ЕВЕ КАКО ЌЕ СЕ ОДВИВА КОПНЕНАТА ОФАНЗИВА ВО ПОЈАСОТ ГАЗА – Ова е стратешка опасност за целиот регион: “Нема да успее, само може да го влоши проблемот!“

Израелските одбранбени сили (ИДФ) се подготвени да започнат копнени операции во северниот дел на Појасот Газа, а планираниот исход е јасен – уништување на Хамас. Но, претходното искуство сугерира дека, и покрај тоа што се далеку надмоќна воена сила, тие нема да успеат, пишува Пол Роџерс, професор по мировни студии на Универзитетот во Бредфорд за весникот The Guardian.

Израел планира операција во „три фази“. Првата фаза започна со интензивно воздушно бомбардирање и ќе продолжи со копнени операции насочени кон неутрализирање на терористите и уништување на инфраструктурата на Хамас, според зборовите и тврдењата на израелскиот министер за одбрана Јоав Галант.

Втората фаза ќе вклучува уништување на кој било преостанат отпор, по што ќе следи последната фаза, создавање на значајна тампон зона околу Појасот Газа. Со поразот на Хамас, Појасот Газа ќе биде отсечен од Израел и најверојатно ќе стане одговорност на меѓународната заедница, веројатно вклучувајки го и обезбедувањето електрична енергија, вода, храна и други потреби.

Оваа војна е петта меѓу Хамас и Израел од 2008 година. Четирите претходни војни и поврзаните насилства убија 5.365 Палестинци и 308 Израелци. Во тековната војна, најмалку 1.400 Израелци, од кои 279 војници, се убиени, а уште 3.400 се ранети. Досега, во широкиот одмаздувачки одговор на ИДФ загинаа речиси 6.000 Палестинци, вклучително и повеќе од 2.000 деца, а беа ранети повеќе од 16.000 луѓе. Убиени се уште 29 хуманитарни работници на ОН.

Само во една од претходните војни, во јули 2014 година, ИДФ изврши голем копнен упад – а нејзината елитна бригада тогаш претрпе сериозни загуби. Ова, и претпоставената подготвеност на Хамас, го прават речиси сигурно дека, овој пат, ИДФ ќе користи многу силна воздушна моќ пред какви било копнени напади. Уништувањето на градовите или урбаните области пред вклучувањето на копнените трупи е вообичаена карактеристика на модерното војување, без разлика дали се работи за Русите во Чеченија и Украина или коалицијата предводена од САД во Ирак, особено уништувањето на стариот град Мосул пред само шест години.

Во Појасот Газа, уште многу области ќе бидат уништени, а тунелите ќе бидат постојано погодени, многумина со бункер-бастер бомба од американско производство GBU-28. Израел веќе има околу 100 од нив и сега може да има понапредни GBU-72.

Со оглед на целосната решеност на Владата на Бенјамин Нетанјаху да го уништи Хамас, уште многу илјади Палестинци ќе бидат убиени, а десетици илјади ќе бидат ранети. Ако војната конечно заврши, Палестинците од Појасот Газа најверојатно ќе бидат ограничени на многу помала област и ќе бидат предмет на интензивен надзор.

Ова нè доведува до стратешките опасности од гледна точка на Израел. Наместо да го затвори Хамас, војната ќе резултира со уште десетици илјади многу гневни млади Палестинци кои ќе се приклучат на организацијата или на сличен наследник на Хамас.

Ако претпоставката е дека тоа ќе се ублажи со интензивно надгледување на два милиони Палестинци набиени во мала линија на Појасот Газа, тогаш тоа го игнорира она што се случува на Западниот Брег. Таму, повеќе од три милиони Палестинци живеат под окупација која само се влоши под тврдокорните влади на Бенјамин Нетанјаху.

Покрај тоа, Западниот Брег е многу различен од Појасот Газа во два клучни аспекти. Една од нив е брзото ширење на израелските населби, кои имаат силна комбинација на ултра-национализам и религиозен фундаментализам меѓу доселениците. Ова е силно поддржано од верските партии во Владата на Бенјамин Нетанјаху, од кои некои имаат изразито „каханистички“ став за Палестинците. (објаснување: Каханизмот е религиозна ционистичка идеологија заснована на ставовите на рабинот Меир Кахане, основачот на Еврејската одбранбена лига и партијата Кач во Израел.).

Втората е дека населбите се толку распространети низ целата територија, а многу доселеници се толку решени да вршат контрола, што тензиите со мнозинското палестинско население се многу високи. Неодамнешното одземање на земјиштето во Ајн Рашаш е само еден пример за повторено посегнување на палестинската земја и беше паралелно со повторени акти на насилство низ окупираните територии. Од почетокот на годината до средината на септември загинаа 189 Палестинци, а повеќе од 8.000 беа ранети.

Злосторствата од 7 октомври ќе ја надополнат решеноста на доселениците да ја консолидираат својата контрола врз поголема територија, но ИД нема да биде подготвена да се вклучи во она што би можело да биде урбана војна.

Во суштина, интензивното уништување на Појасот Газа може да заврши со преместување на местото на конфликтот на Западниот Брег, наместо всушност да го прекине конфликтот. Низ поголемиот дел од глобалниот југ, а особено на Блискиот Исток, расте антиизраелското расположение кое е радикално различно од поддршката што се нуди на и веднаш по 7. октомври. Хамас веќе има поддршка на Западниот Брег, а неспособноста и корупцијата во палестинската управа го прават телото ирелевантно. Додека сегашниот меѓународен фокус неизбежно е на Појасот Газа, значењето на Западниот Брег како и неговиот потенцијал како место за движењето нео-Хамас се пропушта.

Севкупниот пристап на Владата на Бенјамин Нетанјаху уште повеќе го влошува многу тешкиот проблем. Хуманитарно ориентиран прекин на огнот е сè уште можен, но нема да се случи доколку САД, Велика Британија и ЕУ конкретно не го побараат тоа. Доколку не го сторат тоа, ќе сносат дел од одговорноста за тоа што ќе се случи понатаму.