НИ СЕ ЗАКАНУВА ГЛОБАЛНА ПАНДЕМИЈА „ЗОМБИ ВИРУС“: Последиците можат да бидат катастрофални
Некои од вирусите замрзнати во Сибир се стари милион години.
Научниците веќе долго време предупредуваат дека ни се заканува глобална пандемија на патогени или „зомби вируси“ од Сибир , моментално заробени во вечниот мраз на Арктикот. Поради глобалното затоплување на Земјата и климатските промени, може да се „ослободат “ патогените метузалах или, како што научниците веќе некое време ги нарекуваат „зомби вируси“ . Не станува збор за патогени непознати за науката, туку за болести кои се „замрзнати“ во далечното минато, пишува деновиве Гардијан.
Ова е причината зошто започна планирањето на мрежата за мониторинг на Арктикот за да може во рана фаза да се препознаат случаите на болести предизвикани од микроорганизми од минатото. Со тоа би се овозможило формирање на рани карантини како и професионален медицински третман на болните со цел да се спречи ширење на инфекцијата.
– Во моментов се анализираат заканите од пандемии на болести кои би можеле да се појават во јужните области, а потоа да се прошират на север. Сепак, малку внимание се посветува на епидемијата што може да се појави на крајниот север, а потоа да се движи кон југ, а ова, верувам, е пропуст бидејќи токму таму има вируси кои имаат потенцијал да заразат луѓе и да започнат нова епидемија на болеста – изјави генетичарот Жан-Мишел Клавиер.
Со него се согласува и вирологот Марион Купманс од Медицинскиот центар Еразмус во Ротердам и додава дека не се знае кои вируси лежат во вечниот мраз , но верува дека постои реален ризик од појава на болести, на пример многу стар облик на детска парализа .
Имено, во 2014 година, Клаверије предводеше тим од научници кои изолираа живи вируси во Сибир и покажаа дека тие сè уште можат да заразат едноклеточни организми , иако тие биле закопани во вечен мраз илјадници години. Истражувањето објавено минатата година открило постоење на неколку различни видови на вирусот, земени од седум различни места во Сибир и покажале дека тие можат да бидат заразни. Еден примерок од вирусот бил стар дури 48.500 години.
– Вирусите што ги изолиравме можеа да заразат само амеби и не претставуваат опасност за луѓето . Сепак, тоа не значи дека другите вируси, моментално замрзнати во вечниот мраз, можеби нема да можат да предизвикаат болест кај луѓето. Идентификувавме геномски траги на сипаници и херпесвируси, кои се добро познати патогени кај луѓето – рече Клаверие.
Тој објасни дека вечниот мраз покрива една петтина од северната хемисфера и се состои од почва која долго време била на температури под нулата. Научниците открија дека некои слоеви останале замрзнати стотици илјади години .
– Клучот за вечниот мраз е тоа што е ладен, темен и нема кислород, што е совршено за зачувување на биолошкиот материјал. Јогурт што би го ставиле во вечен мраз, можеби би можел да се јаде за 50.000 години – изјавила Клаверија за Обсервер минатата недела.
Научниците веруваат дека вечниот мраз, на најдлабоките нивоа, може да содржи вируси стари и до милион години , што значи дека тие се многу постари од нашиот вид, за кој се смета дека потекнува пред околу 300.000 години. Сепак, топењето на вечниот мраз не претставува директен ризик, според Клавери. Опасноста доаѓа од друго влијание на глобалното затоплување: исчезнувањето на арктичкиот морски мраз . Ова овозможува зголемување на морскиот сообраќај и индустрискиот развој во Сибир. Планирани се значителни рударски операции кои ќе направат големи дупки во длабокиот вечен мраз за извлекување нафта и руди. Ова може да ослободи големи количини на патогени, а последиците би можеле да бидат катастрофални.
Имено, историјата на појава на епидемии учи дека еден од клучните двигатели била промената на користењето на земјиштето . Вирусот нипа го ширеле овошните лилјаци кои луѓето ги истерале од нивните живеалишта. Слично на тоа, мајмунските сипаници се поврзуваат со ширењето на урбанизацијата во Африка. Тоа би можеле да го посведочиме и на Арктикот – целосната промена во користењето на земјиштето може да биде многу опасна за здравјето на луѓето.
