот процес на преговори со ЕУ ќе излезе со барања кои се поврзани и со негирање на македонскиот идентитет и јазик.

Во меѓувреме, премиерот Димитар Ковачевски останува на ставот дека „уставните измени се единственото решение за продолжување на европската интеграција на Македонија.

„Единствената идеологија на ВМРО-ДПМНЕ е блокирање и изолација на државата. Граѓаните на оваа држава ниту ќе го простат, ниту ќе го заборават ова. Оваа партија ниту има аргументи за своите тврдења, ниту пак се согласува да влезе во дебата. Тие докажаа дека за да ги заштитат своите позиции и интереси со најголема леснотија, подготвени се да ја блокираат европската иднина на нашите граѓани, но тоа нема да се случи“, изјави Ковачевски.

Расправата за уставните измени заврши на 18 август, но гласањето не се одржа бидејќи парламентарното мнозинство не ги обезбеди потребните две третини или 80 од 120 гласови на пратениците.

Согласно уставните одредби, доколку измените се стават на гласање и не се изгласаат, тогаш новите измени не можат да се покренат порано од девет месеци, па затоа претседателот на Собранието Талат Џафери не ја закажува седницата за гласање без да обезбеди неопходна поддршка.