Путин има кец во ракавот од кој трепери Западот со години: „Знаете ли кога САД ќе можат да му парираат?“
Вашингтон е под огромен притисок да ја достигне Москва во развојот на ова оружје. А битката само се вжештува
Русите истрелаа половина дузина од нивните ретки хиперсонични ракети Кинжал кон Украина минатиот четврток, дел од поширокиот бараж во кој загинаа шест лица и што руското Министерство за одбрана го опиша како одмазда за упадот на западна руска територија спонзориран од екстремно десничарски руски националист група која се бори на страната на Киев во војната.
Но, наместо да се импресионираат некои од најжестоките критичари на претседателот Владимир Путин – провоените јастреби кои со месеци вршат притисок за порадикален и поостар пристап кон војната во Кремљ – употребата на Кинжал само поттикна дебата за потенцијалната загуба на некои од најнапредните и најскапите „играчки“ во воениот арсенал на Русија.
Но, на Запад работите се поинакви. Руската употреба на хиперсонични ракети Кинжал – кама на руски – повторно предизвика разбирлив аларм главно поради софистицираноста на ова оружје. Како некаде на патот да беше заборавено дека Путин поседува нуклеарно оружје кое тешко се пресретнува, како и дека има оружје што САД и нивните сојузници сè уште не успеале да го развијат.
„Речиси незапирливо“
Хиперсоничните проектили се маневрирачки оружја кои се движат со брзина поголема од 5 маха, или пет пати поголема од брзината на звукот, што го прави исклучително тешко да се пресретнат. Соединетите Американски Држави и Кина исто така развиваат хиперсонично оружје. Откако Русија првпат ги употреби во Украина во март минатата година, Бајден ги нарече ракетите „речиси незапирливи“.
Украинските воени претставници рекоа дека нивната противвоздушна одбрана, вклучително и западните системи, успеала да собори 34 крстаречки ракети во четвртокот, но признаа дека немаат капацитет да ги пресретнат ракетите Kh-47 Kinzhal.
Вашингтон е под огромен притисок да ги достигне Русите и Кинезите во развојот на хиперсонично оружје. А битката само се вжештува.
Москва, на пример, тестира и две други хиперсонични оружја – Авангард и Циркон – како што еднаш се пофали руската новинска агенција Тас. И самиот Путин во 2018 година се пофали дека Кинжал има домет од повеќе од 2.000 километри.
„Никој во светот нема вакво нешто“, рече тогаш. Во 2021 година, тој на воен форум рече дека Кинжал и другите хиперсонични оружја во рускиот развој се „неспоредливи во однос на тактичките и техничките спецификации. Можеме безбедно да претпоставиме дека одредени елементи од нашиот развој на оружјето ќе останат такви долго време.
Сидарт Каушал, научен соработник во Кралскиот институт за Обединети услуги во Лондон, тврди: „Повеќето големи нации сметаат дека хиперсоничното оружје е апсолутен приоритет кога станува збор за развивање на нивните сопствени одбранбени способности“.
Единствениот недостаток – ова оружје чини, и тоа многу.
Каушал тврди дека оружјето е исклучително скапо и дека руските залихи на Кинжал се веројатно ограничени, иако нема сигурни проценки за тоа колку Москва има или колку брзо може да ги произведе.
Колку имаат?
Некои аналитичари и коментатори шпекулираат дека употребата на хиперсонично оружје е дизајнирана да ја увери домашната публика на Путин во неговата решеност да удри силно и да ја порази Украина, сето тоа додека ја подготвува нацијата за долготрајна војна со големи жртви.
Јуриј Игнат, портпарол на командата на украинските воздухопловни сили, минатата недела рече дека Русија досега користела околу 20 ракети Кинжал и дека најверојатно имала околу 50. Тој исто така тврди дека пресретнувањето на Кинжал е „нереално“, особено не со одбранбените системи со кои располага.Украина. Од друга страна, Андриј Јусов, портпарол на Главната управа за разузнавачки прашања на украинското Министерство за одбрана, во четвртокот процени дека Русија има околу 40 вакви ракети.
Сепак, колку и да останаа, употребата на Кинжал ја покажа подготвеноста на Москва да користи и распореди оружје на што Украинците немаат одговор. Русија може да го насочи ова оружје против цели со висока вредност и во иднина.
Понатаму, Пентагон веќе издвојува огромни буџети за хиперсонични истражувања. Само во 2023 година, доделени се 4,7 милијарди долари – од 3,8 милијарди долари во 2022 година. Според Мајкл Д. Грифин, поранешен потсекретар за одбрана за истражување и инженерство, Соединетите држави нема да имаат капацитет за хиперсонична ракетна одбрана најарно до средината на 2020-тите.
Потсетуваме, Путин минатиот месец најави дека Русија ќе продолжи со сериското производство на Кинжал, но и дека оваа година ќе започне масовно производство на хиперсонични ракети, кои се лансираат од морето.