ШТО ДОКОЛКУ ХЕЗБОЛАХ СЕ ВКЛУЧИ ВО ВОЈНАТА !? Во најлош случај, ќе има земјотрес каков што светот не видел од 1990 година

Како и сите претходни конфликти на Блискиот Исток, војната што ескалираше минатиот викенд меѓу Израел и терористичката група Хамас лоцирана во Појасот Газа може да нанесе сериозен удар на глобалната економија, особено ако конфликтот се прелее во остатокот од тој регион – богат и геостратешки важен простор.

Џенет Јелен, секретарката за финансии на Џо Бајден, претходно оваа недела кажа дека сè уште не гледаат знаци на економско потресување во оваа фаза од војната, но апсолутно е клучно да се спречи прелевањето на конфликтот во остатокот од регионот.

Во овој дух, угледниот Bloomberg направи анализа на трите најверојатни сценарија и пресмета како тие ќе влијаат на цената на барел нафта и растот, односно на падот на глобалната економија.

слика
Џенет Јелен

Убедливо најдобрата опција е да се задржи конфликтот во сегашните граници, односно да не се вклучат други регионални актери. Во тој случај, глобалната економија би го претрпела најмалиот удар, губејќи „само“ трилион долари, а цената на барелот би се зголемила за четири долари. Евентуалниот пад на иранската нафта на глобалниот пазар би бил амортизиран од резервите на Саудиска Арабија и Емиратите, што би спречило поголема узурпација.

Второто сценарио се однесува на влегувањето на либанскиот Хезболах во војната, кој има потенцијал со себе да ја земе и соседна Сирија. Во моментот на пишувањето од страна на Bloomberg, сè уште се чека почетокот на израелската копнена офанзива во Појасот Газа, што значи дека сè уште не се знае дали Хезболах ќе му помогне на својот „помлад брат“ Хамас во лицето на заедничкиот непријател или ќе продолжи да стои настрана.

Борците на Хезболах со денови го предупредуваат Израел дека нема да стојат со скрстени раце пред инвазијата на Појасот Газа, но саудиските медиуми јавуваат дека првиот човек на либанската дипломатија рекол дека добил гаранции од лидерот на Хезболах дека ќе се вклучи во војната само во случај на директен напад на Израел врз Либан. Ограничено ширење на конфликтот до т.н „прокси“, односно прокси војна, би резултирала со пораст на барел за 10 отсто, додека индексот на страв, кој ја мери нестабилноста на финансискиот пазар, би се зголемил за осум отсто.

Во овој контекст, економските аналитичари предупредуваат дека арапските земји се склони кон домино ефект, а најдобар показател за тоа е Арапската Пролет, поради што треба да се земе предвид можноста за дополнителни немири кои се шират во Тунис или Египет, кои би направиле уште поголем удар на пазарот.

Убедливо најлошото сценарио, на кое аналитичарите му даваат најмалку шанси, но предупредуваат дека тоа би имало катастрофални последици, би било директен конфликт меѓу Израел и Иран. Во тој случај, целиот Блиски Исток би се дестабилизирал, цената на барел нафта би можела тројно да се зголеми и да „скокне“ на 150 долари за барел, како и можната блокада на Ормускиот теснец, преку кој се провлекува една петтина од вкупната светска нафта, би можеле дополнително да го узурпираат синџирот на снабдување со енергија.

Со оглед на тоа дека тогаш тоа би бил голем земјотрес кој би можел да се спореди само со ирачката инвазија на Кувајт во 90-тите години, малку е веројатно дека саудиските и емиратски резерви би можеле да го амортизираат дефицитот, а со тоа и индексот на страв би се зголемил за 16 отсто.

Во сето ова, степенот до кој САД, како водечка светска економија, би биле подготвени да се вклучат во војна за да му подадат рака на помош на својот клучен стратешки партнер на Арапскиот Полуостров останува непознат, особено затоа што анти – Израелското расположение расте кај демократите.