Живеам во Данска и имам три деца: Ова се 5-те ПРАВИЛА НА ДАНСКОТО ОБРАЗОВАНИЕ кои се одговорни тие да пораснат во НАЈСРЕЌНИ ЛУЃЕ на светот
Хелен Расел е писателка која живее во Јитланд, Данска и авторка на „Година на дански живеење“. Таа се преселила од Лондон во Данска, каде што родила три деца, а напишала статија за „Гардијан“ во која открива што дознала за нордиското воспитување.
– Од Лондон се преселив во Данска , безгрижно и без деца, но и покрај тоа што планирав да останам само една година, се уште сум тука една деценија и со три деца. А нордиските деца ги прават работите поинаку. Тие јадат поинаку, учат поинаку, играат поинаку, се облекуваат поинаку, дури и спијат поинаку – бебињата се оставени да спијат надвор во нивните колички на температури под нулата. Тие пеат, се борат, се качуваат, паѓаат и повторно се креваат. Секој ден се во природа со часови – и покрај тоа што времето е страшно, открива оваа мама.
Нордијците ретко изгледаат како весели луѓе, сакаат „планирана забава“ и во нив нема спонтаност. Сепак, скандинавските земји редовно се на врвот на рангирањето на УНИЦЕФ за среќа, образование и еднаквост со највисоки стапки на благосостојба на глобално ниво.
Некои аспекти од нивното родителство може да се применат каде и да се, додека други можат да послужат како инспирација.
И еве што научи Хелен за воспитувањето деца како жител на далечниот север:
Секој ден на секој начин, играјте!
Играта е многу важна во нордиските земји. Професорката Елен Бит Хансен Сендсетер од Норвешкиот универзитетски колеџ „Квин Мод“ вели:
– Истражувањата кои ги следеле децата од раѓање покажуваат дека оние кои се качуваат на дрво, паѓаат и скршуваат нога не се плашат од височина – туку оние кои никогаш не се качиле на дрво.
Борбата е уште еден важен дел од развојот на детето, бидејќи може да научи соработка, доверба и соодветно расудување.
– Понекогаш треба да ги оставиш децата да се тепаат, ми вели една мајка од Данска. Страшно на краток рок, корисен на долг рок (или така ми беше кажано).
Научете ги децата како да размислуваат, а не што да мислат
Скандинавците не започнуваат училиште пред да наполнат шест години (седум во Финска). До 11 години нема тестови, нема домашна задача, нема оценки. Сабила Ебо Алвани од Факултетот за образование на Универзитетот во Кембриџ смета дека ова е добра работа.
Данскиот систем се заснова на настава заснована на интерес и „Тие учат да размислуваат – не само да полагаат испити“, вели наставничката Луиз Лингард.
Децата учат да се залагаат за себе, јавното говорење е дел од училишната рутина од шестата година, додека читањето доаѓа подоцна – околу осум. Во периодот од 15 години, нордиските земји се рангирани над просекот на ОЕЦД, предводени од Финска пред ОК и САД во целина. Без разлика на различните образовни системи, дозволете му на детето да ги развива сопствените интереси и да чита со свое темпо. Истражувањата покажуваат дека притисокот врз децата да читаат прерано предизвикува стрес и оние кои подоцна почнуваат да читаат лесно ги достигнуваат, па дури и ги надминуваат оние што читаат рано.
Не постои такво нешто како лошо време
Нордијците од сите националности имаат варијации на оваа мантра, а студиите покажуваат дека престојот на отворено ја подобрува соработката, го намалува стресот, помага во концентрацијата и ги израмнува разликите помеѓу децата со ниски и високи постигања.
Од детството тие го развиваат она што Кари Лејбовиц, социјален психолог од Универзитетот Стенфорд, го нарекува „позитивен зимски начин на размислување“.
Клучот е да научите како да се облекувате.
– Во поголемиот дел од светот кога е студено луѓето се уште се облекуваат нормално за излегување, а потоа се прашуваат зошто им е ладно. Моите деца сега поседуваат снежни костуми, костуми за дожд, виндјакна, топлинска долна облека, ракавици, водоотпорни ракавици, снежни чизми и чизми за дожд. Развијте позитивен начин на размислување со носење повеќе соодветна облека за зимата и запомнете дека не постои нешто како погрешно време, туку само погрешна облека, вели Лејбовиц.
Не мора секој цртеж да оди на ѕидот
Додека многумина веруваат дека постојаните пофалби го промовираат развојот на самодовербата, Данците не го прават тоа. Тие веруваат дека прекумерната пофалба води до надуено его.
– Кога ќе кажат „види го ова“, сакаат внимание, а не пофалби. Тие навистина не бараат пофалби. Затоа е подобро да ги научите сами да ги проценуваат работите, инаку ќе го поминат животот барајќи надворешна валидација, вели данската семејна терапевтка Софи Мунстер.
Данците ги заменуваат комплиментите со интерес и прашуваат „Како го направи тоа? или „Кажи ми повеќе“. „Ова им покажува на децата дека се грижиме за нив – не за нивните „оценки“. Исто како што има помалку позитивни пофалби, има помалку негативна оценка.
Семејните оброци се свети
Идејата да се седне и да се јаде како семејство е високо ценета во нордиското општество. Дури и на извршниот директор му е дозволено на состанок во 16 часот да каже: „Морам да одам да ги земам децата сега“.
Затоа, одете дома и ручајте/вечерајте како семејство. Повеќето дански домови се собрани околу трпезариската маса со експресна цел да се даде приоритет на семејните оброци. Каде и да живеете, сè уште има вистински придобивки од вложувањето напор за семеен оброк еднаш неделно за повторно поврзување. Ако можете да готвите, одлично, но запомнете дека помалку се работи за тоа што јадете за вечера, а повеќе за тоа со кого го јадете, пренесува MissMama.
