Ова се најдобрите воени бродови на светот! И не, тие не се американски (ФОТО)

Американската морнарица не е најголемата во светот, ниту ги има најдобрите бродови. Најмалку три земји се подобри од нив…

Големиот проблем што ги „мачи“ главите на командантите на морнарицата на Соединетите држави е како да бидат во чекор со кинеската постојано проширувачка флота на воени бродови.

Не само што кинеската морнарица е веќе најголема во светот, туку и нејзиното нумеричко водство пред САД расте, а шефот на американската морнарица неодамна предупреди дека американските бродоградилишта едноставно не можат „да бидат во чекор со нив“. Некои експерти проценуваат дека Кина може да изгради три воени бродови во времето што им е потребно на САД да изградат еден.

Имено, ова е само една од грижите, заедно со зголемената агресија на Пекинг во Јужното Кинеско Море и околу Тајван. Гореспоменатата активност ќе влијае на размислувањето на американскиот секретар за одбрана Лојд Остин додека тој им се придружува на врвните воени фигури од регионот.

Шансите за пробив за кое било од тие прашања овој викенд изгледаат мали, не само затоа што Кина силно го отфрли предлогот на САД, Остин да се сретне со неговиот кинески колега Ли Шангфу на форумот. Вашингтон, велат тие, има нешто што Пекинг го нема: сојузниците во Јужна Кореја и Јапонија кои градат најмодерно поморско оружје.

Купувањето бродови од тие земји, па дури и изградбата на бродови дизајнирани од САД во нивните бродоградилишта, би можело да биде исплатлив начин да се намали јазот со Кина, тврдат тие. Нивните воени бродови „секако се на исто ниво со нивните кинески колеги“, вели Блејк Херцингер, научен соработник во Центарот за американски студии во Австралија, додека јапонските конструктори на воени бродови се „меѓу најдобрите во светот“, вели Карл Шустер, поранешен директор на операции во Заедничката разузнавачка служба, центар на американската Пацифичка команда на Хаваи.

Двете земји имаат договори за заемна одбрана со САД, па многумина се прашуваат зошто САД не ги здружуваат силите со нив за да ја совладаат Кина?

Проблемот е во тоа што американскиот закон моментално ја спречува нивната морнарица да купува бродови од странство, дури и од сојузници, или да гради свои бродови во странски земји поради безбедносни грижи и желбата да ја заштитат американската бродоградбена индустрија. Шустер, Херцингер и други се меѓу се поголемиот број експерти кои велат дека можеби е време да се „преиспита тој закон“ за да им се даде предност на САД во битката за морињата.

Пентагон проценува дека кинеската морнарица моментално има околу 340 воени бродови, додека САД имаат помалку од 300. Се смета дека кинеската флота ќе порасне на 400 во следните две години, додека на американската флота ќе и треба до 2045 година за да достигне 350.

Сепак, не е само растечката кинеска морнарица таа што предизвикува загриженост. Некои од бродовите што ги снабдува Кина веројатно имаат поголема огнена моќ од некои американски бродови. Размислете за кинескиот тип 055, кој според многумина е најдобриот брод-уништувач на светот.

Со зафатнина од 12.000 до 13.000 тони, типот 055 е поголем од типичните разурнувачи, по големина поблиску до класата на крстосувачи Тикондерога на американската морнарица и има огромна моќ. Но, некои западни аналитичари велат дека типот 055 би можел да биде на исто ниво со јужнокорејските разурнувачи од класата Сејонг Велики.

Сејонгите се нешто помали од кинеските бродови од типот 055, но имаат поголема огнена моќ и вклучуваат оружје, имено различни видови ракети, противподморнички и крстаречки ракети. Трите Сејонг, кои чинат по околу 925 милиони долари, се гордост на јужнокорејската флота.

Со овој еден брод (Јужнокорејската морнарица) може да се справи со повеќе симултани ситуации – противвоздушна, противбродска, противподморничка, противповршина – и да се брани од балистички ракети, соопшти државната агенција за медиуми за одбрана.

