“НОСЕШЕ НОЖ И КУРШУМИ НА УЧИЛИШТЕ!” Психотерапевтот за момчето кое го закла 12 јагниња – Децата стануваат агресивни кога се депресивни

Психологот Ана Влајковиќ и семејниот психотерапевт Билјана Ќулафиќ зборуваа за однесувањето на момчето кое заклало 12 јагниња во село кај Вршац.

Грозоморно злосторство се случило во селото Марковац, недалеку од Вршац, во понеделникот попладне, кога 13-годишно момче со секира свирепо ги убило сите дванаесет јагниња што биле во трлото. Тринаесетгодишното момче во соработка на полицијата и Центарот за социјална работа од Панчево било пренесено на Одделот за детска психијатрија при Клиничкиот центар Војводина. Психологот Ана Влајковиќ и семејниот психотерапевт Билјана Ќулафиќ зборуваа за мотивот на ова злосторство во емисијата „Уранак“ на телевизијата К1.

„Ова е многу дисфункционално семејство, не се работи само за семејно насилство, бидејќи имавме можност да прочитаме дека брат силувал сестра, но има и еден вид запоставување на децата. Децата ја покажуваат својата депресија на малку поинаков начин од возрасните, а многу често, кога се несреќни и депресивни, стануваат агресивни “, вели Билјана објаснувајќи зошто децата се агресивни.

„Можеби овде има некоја голема немоќ што ја чувствувал, па ја манифестирал на некој невин и немоќен. Несреќни деца, деца оставени настрана трпат насилство, деца кои гледале на својата мајка, татко, брат како модели. како се караат, кога некој ги тепа, тоа се тие деца. Најчесто тоа е резултат на траума. Сепак, некои луѓе се посилни, поцврсти и успеваат да се борат, но повеќето не “, вели Билјана Ќулафиќ, која верува дека во во овој случај, училиштето не реагираше добро:  

„Овде Центарот за социјална работа е запознаен со семејните настани. Колку што видов од медиумите, момчето донело нож и куршуми во училиште, па училиштето морало да биде свесно. Сите кругови на одговорност мора да работат заедно, а училиштето не реагираше соодветно во овој случај“, додаде таа. 

Ана Влајковиќ истакнува дека дијагноза не може да се постави пред 18 години

„Пред 18 години не можеме да поставиме никаква дијагноза, овде може да се зборува само за нарушување во однесувањето. Она што покажа истражувањето е дека, за жал, еден дел е наследен и дека некои особини на личноста, кои паѓаат во мрачни и водат до социопатија, можат да се пренесуваат. Не верувам дека ова е изолиран случај; верувам дека имало „помали“ случаи. Таков голем скок, нема ни кај возрасните сторители, на пример, во случаи на злоставување, додава таа. На прашањето дали некој што коле животни има предиспозиција да го прави истото со луѓето, Ана Влајковиќ вели: 

„ Не мора да биде. Тој сет на личности што сочинува социопатска структура, тоа е асоцијално растројство на личноста, или како што колоквијално го нарекуваме психопат. Овие луѓе понекогаш се способни, имаат висока интелигенција, за нивните наследни особини на личноста, ако ги немаат во опкружувањето насилни модели на кои ќе гледаат, можат со соодветно водство и рано препознавање да ги поправат. Тоа веќе може да се види на 3 или 4 години, дека детето нема каење, емпатија, едноставно се разликува од другите деца. Покажува чудни однесувања што би му било чудно на секој родител, не се плаши од казна или се смее кога ќе ја добие. Тоа покажува дека постои биолошка основа што може да биде преобликувана на таков начин да ги користат тие особини на личноста за нешто многу конструктивно. Тие обично стануваат исклучително успешни извршни директори на големи компании, хирурзи. Всушност, тоа е сублимација, претворање на нешто што е во целосен минус во нешто што е во целосен плус. Кога зборуваме за овој случај, за да дојдеме до ваква страшна сцена, поминаа години од првата манифестација, а секако поминаа и некои големи настани. Дете од вакво семејство изгледа немаше шанси“, вели Ана и објаснува дали е задолжителна хоспитализација за такви деца: 

„Прашањето е дали тој е опасност за себе и за другите. Затоа сега се продолжуваат хоспитализациите. Доколку родителите не дадат дозвола детето да остане хоспитализирано, тогаш клиниката каде што детето е хоспитализирано во затворено одделение го прашува Судот за продолжување на секои шест месеци.  Ако некој заборави да испрати писмо или да задоцни еден ден, веќе нема причина да држи малолетно лице во институцијата “, вели Ана Влајковиќ и додава дека агресијата може да се третира.

„Агресијата може да се излечи, а многу успешно се лечи со справување со гневот. Меѓутоа, кога има ескалација од вакви размери, веќе не зборуваме за превенција, туку за санирање на последиците. Останува да видиме до кој степен тој млад човек утре ќе биде функционален член на ова друштво и поради тоа во многу земји прагот за поставување дијагнози пред 18 години е намален од 12 на 10. Тие деца не завршуваат во затвор, туку во психијатриски установи по кривична основа.