ИНТЕРЕСНО ИСТРАЖУВАЊЕ – Гума за џвакање стара 10.000 години ја открива исхраната од камено доба и лошото орално здравје
Пред десет илјади години, група тинејџери во денешна Шведска џвакале и плукале парчиња смола од бреза, на ист начин како што современите деца ја лепат користената гума за џвакање на долната страна од училишната маса.
Сепак, овие одамна адолесценти не ни знаеле дека нивната “мастика” еден ден ќе биде анализирано од научниците, откривајќи дека јаделе елени, пастрмка и јаткасти плодови, обработувале крзно од волк и лисица со забите и страдале од болести на непцата, пишува Iflscience .
Три парчиња џвакана смола од бреза, користена како лепак за време на каменото доба, првично беа откриени во 1990-тите на локалитетот наречен Huseby Klev. Врз основа на староста на седиментот во кој се пронајдени примероците, истражувачите проценуваат дека се стари помеѓу 9.540 и 9.890 години.
За да потврдат дека збрчканите примероци навистина биле џвакани од луѓе, авторите на студијата ги споредиле ДНК секвенците на микробите присутни во смолата со современите и древните плунковни микробиоми. Притоа, тие откриле високи нивоа на бактерии поврзани со периодонтитис (болест на непцата), како што се Treponema denticola, Streptococcus anginosus и Slackia exigua.
Други бактериски видови, вклучувајќи ги Streptococcus sobrinus и Parascardovia denticolens, и двата показатели за расипување на забите, исто така беа изобилни во древните гуми за џвакање. Коментирајќи ги овие наоди во изјавата, авторот на студијата д-р Емрах Кирдок објасни дека „постои многу секвенци на ДНК во мастиката од Хусеби-Клев и во неа наоѓаме бактерии за кои знаеме дека се поврзани со периодонтитис и ДНК од растенија и животните што се џвакале пред тоа“.
Навистина, покрај истакнувањето на лошото орално здравје на Мезолитските Скандинавци, генетските податоци извлечени од гумата за џвакање открија различни растителни и животински видови кои минувале меѓу усните на џвакачите непосредно пред да ја гризнат смолата. Ова ги вклучува изворите на храна како што се лешниците, јаболката, кафеавата пастрмка, црвениот елен.
Откриени се и видови птици како патка, тафтувана патка и робин, што покажува дека Скандинавците од камено доба можеби ги користеле забите за да ги обработат коските на овие суштества во алатки, освен да ги јаделе.
Истражувачите, исто така, идентификуваа ДНК од неколку каниди, вклучувајќи ја црвената лисица, арктичката лисица и волкот. Според авторите, овие животни најверојатно биле ловени поради нивното крзно, а луѓето можеби ги користеле забите во одреден момент при подготовката на овие кожи.
Меѓу другите растенија откриени во гумата за џвакање е и имелата, за која истражувачите велат дека можела да се користи во медицината или да се произведе отров за врвовите на стрелките.
Сумирајќи ги наодите на тимот, авторот на студијата, професорот Андерс Гетерстром, рече дека ДНК во античката гума „обезбедува слика за животот на мала група ловци-собирачи на скандинавскиот западен брег“.
„Знаеме дека овие тинејџери јаделе елени, пастрмка и лешници пред 9.700 години на западниот брег на Скандинавија, додека барем еден од нив имал сериозни проблеми со забите“, рече тој.