Пензионираниот јужнокорејски адмирал, Дук-ки Ким , првиот човек на капитен на Сејонг, вели дека тоа е повеќе од натпревар за кинескиот тип 055.

– Кина се фокусира на квантитетот и конкурентноста на цените, а не на квалитетот на своите бродови – рече Ким, сега потпретседател на Корејската асоцијација за воени студии, за CNN.

Јапонија има и уништувачи од „светска класа“, рече Алесио Паталано, професор по војна и стратегија на Кралскиот колеџ во Лондон.

Најновите автохтони уништувачи од класата Маја се вооружени со 96 VLS ќелии кои можат да испукаат и антибалистички и противподморнички проектили, додека „квалитетот на нивните сензори и системи е на самиот врв на спектарот“, вели Паталано. Минатиот ноември, Маите ја покажаа својата способност да уништуваат балистички ракети кои патуваат надвор од атмосферата на Земјата.

Тие 96 VLS ќелии ги ставаат Маите на исто ниво со најновиот американски Арли Буркс, но има клучна разлика помеѓу двете: Арли Буркс чинеше 2,2 милијарди долари, додека Маите чинат 1 милијарда долари помалку.

Со други зборови, Маите претставува и „квантитет и квалитет“: тие се со високи спецификации, релативно ниски трошоци и можат брзо да ги исфрлат производните линии.

• Ако кинеската бродоградба покаже извонреден капацитет за масовно производство, Јапонија го предводи патот по достапен квалитет на ниво поголемо од повеќето поморски сили. Таа рамнотежа и искуство во филозофијата е вистинска предност – рече Паталано.

Исто така, не смееме да заборавиме на фрегатите од класата Могами; брзи, прикриени воени бродови од 5.500 тони со 16 VLS ќелии кои испалуваат проектили земја-воздух и противбродски проектили. Сето тоа е направено со 90-члена екипа и цена од околу 372 милиони долари секој.

Значи, што ги прави јужнокорејските и јапонските бродоградилишта толку конкурентни?

– Понудата на јапонскиот бродоградител е апсолутна. Ако го завршат под очекуваната цена, остваруваат поголем профит. Доколку наидат на доцнење и грешки, градежникот мора да го исправи тоа на своја сметка – рече Шустер.

Тој пристап беше „многу помудар“ од американскиот, тврди тој, укажувајќи на наводните проблеми со разурнувачите од класата Зумвалт и борбените бродови на приморјето што предизвикаа Пентагон да потроши милијарди на платформите.

Трите разурнувачи на американската морнарица од класата Зумвалт се проценети на околу 8 милијарди долари секој, но не е јасно како тие се вклопуваат во остатокот од флотата. Во меѓувреме, некои од американските борбени бродови на крајбрежјето, кои чинат повеќе од 350 милиони долари, се очекува да бидат деактивирани пред да отслужат една третина од нивниот животен век.

Сите овие јапонски и јужнокорејски пловни објекти се дизајнирани да вградат американска технологија, оружје, шпионски радари и команден и контролен систем Aegis. Делумно, ова е така за двете морнарици да можат беспрекорно да оперираат заедно со нивните американски колеги, како што направија во заедничките вежби претходно оваа година.

Но, тогаш, ако американските, јапонските и јужнокорејските бродови користат слична технологија и можат да работат заедно, зошто законот ги спречува САД да градат некои од своите бродови во јапонските и јужнокорејските бродоградилишта? Забраната не се однесува само на безбедносни прашања. Исто така, има за цел да ги задржи работните места и експертизата во бродоградба во САД.

Во 2019 година, вкупната економска активност поврзана со бродоградежната индустрија во САД сочинуваше речиси 400.000 работни места и придонесе со 42,4 милијарди долари во БДП, според Поморската администрација, со 154 бродоградилишта во 29 држави класифицирани како активни локации и повеќе од 300 вклучени во поправки на бродови.

Војската на САД е важен извор на побарувачка за овие бродоградители; додека помалку од три проценти од бродовите испорачани во 2020 година отидоа на владините агенции на САД, 14 од 15-те големи бродови со длабока газа отидоа во комбинираната морнарица на САД и крајбрежната стража на САД.