Сушите може да станат секојдневие во Медитеранот – Има ли надеж за повеќе дожд во Европа?

Високите температури и ниските врнежи оставија некои делови од Медитеранот во критична состојба.

На почетокот на овој месец, Каталонија прогласи вонредна состојба поради суша. Со нивоа на акумулации до 16 проценти од капацитетот и без дожд во некои области веќе три години, властите воведоа ограничувања на количината на вода што жителите можат да ја користат.

Но, Шпанија не е единствената земја што страда од вода во Јужна Европа, пишува euronews .

Околу 17 отсто од територијата на Европската унија сега се соочува со тешки услови на суша, според најновото ажурирање на Европската опсерваторија за суша.

Малку повеќе од 1 процент се на највисоко ниво на предупредување, пренесува Телеграфи.

„Ако ги погледнеме моменталните услови, врз основа на најновите податоци што ги имаме на располагање до крајот на јануари, ќе видиме дека многу области во медитеранскиот регион се всушност веќе во услови на предупредување за суша или алармантни услови“, вели Андреа Торети, координатор на Коперник. Европски и глобални опсерватории за суша.

„Во последните три последователни години видовме серија сушни настани што ги зафатија овие области“, рече тој.

Комбинацијата на суша и топлотни бранови имаа најголемо влијание врз регионот во последните години.

Каде сушата има најголемо влијание?

Минатата недела, Сицилија – вклучена во тој 1 процент – објави дека нивото на водата во акумулациите се приближува до дното. Официјалните лица рекоа дека јануари е петти месец по ред во кој се забележани потпросечни врнежи за тој период.

Севкупно, островот се соочи со речиси осум месеци „речиси целосна суша“, според Опсерваторијата за водни ресурси АНБИ, при што втората половина на 2023 година е најсушна во последните 100 години.

Иако дождот падна во големи делови на Италија, обновувајќи ги резервите за многумина, тоа не беше доволно за да се поправи дефицитот во Сицилија. АНБИ истакнува дека обилниот дожд на веќе сувото земјиште ја забрзува ерозијата, зголемувајќи го ризикот од претворање во пустина.

Посеверно, на друг италијански остров, Сардинија е исто така во неволја со некои акумулации со помалку од 50 отсто од капацитетот. Сателитските снимки од Службата за климатски промени на ЕУ „Коперник“ во јануари јасно покажаа значителен пад на нивото на водата на езерото Алто дел Флумендоса, кое обезбедува свежа вода во поголемиот дел од источна Сардинија.

Во некои подрегиони во центарот на островот, локалните власти престанаа да користат вода за наводнување на 12 јануари. Земјоделците исто така алармираат за вонредна состојба која се произведува во остатокот од Сардинија.

Северна Африка исто така страда од оваа повторлива суша. Шеста година по ред Мароко се бори да обезбеди вода. Врнежите се за 70 отсто помали од просечната година, соопштија министрите за вода и за земјоделство на земјата.

Има ли надеж за повеќе дожд во Европа?

Во регионите кои моментално се соочуваат со суша, сезонските прогнози укажуваат на потопли температури од вообичаените во наредните месеци. Дури и да има нормално ниво на врнежи, абнормалните температури може да значат дека ситуацијата низ Медитеранот станува уште покритична.

„Во некои од овие области немаше целосно закрепнување од овие крајности. И сега, секако, повторно гледаме недостиг од дожд, но и потопли температури од вообичаеното“, објаснува Торети.

#ImageOfTheDay

According to the latest @CopernicusEMS Global Drought Observatory Report, #Morocco 🇲🇦 is affected by a severe #drought

⬇️The area around #Casablanca has lost its typical green colour, as evidenced when comparing #Sentinel2 images of February 2023🟩& 2024🟫 pic.twitter.com/uETXAnYxuQ

— Copernicus EU (@CopernicusEU) February 20, 2024

Друг фактор што треба да се земе предвид е топењето на снегот. Без ниски температури за да паѓа снег и да се залепи наоколу, вообичаеното пролетно топење нема да ги надополни резервите на вода.

Торети вели дека податоците што ги имаме сега покажуваат дека условите се уште полоши отколку во 2022 година – рекордна година во однос на погодената област и топењето на снегот.

Покрај тоа што водата е достапна за луѓето за пиење или за наводнување на посевите, ова исто така создава проблеми за производство на хидроелектрична енергија, што зависи од достапноста на вода.

Дали климатските промени ја влошуваат Европа?

Торети вели дека она што се случува е „дел од тековните климатски промени поради емисиите на човечките стакленички гасови. Затоа што во основа она што се случува е дека Европа се соочува со промена на режимите на врнежи“.

Зимата е кога овие региони обично имаат можност да го обноват или балансираат дефицитот на вода во потоплите сезони и да се подготват за лето.

„Денес овој вид рамнотежа е изменет“, рече таа.

Ако сега не преземеме подобра глобална акција, Европа ќе се соочи со многу поголем ризик од суша.

Иако тоа не може директно да се припише на климатските промени без подетални студии, тој вели дека е во согласност со она што го покажуваат предвидувањата за идните климатски услови во Медитеранот.

„Ако сега не преземеме подобра глобална акција, Европа ќе се соочи со многу поголем ризик од суша. Ќе се справиме со топлотните бранови, но и со обилните врнежи. Сите овие крајности се предвидува да се случуваат почесто, но и поинтензивно. А повторливата суша е нешто што може да стане ново нормално веќе до средината на векот, ако не се дејствува сега“, заклучи Торети.