Климатски феномен кој направи хаос на берзите: Ел Нињо ги крена до небо цените на четири намирници што ги користиме секој ден

Голем сет на суровини кои беа изложени на климатскиот феномен Ел Нињо во 2023 година веројатно ќе влијаат на џебовите на потрошувачите во наредниот период, велат од специјализирана банка за храна и агробизнис.

Климатскиот феномен Ел Нињо веќе има влијание врз големото зголемување на цените на некои прехранбени производи до денес, како што се сокот од портокал, какаото, кафето и шеќерот, пишува CNBC. Цените се зголемија поради екстремните временски услови и загриженоста за снабдувањето поврзана со гореспоменатиот феномен.

„Можете да кажете дека Ел Нињо е сладок затоа што на некој начин јаде или одзема многу шеќер од светот “, изјави за CNBC Карлос Мера, раководител на истражување на земјоделскиот пазар во холандската Рабобанк.

„Цените на шеќерот веројатно веќе се пренесени на потрошувачите, а за чоколадото би требало да очекуваме големо зголемување на малопродажно ниво во иднина – и Ел Нињо е секако нешто што треба да се посматра.

Ел Нињо, кој се врати на почетокот на оваа година, е природен климатски феномен кој се јавува кога температурите на морето во источниот дел на Пацификот се зголемуваат за 0,5 степени Целзиусови над долгорочниот просек. Ова може да го отвори патот за повеќе бури и суши.

Ефектите на Ел Нињо имаат тенденција да го достигнат својот врв во декември, но обично е потребно време за влијанието да се прошири низ целиот свет. Овој резидуален ефект е причината зошто прогнозерите веруваат дека 2024 година би можела да биде првата година во која човештвото ќе го надмине критичниот праг на затоплување.

Сушата предизвикана од Ел Нињо во поголемиот дел од Југоисточна Азија, Индија, Австралија и делови од Африка ја зголеми цената на одредени производи како шеќер, кафе и какао оваа година, објави Рабобанк во своето годишно истражување за 2024 година.

Холандската банка генерално очекува глобалните цени на храната нагло да паднат по 2023 година, која беше година на пораст на цените.

Исто така, се предупреди дека Ел Нињо може негативно да влијае на неколку култури на почетокот на следната година, притоа признавајќи го потенцијалот за придобивки за некои култури, особено оние во САД, јужен Бразил и Аргентина.

Подем за паметење

Фјучерсите за замрзнат и концентриран сок од портокал се зголемија за неверојатни 80 проценти во 2023 година, достигнувајќи го највисокото ниво на сите времиња кон крајот на ноември, откако ураганите и болестите ги уништија посевите на цитрус во Флорида.

„Повремено, овие пазари ги надминуваат нашите најлуди очекувања. Дали некој предвиде дека сокот од портокал ќе чини четири долари? Потенцијалот за профит на оваа трговија е запрепастувачки“, рече трговецот Дејв Рајтер од Reiter Capital Investments LLC на социјалната мрежа X кон крајот на октомври.

Оттогаш Рајтер предупреди дека секој пад на цените на сокот од портокал „ќе биде незаборавен“.

Цената на какаото, главната состојка во чоколадото, оваа година скокна за 64 отсто, на највисоко ниво во последните 46 години, бидејќи залихите во Западна Африка беа тешко погодени од обилните дождови и проблемите како што се габични заболувања.

Кафето Робуста достигна највисоко ниво во последните 15 години на 15 декември , додека цените на шеќерот се зголемија за 13 отсто во 2023 година, дури и откако се намалија од 12-годишниот рекорд во септември.

Мерката на Рабобанк вели дека постои „многу јасна“ врска помеѓу Ел Нињо и повисоките цени на шеќерот бидејќи временските услови во големите земји извознички на шеќер како Тајланд, Индија и Австралија се повеќе погодени од суша од вообичаеното.

Што се однесува до какаото, Мера вели дека влијанието на Ел Нињо најверојатно ќе биде „многу послабо“. Тој додаде дека механиката на пазарот на какао значи дека повисоките цени на чоколадото нема веднаш да ја намалат побарувачката или дури и производството на ф’стаци.

„Индустријата за какао се карактеризира со високи продажби, делумно поради начинот на кој се тргува со какаото [во Брегот на Слоновата Коска и Гана]“, рече Мера, мислејќи на двата најголеми светски производители на оваа стока.

„На пример, тие имаат тенденција да го продаваат родот една година однапред . Ова значи дека чоколадото што го купувате во супермаркет веројатно е купено пред една година по многу пониска цена“, додаде тој.

“Бев изненаден што цената на какаото е толку висока и потрошувачите сè уште не го чувствуваат тоа. Но, тоа ќе се случи – трошоците ќе бидат пренесени на потрошувачите во одреден момент во 2024 година”, рече Мера.